21.02.2025 - 13:01 | Son Güncellenme:
Le Parisien AFP
Suudi Arabistan, sekiz Arap liderini bir araya getiren bir zirveye ev sahipliği yapacak. Bu zirvede, ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze’nin yeniden inşası için sunduğu plana karşılık bir çözüm tartışılacak. Trump'ın önerisi, Gazze Şeridi’ni ABD kontrolü altına alarak bölge sakinlerini tahliye etmeyi ve burayı "Orta Doğu'nun Rivierası" haline getirmeyi öngörüyor. Bu plana göre Filistinlilerin bölgeye geri dönme hakkı olmayacak. İsrail bu girişimi memnuniyetle karşılarken, bu açıklama birçok Arap ülkesinde büyük bir tepkiye yol açtı. Ayrıca Batılı başkentlerden de uluslararası hukukun ihlali olarak nitelendirilen bu plana karşı sert tepkiler geldi.
GAYRİRESMİ TOPLANTI DUYURUSU
Suudi Arabistan, durumu yatıştırmak amacıyla Körfez İşbirliği Konseyi’ne üye altı ülkenin yanı sıra Mısır ve Ürdün liderlerinin katıldığı "geleneksel, kardeşçe ve gayriresmi" bir toplantı düzenlediğini duyurdu. Toplantıdan çıkacak kararların 4 Mart’ta Mısır’da yapılacak Arap Zirvesi’nin gündeminde yer alacağı belirtildi.
Donald Trump’ın planı Arap ülkeleri tarafından kesin bir dille reddedilirken, Filistin topraklarının gelecekteki yönetimi ve yeniden inşa sürecinin finansmanı konularında görüş ayrılıkları yaşanabileceği belirtiliyor. İsrail ile Hamas arasındaki 15 aylık savaş nedeniyle büyük yıkıma uğrayan Gazze Şeridi'nin yeniden inşasının yaklaşık 53 milyar dolara mal olacağı tahmin ediliyor.
MISIR'IN ALTERNATİF PLANI
Riyad'daki görüşmelerde liderlerin Trump’ın planına karşı bir alternatif üzerinde durması bekleniyor. Coğrafi yakınlığı nedeniyle Mısır'ın bu konuda ön planda olması muhtemel. Ürdün Kralı II. Abdullah geçtiğimiz hafta Washington'da gazetecilere yaptığı açıklamada, Mısır'ın Donald Trump'ın projesine karşı bir yanıt sunacağını söylemişti.
Genel hatlarıyla bu plan üç aşamadan oluşuyor ve üç ila beş yıl sürecek. Kahire'de etkili bir düşünce kuruluşu olan Mısır Dış İlişkiler Konseyi üyesi Muhammed Hegazy'ye göre, ilk aşamada altı ay boyunca ağır iş makineleri enkazı temizleyecek ve yerinden edilenler için üç güvenli bölge oluşturulacak. Ayrıca geçici barınma amacıyla mobil konutlar sağlanacak. İkinci aşamada, Gazze'nin yeniden inşası için uluslararası bir konferans düzenlenecek. Üçüncü aşamada ise, onlarca yıldır devam eden çatışmaya çözüm bulmak amacıyla İsrail ve Filistin devletlerinin yan yana var olacağı bir siyasi süreç başlatılacak.
GAZZE'NİN YÖNETİMİ NE OLACAK?
Bu zirve, Gazze'nin yönetimi konusundaki zorlu tartışmalara da zemin hazırlayacak. Arap ülkeleri bu konuda farklı görüşlere sahip. Bazı ülkeler Hamas'ın siyasi olarak tamamen ortadan kaldırılmasını savunurken, bazıları sadece Hamas'ın silahsızlandırılmasını talep ediyor. Diğer bazı ülkeler ise Hamas'ın belirli bir rol üstlenebileceğini düşünüyor.