Al Jazeera yazdı: Türkiye, Yunanistan ve İsrail'i aynı hizaya çekti!
31.10.2023 - 16:06 | Son Güncellenme:
Milliyet.com.tr
İsrail-Hamas savaşında yıllardır izlediği dış politikayı terk eden Yunanistan, yaşanan kaosta Tel Aviv'i desteklediğini açıkladı. Arap basını ise bu kararın arkasındaki Türkiye detayını ortaya çıkardı.
İsrail-Hamas arasında 7 Ekim'de patlak veren savaş sonrası başta ABD olmak üzere batılı ülkeler Tel Aviv'e olan desteğini açıkladı. Washington bölgeye devasa uçak gemilerini gönderirken birçok Avrupa ülkesinin lideri İsrail'e gitti. Süper güç Rusya, bölgede iki devletli çözümü savunurken Çin, ateşkes çağrısında bulundu. Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis henüz çatışmanın ilk günlerinde 'Aralarında sivillerin de bulunduğu çok sayıda kayba neden olan, bugün İsrail’e yapılan zalim terör saldırısını şiddetle kınıyorum. İsrail halkının yanında duruyoruz ve kendini savunma hakkına tam destek veriyoruz' dedi.
TÜRKİYE NEDENİYLE 'DOST' OLDULAR
Katar Merkezli Al Jazeera (AJ) ise Yunanistan'ın neden İsrail'in yanında yer aldığına dair detaylı bir analiz yayınladı. Yazıda bir zamanlar Filistin yanlısı olan Yunanistan, artık İsrail'in en yakın Avrupalı müttefiklerinden biri olduğu belirtildi. Analistler iki ülkenin enerji hedeflerini, savunma ortaklıklarının gelişmesinin nedeni olarak Türkiye'yi gösterdi.
MUHALEFET AYRI YOLA GİTTİ
Yunanistan, Gazze'de sıkışıp kalan Filistinliler için insani yardım yapılmasını desteklemesine rağmen, 27 Ekim'de İsrail ile Hamas arasında acil insani ateşkes çağrısında bulunan BM Genel Kurulu oylamasında çekimser kalan 45 ülkeden biriydi. SYRIZA partisinin lideri Dimitris Papadimoulis konuyla ilgili 'Miçotakis yönetimindeki Yunanistan, Filistinlilerin yanında olmamayı tercih etti. İnsanlık ve barışı önemseyen herkesin Filistinliler için çözüm odaklı bir yaklaşım izlemesi gerek' dedi. Filistin konusundaki bu ayrım Yunanistan'ın dış politikasında sorun çıkartabilir çünkü ülkede hem sağ hem de sol partiler sorun ya da konu dış politika olunca yıllardır ortak bir pozisyonda buluşuyor.
TARİHİ DEĞİŞİM
1982 yılında Filistin Kurtuluş Örgütü'nün askeri kanadını yok etmek için İsrail, Lübnan ile bir savaşa girdi. Bu savaşta Yunan gemileri örgütün lideri Yaser Arafat'ı Atina'ya güvenli bir yere götürdü. O zamanlar, yurt dışından gelen Filistinliler, davalarını Avrupa topraklarında duyurmak için Yunan sol partisinin desteğiyle Atina sokaklarında sık sık gösteriler düzenliyorlardı.
TÜRKİYE DETAYI
Yunanistan'da bulunan Pire Üniversitesi'nde Uluslararası İlişkiler Profesörü Aristotle Tziampiris Al Jazeera'ye 'Yunanistan geçmiş yıllarda BM'de Kıbrıs sorunu için Türkiye'ye karşı oy almak istiyordu. Bir İsrail oyuna karşı 20'ye yakın Arap ülkesinin oyunu tartmak zorundaydınız' dedi.
İsrail ile Yunanistan'ın yakınlaşması ise Miçotakis'in babasının başbakan olduğu dönemde yaşandı. 1990 yılında Konstantine Miçotakis, 'Bölgede kalıcı barışın tesis edilmesi' için İsrail'i resmi olarak tanıdı. Ancak 1990'lı yıllarda İsrail'in Türkiye ile yakın ilişkisi Yunanistan için sorun teşkil ediyordu.
MAVİ MARMARA SONRASI İLİŞKİLER KOPTU
2010 yılında İsrail ordusu ile Hamas arasında yaşanan bir başka çatışma Ankara-Tel Aviv arasındaki ipleri kopardı. Türkiye o dönem Mavi Marmara isimli gemiyi Gazze'ye insani yardım için göndermiş, ancak İsrailli komandolar filoya saldırarak 9 kişiyi öldürdü. Bu boşluktan yararlanan Yunanistan ise İsrail ile ikili ilişkilerini ilerletme yoluna girdi. Söz konusu yetkili açıklamalarının devamında konuyla ilgili 'İsrail, Yunanistan'a 'AB ile olan ilişkileri' kolaylaştıracak bir kapı olarak bakıyor' dedi.
EASTMED PROJESİ
İsrail ile Yunanistan'ın yakınlaşmasının en önemli nedenlerinden biri de elbette Doğu Akdeniz'de bulanan doğal gaz. Önümüzdeki yıl proje kapsamında 10-20 milyar arasında İsrail gazı Yunanistan üzerinden Avrupa'ya taşınacak.
SAVUNMA ANLAŞMALARI
2020 yılında Yunanistan-Türkiye ilişkileri gerginleştiğinde Atina, İsrail'in gelişmiş savunma sanayisiyle ilişki arayışına girdi. Türkiye'nin insansız hava araçlarında bir dünya gücüne dönüşmesiyle hazırlıksız yakalanan Yunanistan, hemen Doğu Akdeniz'deki müttefikinden yardım istedi. İsrail'den kiralanan insansız hava araçları Ege Denizi'nin ortasındaki İskiri Adası'na konuşlandırıldı ve Yunan ordusu söz konusu drone'ları Türkiye'ye karşı sahaya sürdü.
Yunanistan, Ege Denizi'ni taramak için iki Heron İHA'sını kiralayarak İsrail ile ilk askeri anlaşmasını 6 Mayıs 2020'de imzaladı. Yunanistan ayrıca İsrail'den 6 adet kullanılmış Rafale model ise 2023'te teslim edilecek.
