Sular yine ısındı!

Dünya, odağını yeniden bir başka gerilim noktası olan Tayvan’a yöneltti. Çin’in Tayvan çevresinde başladığı büyük askeri tatbikat sürerken, Çin’den konuyla ilgili yapılan açıklamalar endişe yarattı. 

Çin Halk Kurtuluş Ordusu Doğu Cephesi Komutanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Silahlı kuvvetler, iktidarı ortaklaşa ele geçirme, saldırı düzenleme ve önemli mevziler üzerinde kontrolü sağlama olanaklarını denetliyor” denildi. Çin, tatbikatın, ‘ayrılıkçıları engellemeye yönelik gerekli ve meşru bir eylem’ olduğunu savunarak, Tayvan’ın bağımsızlığı arayışında olanların ‘Çin’in yeniden birleşmesine yönelik tarihsel eğilimin altında ezileceği’ mesajını verdi. 

Lai’nin seçilmesine yanıt 

Çin Savunma Bakanlığı Sözcüsü Wu Qian ise, Tayvan lideri Lai Ching-te’nin bölgeyi savaş tehlikesine doğru sürüklediğini belirterek, “Bu, tamamen ateşle oynamaktır ve ateşle oynayanlar sonunda yanacaktır” ifadelerini kullandı. Wu, “Tayvan, Çin’in Tayvan’ıdır ve Tayvan sorununun nasıl çözüleceği 1.4 milyardan fazla Çinliyi ilgilendiren bir konudur” dedi. Uzmanlar tatbikatlarının “Tayvan’ı abluka altına almaya” odaklandığını ifade ediyor. 

Tayvan Savunma Bakanlığı ise, önceki gün Tayvan çevresinde Çin’e ait 49 uçak, 19 savaş gemisi ve 7 sahil güvenlik gemisi görüldüğünü, uçaklardan 35’inin Tayvan Hava Savunma Tanımlama Bölgesi’ne (ADIZ) girdiğini kaydetti. Bakanlık, Çin’in tatbikatlarını “mantıksız provokasyonlar” diye nitelerken, bölgeye kendi deniz, hava ve kara kuvvetlerini gönderdi. 

Tatbikat, Tayvan’ın yeni lideri Lai Ching-Te’nin yemin edip göreve başlamasından birkaç gün sonra gerçekleşti. Tayvan hükümetinin egemenliğe, demokrasiye, özgürlüğe ve statükonun korunmasına bağlı kalacağını belirten Lai, Çin’e yaptığı çağrıda askeri ve siyasi tehditlerine son vermesini istemişti. Çin ise bu sözlerden rahatsızlık duymuş, Lai’yi “ayrılıkçı” diye nitelemişti. 

Sorunun kaynağı ne?

Çin, 2000’li yılların başından bu yana Tayvan’da bağımsızlık yanlısı siyasileri baskılarken, ülkenin kontrolünde Pekin yanlısı isimlerin olmasını istiyor. Pekin yönetimi, Tayvan’ın kendi parçası olduğunu belirtirken, Tayvan bağımsız bir ülke olduğunu savunuyor. Çin, Tayvan’la eninde sonunda birleşeceği görüşünde ve bunun için en geç 2049 yılı hedef seçildi. Ancak Ocak 2024’te Tayvanlılar, bağımsızlık yanlısı lider olan Tsai Ing-wen’nin ardından, yardımcısı Lai’yi seçti. Çin de, Lai’nin seçilmesiyle birlikte tutumunu sertleştirdi ve tatbikatla Ada’ya mesaj verdi.