Son dakika... Sudan'da 24 saatlik ateşkes ilanı
18.04.2023 - 15:41 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
İç savaşa sürüklenen ülkede çatışan taraflar ABD'nin arabuluculuğunda bir günlük ateşkese vardığını duyurdu. Başkent Hartum'un güneyinde silah sesleri kesilirken, şehrin orta kesimlerinde çatışmalar durmadı.
Doğu Afrika ülkesi Sudan'da ordu birlikleri ile paramiliter grup Hızlı Destek Kuvvetleri (RSF) arasında patlak veren çatışmalar, dördüncü gününe girdi.
Al Jazeera, Cumartesi sabah saatlerinden bu yana savaşan tarafların 24 saatlik ateşkes anlaşmasına vardığını duyurdu. Başkent Hartum'un güneyinde silah sesleri kesilirken, şehrin orta kesiminde ise çatışmalar durmadı.
RFS komutanlarından Muhammed Hamdan Dagalu, ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken’in 24 saatlik ateşkes önerisini kabul ettiklerini sosyal medyadan duyurdu. Dagalu, şu ifadelere yer verdi:
"ABD Dışişleri Bakanı Blinken ile yapılan görüşmenin ve diğer dost ülkelerin benzer şekilde geçici ateşkes çağrısı yapmasının ardından, RSF, sivillerin güvenli geçişi ve yaralıların tahliyesini sağlamak için 24 saatlik ateşkesi onayladığını yeniden teyit ediyor."
Son olarak Ekim 2021'de bir darbenin gerçekleştiği Afrika ülkesi Sudan'da, silahlı kuvvetlerin başı ve fiilen ülkenin devlet başkanı General Abdulfettah el-Burhan.
Sayıları 100 bini bulan RSF'nin başındaki General Muhammed Hamdan Dagalo ise, El Burhan'ın yardımcısı. General Dagalo'nun bilinen ismi ise, Hemedti.
İkili arasında aylardır kızışan rekabet, 15 Nisan Cumartesi sabahı çatışmaya dönüştü. RSF güçlerinin düzenli orduya entegre edilmesi ve sivil hükümete geçiş süreci, en önemli görüş ayrılıkları.
Çatışmalarda hava saldırıları, top atışları ve yerleşim yerleri içinde ağır makinalı tüfeklerle saldırılar düzenlendi. Geçtiğimiz gün en kritik bölgelerden olan Hartum Havalimanı isyancı güçlerin kontrolüne geçti ancak Sudan ordusu bölgeyi isyancılardan temizlemeyi başardı.
ABD KONVOYUNA ATEŞ AÇTILAR
Gün içerisinde yaşanan gelişmede ise ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü John Kirby RSF güçlerinin ABD konvoyuna ateş açtığını bildirdi. Kirby konvoydaki ABD'lilerin yara almadığını belirtti.
Beyaz Saray'dan yapılan ayrı bir açıklamada ise şimdilik bölgede görev alan ABD personellerinin Sudan'dan çekilmeyeceği aktarıldı.
DIŞİŞLERİ BAKANLIĞINDAN AÇIKLAMA GELDİ
Sudan'da ilan edilen ateşkese Türkiye sessiz kalmadı. Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada bölgedeki gelişmelerin yakından takip edildiği belirtilerek şöyle denildi:
'Sudan Cumhuriyeti’nde Sudan Ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (RSF) arasında 15 Nisan 2023 tarihinden bu yana devam eden şiddetli çatışmaları kaygıyla takip ediyoruz.
Mukaddes Ramazan Bayramı’na yaklaştığımız bu günlerde kardeş kanının daha fazla akmaması ve sivillerin zarar görmemesi için her iki tarafı da sükûnete davet ediyoruz. Mevcut sorunların kalıcı şekilde çözüme ulaştırılmasının yegane yolunun diyalog ve uzlaşıdan geçtiğine inanıyoruz.
Çatışmalardan etkilenen sivillere yardım elinin uzatılmasını teminen acilen insani ateşkes ilan edilmesinin ve ateşkese uyulmasının öneminin altını çiziyoruz. Bu hususta, Türkiye olarak her türlü desteği vermeye hazır olduğumuzu vurguluyoruz.
'GEREKLİ YÖNLENDİRME YAPILACAK'
Sudan’daki vatandaşlarımızın durumunu yakından takip ediyoruz. Ülkedeki mevcut güvenlik koşulları, seyahat etmeye uygun olmayıp, vatandaşlarımızın bu aşamada kapalı mekanlarda kalmayı sürdürmeleri büyük önem taşımaktadır.
Uygun güvenlik ve lojistik koşullar oluştuğu takdirde, arzu eden vatandaşlarımızın Sudan’dan ayrılmalarını teminen, gerekli yönlendirme yapılacaktır.
Büyükelçiliğimiz ve Konsolosluk Çağrı Merkezimiz, vatandaşlarımızla yakın temas halindedir. Çağrı Merkezimiz, vatandaşlarımıza telefonla ulaşarak gerekli bilgilendirmeyi yapmaktadır.
Vatandaşlarımızın Bakanlığımız ve Büyükelçiliğimizin duyuruları ile sosyal medya hesaplarını yakından takip etmeleri, henüz Büyükelçiliğimize kayıt yaptırmamış vatandaşlarımızın, aşağıdaki telefon numaralarını arayarak, bilgilerini olabilecek talepleriyle birlikte iletmesi yararlı olacaktır'
ÇATIŞMANIN ARKA PLANINDA NE VAR?
Ekim 2021'deki darbeden bu yana Sudan bir generaller konseyi tarafından yönetiliyor ve anlaşmazlığın merkezinde iki askeri yetkili var.
Silahlı kuvvetlerin başı ve fiilen ülkenin devlet başkanı olan General Abdulfettah el-Burhan. Ve onun yardımcısı ve Hızlı Destek Güçleri’nin (RSF) lideri General Muhammed Hamdan Dagalo. Dagalo, daha çok ‘Hemedti’ olarak da biliniyor.
Ülkenin gittiği yön ve sivil yönetime geçiş süreci konusunda fikir ayrılığına düştüler. Ana anlaşmazlık noktalarından biri, 100 bin kişilik RSF'yi orduya dahil etme planları ve daha sonra yeni gücü kimin yöneteceği.
İSYANCILAR KİMLER?
RSF 2013 yılında kuruldu ve kökenleri, Darfur'da isyancılarla acımasızca savaşan 'Cancavid' milislerine dayanıyor. O zamandan beri General Dagalo, Yemen ve Libya'daki çatışmalara müdahale eden ve Sudan'ın bazı altın madenlerini kontrol eden güçlü bir paramiliter güç oluşturdu.
RSF Haziran 2019'da 120'den fazla protestocunun katledilmesi de dahil olmak üzere insan hakları ihlalleriyle suçlanıyor.
Ordu dışında böylesine güçlü bir güç, ülkede yaşanan istikrarsızlığın ana sebebi olarak gösteriliyor.
17 YIL SÜREN İÇ SAVAŞ
Sudan, Güney Sudan’ın 9 Temmuz 2011’de bağımsız olmasından önce Afrika’nın en geniş yüzölçümüne sahip ülkesiydi. İngiltere’den 1956 yılında bağımsızlığını kazanan Sudan, bu tarihten beri büyük çatışmalara sahne oldu.
17 yıl süren iç savaş 1972'de Adis Ababa Anlaşması’nın imzalanmasıyla sona erdi ancak anlaşmanın ihlal edilmesi için 10 yıl yetti ve ikinci iç savaş başladı. 2005 yılında yapılan yeni bir anlaşmayla şiddet olayları azaldı. Bölünmenin ardından çatışmalar dinmedi, savaş uçakları petrol sahalarını bombardımana tuttu.
2019'DA TEKRAR PATLAK VERDİ
Son çatışmalar ise, 2019'da uzun süredir görev yapan Devlet Başkanı Ömer El Beşir'in devrilmesinin ardından yaşanan gerilimli sürecin devamı.
El Beşir'in yaklaşık 30 yıl süren iktidarına son verilmesi çağrısında bulunan kitlesel sokak protestolarının ardından ordu darbesiyle devrildi.
Ancak siviller, demokratik yönetime geçiş planında yer almayı talep etmeye devam etti. Daha sonra ortak bir askeri-sivil hükümet kuruldu, ancak bu Ekim 2021'de başka bir darbeyle devrildi. Ve o zamandan beri Orgeneral El-Burhan ile General Dagalo arasındaki rekabet kızıştı.
