01.06.2022 - 15:32 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
ABD'nin başkenti Washington'a yaptığı ziyaretle Türk-Yunan ilişkilerini altüst eden Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, bu kez Ankara'yı Avrupa Birliği'ne (AB) şikayet etti.
AB liderleri, Ukrayna'yı işgale girişen Rusya'yı hedef alan yaptırımları müzakere etmek üzere bir araya geldi. Yunan Başbakan Miçotakis, zirvenin ikinci gününde Türkiye'nin Ege adalarında gerilimi tırmandırdığını ileri sürdü.
"Türkiye'nin son zamanlardaki 'provokasyon'ları ve bu gelişmelerin Doğu Akdeniz'in istikrarı üzerindeki etkisi hakkında Avrupa Konseyi'ni bilgilendireceğim" diyen Miçotakis, Ankara'nın bazı Ege adalarıyla ilgili yaptığı açıklamalardan 'derin kaygı duyduklarını' dile getirdi.
Yunan siyasetçi, AB zirvesinin ardından ise "Provokasyonlara müsamaha gösterilemez. Uluslararası barış ve istikrarın sınandığı bir zamanda bölgemizin ihtiyaç duyduğu son şey, başka bir gerilim kaynağıdır" dedi.
Atina yönetiminin yakın müttefiki ve silah tedarikçisi Fransa, beklendiği gibi Miçotakis'in açıklamalarına destek verdi. AB dönem başkanı Fransa'nın lideri Emmanuel Macron, Yunanistan'ın adalardaki 'egemenliğinin' sorgulanmasını kınadıklarını söyledi.
Macron, "Yunan Başbakanı meşru endişelerini çok güçlü bir şekilde dile getirdi ve birkaç Türk yetkilinin Yunanistan'ın birkaç ada üzerindeki egemenliğini sorgulayan yorumlarını kınadı. Burada tüm AB'nin ve özellikle Fransa'nın Yunanistan'a desteğini belirtmek istiyorum. Bugün hiç kimse herhangi bir üye devletin egemenliğini tehlikeye atamaz. Bu sözlerin bir an önce kınanması gerektiğini düşünüyorum" ifadesini kullandı.
AB zirvesinden bir gün sonra konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Yunanistan'a sert mesajlar verip "Türkiye ile dans etmeye kalkma" dedi:
"Ayasofya'yı 84 yıl sonra asli hürriyetine yeniden kavuşturarak, fethin bağrında açılan yarayı kapattık. Boynu bükük, gözü yaşlı, yüreği yaslı, mahzun Ayasofya ezanıyla, salatıyla, salavatıyla İstanbul'un kalbinde yükselen bir sancak olarak medeniyetimizdeki seçkin yerini tekrar almıştır.Yunanistan 5 4, ABD'nin dokuz üssünün Yunanistan'da kurulmasına imkan hazırladı. Bizim Yunanistan ile Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey anlaşmamız vardı, bozduk. Biz şahsiyetli dış politikadan yanayız. İkide bir uçaklarınla bize gösteri yap. Kendine gel, tarihten hiç ders almıyor musun? Türkiye ile dans etmeye kalkma. Şu anda bunlarla ikili görüşmeleri de yapmıyoruz. Bu Yunanistan yola gelmeyecek. Ne zaman bu yanlışlarından döner... Biz bunlardan bıktık, dürüst olacaksan karşımızda koltuğun hazır."
Erdoğan'ın açıklamalarını yakından takip eden Yunan medyası, Ankara'dan gelen mesajları anında manşetine taşıdı. Kathimerini gazetesi, ilk sayfasından 'Erdoğan'dan Ayasofya için yeni meydan okuma: Bir yarayı kapattık' başlığıyla haberi okuyucularına duyurdu. Kathimerini'deki bir başka haberin başlığı, 'Erdoğan: Türkiye ile dans etmeye kalkma, ikili ilişkiler bitti' oldu.
Gazetenin İngilizce sayfasının manşetinde ise, 'Erdoğan Türkiye ve Yunanistan arasında artık ikili ilişkiler olmayacağını söylüyor' cümlesi vardı.
Kathimerini ayrıca, Amerikan New York Times gazetesinde 'Türkiye NATO için yıkıcı bir müttefik' başlığıyla yayımlanan analize de sayfalarında yer verdi.
To Vima'nın manşeti Kathimerini'yle aynıydı: 'Erdoğan'dan Ayasofya için yeni meydan okuma: Bir yarayı kapattık'
Skai televizyonu da Kathimerini'yle benzer bir başlığı tercih etti: 'Erdoğan'dan yeni meydan okuma: Ayasofya'yı geri getirdik, bir yarayı kapattık.'
Proto Thema da manşetinde 'meydan okuma' ifadesini kullandı, 'Yunanistan uçaklarıyla gösteri yapıyor, tarihten hiç ders almıyor musun?' başlığını seçti.
Ta Nea, 'Yeni meydan okuma - Erdoğan 'kışkırtıcı' hitabetine devam ediyor, bu kez ilgi odağı Ayasofya' başlığıyla haberi internet sitesinin birinci sayfasından sundu.
TA NEA: ATİNA ANKARA'YA SÜRPRİZ PLANLIYOR
Ta Nea ayrıca, Yunanistan'ın bir önceki Savunma Bakan Yardımcısı Alkiviadis Stefanis'in görüşlerine yer verdi. Emekli General Stefanis, Atina yönetiminin Ankara'ya sürpriz planladığını, Türkiye'nin 'provokasyon'larına ezici bir karşılık verileceğini iddia etti.
Eleftherostypos gazetesi, provokatif bir başlıkla okurlarının karşısına çıktı: 'Utanç: Erdoğan Ayasofya'yı bir yara olarak tanımladı'
'Erdoğan Ayasofya için: Bir yarayı kapattık' diyen CNN Yunanistan, Yunan Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Alexandros Papa'nın açıklamalarını haberleştirdi. Sözcü Papa, her zaman sakin kaldıklarını savunup Türkiye'ye karşı cevapsız hiçbir şey bırakmadıklarını ileri sürdü.
BİR DÖNÜM NOKTASI: WASHINGTON ZİYARETİ
Yunan bağımsızlık savaşının iki yüzüncü yılı için ABD'nin başkenti Washington'da 17 Mayıs tarihinde ağırlanan Yunan Başbakan Miçotakis, Beyaz Saray'da ABD lideri Joe Biden'la görüştü. Yunan bayrağının renkleri mavi-beyaz kravat takan ABD lideri, Miçotakis'i 'Ben Joe Bidenopulos' cümlesiyle karşıladı.
Miçotakis ABD Kongresi'ndeki konuşmasında Türkiye'yi hedef aldı, Washington'da Türkiye'nin programından çıkarıldığı F-35 jetlerinin Yunanistan'a satışı da konuşuldu.
Miçotakis, ABD Kongresi'nde Kıbrıs'ta iki devletli bir çözümü asla kabul etmeyeceklerini vurgulayıp Türkiye'ye suçlamalarda bulundu:
"Siz değerli Kongre üyelerinden, son 48 yılda Helenizm'in bitmeyen acılarına neden olan açık yarayı unutmamanızı rica ediyorum. Kıbrıs'ın bölünmesinden bahsediyorum. Bu meselenin uluslararası hukuka göre ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin ilgili kararları doğrultusunda çözülmesi gerekiyor. Dün Başkan Biden'a da söylediğim gibi, Kıbrıs'ta kimse iki devletli bir çözümü asla kabul edemez."
Kıbrıs açıklamaları Kongre üyeleri tarafından ayakta alkışlanan Yunan lider, Türkiye'nin adını anmadan hava sahası ihlallerine de değindi: "Şu konuda kesinlikle net olmak istiyorum. Egemenliğimizi ve toprak haklarımızı ihlal eden açık saldırı eylemlerini kabul etmeyeceğiz ve bu eylemler Yunan adaları üzerinde derhal durdurulması gereken uçuşları da içeriyor."
Washington turunun ardından bayram eden Atina'daki havanın dağılmasına, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 23 Mayıs Pazartesi günü kurduğu "Artık benim için Miçotakis diye birisi yok" cümlesi yetti.
Erdoğan, Miçotakis'in ABD'de yaptığı açıklamalara Atina'nın hiç beklemediği bir çıkışla karşılık verdi. Yunan medyası, Türkiye'den gelen mesajları 'Zehir zemberek', 'Erdoğan'dan aşırı saldırı' ve 'Erdoğan Miçotakis'e karşı öfkeli, denizde ve havada gerginlik' manşetleriyle okurlarına sundu.
Türkiye-Yunanistan ilişkilerinde, özellikle 2020 yazında Doğu Akdeniz'de büyük bir kapışma yaşandı. Türkiye Akdeniz'e savaş gemilerinin eşlik ettiği araştırma gemisi gönderdi. Ankara'nın hamlesiyle çaresiz kalan Yunanistan, başta Fransa ve ABD olmak üzere Mısır, İsrail, Birleşik Arap Emirlikleri ve hatta Suudi Arabistan'la tatbikatlara girişti. Atina yönetimi, geride kalan iki yılda silahlanmaya milyarlarca euro harcadı.
Yunanistan Fransa'dan Rafale jetleri ve savaş gemileri satın aldı, Paris ise geçtiğimiz Mart ayında başkent Atina'ya uçak gemisi Charles de Gaulle'ü yolladı.
Gerilimde açık şekilde Yunanistan'ın tarafını tutan ABD ise, Girit Adası'ndaki Suda Üssü'ne uçak gemisi gönderdi. USS Dwight D. Eisenhower'ın başını çektiği, 22 savaş gemisi ve 5 bin 600 askerden oluşan Taarruz Gücü, ABD tarafından Yunanistan'a destek için Doğu Akdeniz'e yollandı.
Suda'yı Doğu Akdeniz'de adeta kendi üssü haline getiren ABD ordusu, ayrıca dönemin Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'yu da Girit'teki üste ağırladı. Pompeo, Yunan Başbakan Miçotakis'le birlikte Amerikan uçak gemisi üstünde poz verdi.
2020 yazından itibaren neredeyse her hafta Yunan ordusuyla tatbikat yapan ABD'nin ilgisi, yalnızca Akdeniz'le sınırlı kalmadı. Girit'ten Selanik'e kadar neredeyse tüm Ege Denizi'ni kapsayan ortak tatbikatlara Yunan ve Amerikan özel kuvvetler askerleri katıldı.
Yunan medyası, ABD'nin Yunanistan'da kalıcı üsler elde etmeyi amaçladığını yazdı.
ABD, halihazırda Yunanistan'ın elindeki F-16 savaş uçaklarının modernizasyonunu gerçekleştiriyor. Türkiye'yi F-35 programından çıkaran Washington, Türkiye'ye ayrılan savaş uçaklarının Yunanistan'a verilmesini gündemine almış durumda.