08.03.2024 - 10:15 | Son Güncellenme:
Milliyet.com.tr
Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sonrası İsveç ve Finlandiya apar topar NATO'ya girmek için çalışmalara başladı. NATO'ya üyelik için başvuran İskandinav ülkelere Türkiye ve Macaristan'dan red geldi. 2022'nin yazında İspanya'da görüşen Türkiye, İsveç ve Finlandiya, masadan 3'lü mütakabat ile ayrıldı. Türkiye, taleplerinin yerine getirilmesi durumunda iki ülkenin NATO'ya gireceğini belirtti. 2023'e girilmesiyle İsveç'in başkenti Stockholm'de ardı ardına patlayan skandallar müzakerelerin süresiz ertelenmesine yol açtı. Şubat ayına gelindiğinde ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken depremlerin ardından Türkiye'yi ziyaret etti, eski Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ziyaret sırasında üçlü müzakerelerin yeniden başlayacağını duyurdu.
Aradan geçen neredeyse bir yılın sonunda Türkiye, İsveç'in birliğe katılmasına onay verdi. TBMM’de İsveç’in NATO üyeliğine dair yapılan oylamaya katılan 346 milletvekilinden 287’si kabul, 55’i ise ret oyu kullandı. İsveç Başbakanlığı tarafından yapılan açıklamada, “Bugün NATO'ya tam üye olmaya bir adım daha yaklaşmış bulunuyoruz” denildi.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg yaptığı açıklamada, “Artık resmileşti. İsveç, NATO'nun 32. üyesi oldu ve masamızda hak ettiği yeri aldı. İsveç'in katılımı NATO'yu daha güçlü, İsveç'i daha güvenli ve tüm ittifakı daha güvenli kılıyor. Pazartesi günü NATO karargahında bayraklarını göndere çekmeyi sabırsızlıkla bekliyorum” dedi.
İsveç'in NATO'ya katılmasından hemen sonra ise İsveç Hava Kuvvetleri ve ABD Rus sınırında tatbikat düzenledi. Bombardıman uçakları olan B-52 Stratofortress ve B-1 Lancer Stockholm'den havalandı.
İsveç ordusu tatbikatın İsveç'in savunmasını ve diğer ülkelerle olan işbirliğinin provasının gerçekleştirildiğini ifade etti. ABD bu tür tatbikatları NATO'nun özellikle doğu ülkeleriyle sık sık gerçekleştiriyor. Ağustos 2022'de Kuzey Makedonya, Arnavutluk, Karadağ ve Hırvatistan üzerinde B-52 bombardıman uçakları tatbikat amacıyla uçurulmuştu. Doğu Avrupa'da her ne kadar alışıldık bir görüntü olsa da bu durum İsveç için sıra dışı bir durum olarak belirtildi.
EuroAsian Times, İsveç'in özellikle Gripens filosu ve denizaltılar da dahil olmak üzere Baltık Denizi koşullarına göre uyarlanmış kaynaklar açısından ittifakın askeri yeteneklerini önemli ölçüde artıracaktır bu durum da Rusya'yı aslında bölgede iyiden iyiye sıkıştıracak.
Öte yandan İsveç'in yanı sıra Norveç ordusu da söz konusu tatbikata tatbikata 100'den fazla savaş uçağı, nakliye uçağı, deniz gözetleme uçağı ve helikopterin katıldığını bildirdi. Norveçli yetkililer tatbikatın amacının Rusya'nın Kuzey Kutbu'na yönelik bir 'olası' saldırısının engellemeyi içerdiğini belirtti. 15 Mart'a kadar devam edecek tatbikata Belçika, İngiltere, Kanada, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Almanya, İtalya, Hollanda, Norveç, İspanya'nın da katılması bekleniyor.
Rusya Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada ise söz konusu 'Nordic Response' tatbikatıyla ilgili "Ordumuz onları izliyoruz. Siyasi tutumumuzu herkes biliyor, bu tatbikatı provokatif olarak görüyoruz" ifadeleri kullanıldı. Rusya ayrıca bu tür tatbikatların Avrupa'nın güvenliği açısından tehlike arz ettiğini dile getirdi.