Olaylar nasıl gelişti? Şimdilik ‘geçti’ ama ‘bitmedi!’
15.04.2024 - 06:43 | Son Güncellenme:
İran, günlerdir beklenen İsrail’e yönelik misilleme saldırısını önceki gece sabaha karşı gerçekleştirdi. Tahran yönetimi başka saldırı olmayacağını söylerken, Tel Aviv’den “Doğru zamanda intikam alacağız” açıklaması geldi.
DIŞ HABERLER SERVİSİ - İsrail’e, Suriye’deki Konsolosluğu’na 1 Nisan’da düzenlenen ve Devrim Muhafızları’nın 7 üyesinin öldüğü saldırı nedeniyle misilleme yapacağını açıklayan Tahran, bunu, önceki gece yarısı gerçekleştirdi. İran, İsrail topraklarına yönelik bu ilk doğrudan saldırıda, 300’den fazla SİHA ve füze yollarken, Tel Aviv yönetimi, müttefikleriyle birlikte bunların yüzde 99’unun imha edildiğini söyledi.
Şam’daki saldırıdan sonra, Tahran’ın misillemede bulunması bekleniyordu. Her ne kadar işaretler Cuma gününü gösterse de, asıl haber Cumartesi gecesi geldi. İran, İsrail’e yönelik saldırının başlatıldığını söylerken, 300’den fazla silahlı insansız hava aracı (SİHA), 30 seyir füzesi (cruise füzesi) ve 110 adet de balistik füzenin ateşlendiği belirtildi. Söz konusu saldırı sırasında Irak, Lübnan ve Ürdün gibi ülkeler hava sahasını kapatırken, İsrail, SİHA’ların yüzde 99’unun müttefiklerle birlikte havada imha edildiğini açıkladı. ABD’nin yanı sıra Ürdün’ün de SİHA düşürdüğü belirtiliyor.
ESENDERE’DEN DE GÖRÜLDÜ
İran, İsrail’in Necef çölündeki askeri üssünü vurduğunu açıklarken, İran medyası, söz konusu hava üssünün, Suriye’deki İran Konsolosluğu’na düzenlenen saldırıda kullanıldığını, Tahran’ın saldırısı sırasında ciddi hasar gördüğünü belirtti. İsrail Ordusu ise, buradaki hasarı “hafif” olarak niteledi, biri çocuk olmak üzere ülke çapında 12 kişinin yaralandığını kaydetti. İran’ın İsrail’e ateşlediği SİHA ve füzeler, Hakkari’nin Yüksekova ilçesi ile
Esendere beldesinden de görüldü.
‘KONU KAPANDI’
Saldırının ardından İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi “Siyonist rejim (İsrail) ve destekçileri pervasız davranışlarda bulunursa daha kararlı ve çok daha kuvvetli bir yanıt alacaklar” ifadesini kullandı.
Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri de, “İsrail’e ait önemli birçok askeri hedef, füzeler ve insansız hava araçlarıyla başarılı şekilde hedef alınarak imha edildi, tüm hedeflere ulaşıldı” dedi. Bakıri, ABD’yi İran’a karşı İsrail’le ortak hareket etmeme konusunda uyarırken, “Eğer İsrail’in İran’a karşı saldırısına ABD’de katılırsa, bölgedeki üslerini ve önemli merkezlerini hedef alırız” ifadelerini kullandı.
İran’ın Birleşmiş Milletler (BM) misyonu ise, “İran’ın askeri eylemi, Siyonist rejimin Şam’daki diplomatik tesislerimize yönelik saldırısına bir cevap niteliğindedir. Konu sonuçlandırılmış sayılabilir” denildi. İsrail’in aynı eylemleri sürdürmesinin kendisi için iyi sonuçlar doğurmayacağı vurgulanan açıklamada, “Ancak, İsrail rejimi bir hata daha yaparsa İran’ın buna yanıtı çok daha sert olacaktır. Bu, İran ile İsrail rejimi arasında bir çatışmadır, ABD bundan uzak durmalı” ifadeleri kullanıldı.
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ise, ABD ve bölge ülkelerini saldırıdan 72 saat önce içeriği konusunda bilgilendirdiklerini kaydetti. İranlı Bakan, sivil yerleşimleri hedef almadıklarını söyledi.
Ürdün de, İran’dan fırlatılan ve kendi hava sahasından geçen SİHA’lardan bazılarını düşürdü. SİHA parçaları, Ürdün sokaklarına düştü.
YENİ MİSİLLEME OLACAK MI?
Saldırının ardından İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da bir açıklama yaparak, İran’ın saldırısının başarısız olduğunu, hiçbir etkisinin bulunmadığını savunurken, “Birlikte kazanacağız” ifadesini kullandı.
Aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, İran’a “ezici saldırı” çağrısında bulunurken, Netanyahu liderliğindeki savaş kabinesinin üyesi Benny Gantz, “İran’a bizim için doğru tarih ve zamanlamada karşılık vereceğiz” dedi. Gantz, İsrail’in İran saldırısına karşı koymasını sağlayan “stratejik ittifakı ve bölgesel iş birliğini” güçlendirmesi gerektiğini vurguladı.
Bu arada ABD medyasına göre, Netanyahu, önceki gece ABD Başkanı Joe Biden ile telefon görüşmesinin ardından İran’a yönelik “acil misilleme” saldırısından vazgeçti. Habere göre Netanyahu’nun Biden ile görüşmesine ek olarak İran’ın ciddi bir zarar vermemesi, bu planın iptal edilmesine yol açtı. İsrail basınında yer alan haberlerde, İsrail Savaş Kabinesi’nin saldırının ardından İran’a verilecek karşılık konusunda karara varamadığı aktarıldı.
Saldırının ertesi günü İsrail’in bazı kentlerinde yaşam normale döndü. Örneğin Kudüs’te yollar Pazar günü olmasına rağmen kalabalıktı.
OLAYLAR NASIL GELİŞTİ?
1 Nisan 2024
■ İsrail, Suriye’nin başkenti Şam’daki İran’a ait konsolosluk binasını vurdu. Ara-larında Devrim Muhafızları Kudüs Gücü’nde üst düzey komutan olan Tuğgeneral Muhammed Rıza Zahedi’nin de 8 kişi hayatını kaybetti. İran, misilleme yapacağını söyledi.
11 Nisan 2024
■ ABD’nin önde gelen yayın kuruluşları, İran’ın İsrail’e karşı 24 ila 48 saat içerisinde karşılık vermeye hazırlandığını yazdı.
■ ABD ve birçok ülke vatandaşlarına seyahat uyarıları yaptı, bazı havayolu şirketleri İran ve bölgeye sivil uçuşlarını durdurdu.
12 Nisan 2024
■ Hizbullah Hareketi, Lübnan’ın güneyinden İsrail’in kuzeyine yönelik saldırılar düzenlediğini açıkladı. Saldırıların bir kısmı, insansız hava araçlarıyla yapılırken, İran’ın bu yan kollarıyla saldıracağı düşünüldü.
13 Nisan 2024
■ İran, gündüz saatlerinde İsrailli iş insanına ait bir konteyner gemisini ele geçirdiğini duyurdu.
■ İsrail, İran’ın muhtemel saldırısına karşı okulları 2 gün kapatma kararı aldı, orduyu üst düzey alarma geçirdi.
■ İsrail ve İran resmen hava sahalarını kapattı.
■ ABD Başkanı Joe Biden hafta sonu tatilini yarıda keserek Washington’a döndü, kurmaylarını topladı.
■ Gece saatlerinde Tahran yönetimi, İsrail’e karşı SİHA ve füzelerle saldırı başlattığını duyurdu. Aynı saatlerde Yemen’den de İsrail’e yönelik İHA saldırısı düzenlendi. Lübnan Hizbullah’ı da, İsrail’in Golan Tepeleri’ndeki askeri üssüne katyuşa
füzeleri fırlattığını duyurdu.
■ İsrail Ordu Sözcüsü Daniel Hagari, İran’dan İsrail’e 200’den fazla SİHA ve füze atıldığını, yüzde 99’unun imha edildiğini söyledi. Ürdün ve Irak hava sahalarını kapattı, Ürdün bazı SİHA’ları düşürdü. ABD gemilerinin ve İngiltere’nin de SİHA’ların durdurulmasında yardımcı olduğu belirtiliyor.
■ ABD Başkanı Biden, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüştü. Biden, İsrail’e destek mesajı verirken, G7 liderleriyle toplantı yapacağını duyurdu. İsrail ise BM Güvenlik Konseyi’ni acil toplantıya çağırdı.
■ İsrail Güvenlik Kabinesi, saldırılara yanıt için savaş kabinesine tam yetki verdi.
TAHRAN’DA KUTLAMALAR
İran’ın başkenti Tahran’da halk, İsrail topraklarını insansız hava araçları ve füzelerle düzenlenen saldırıyı coşkuyla kutladı. Tahran’da bulunan Filistin Meydanı’nda toplanan yüzlerce Tahranlı, yaya olarak ve araç konvoyları oluşturarak sevinç gösterileri düzenlerken, “Kahrolsun ABD”, “Kahrolsun İsrail” sloganları attı, Filistin bayrakları taşıdı.
BİDEN: ABD İRAN’A KARŞI SALDIRIDA YER ALMAYACAK!
ABD Başkanı Joe Biden, İran’ın İsrail’e önceki gece saatlerinde düzenlediği saldırının ardından İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde, ülkesinin İran’a yapılacak herhangi bir karşı saldırıya müdahil olmayacağını söylediği bildirildi. Beyaz Saray açıklamasına göre, Biden, kendisinin ve diğer Batılı liderlerin İran’ın saldırısına diplomatik yollarla yanıt vereceğini, askeri bir yanıtın şu anda masada olmadığını belirtti. Açıklamada ayrıca, “İsrail daha önce benzeri görülmemiş saldırılara karşı savunma ve bu saldırıları bertaraf etme konusunda olağanüstü kabiliyet göstererek düşmanlarına İsrail’in güvenliğini etkili bir şekilde tehdit edemeyeceklerine dair açık bir mesaj gönderdi” ifadeleri kullanıldı, düzenlenen saldırının sadece askeri tesislere yönelik olduğu aktarıldı.
ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris de, Beyaz Saray’ın İsrail’in güvenliği için verdiği desteğin “demir gibi sağlam” olduğunu söyledi. Harris, “Bu saldırılara karşı savunmada İsrail halkının yanındayız” ifadelerini kullandı.
HAMAS’TAN AÇIKLAMA
Hamas saldırıya ilişkin yaptığı açıklamada “Hamas olarak biz, İran İslam Cumhuriyeti tarafından yürütülen askeri operasyonu doğal bir hak, Şam’daki İran konsolosluğunun hedef alınması ve Devrim Muhafızları’nın birçok liderinin öldürülmesi suçuna karşı hak edilmiş bir yanıt olarak görüyoruz” dedi.
TÜRK ASILLI VEKİLDEN DİKKAT ÇEKEN PAYLAŞIM
Alman Federal Meclisi Başkan Yardımcısı Türk asıllı Aydan Özoğuz, X’te İran’ın roket saldırısıyla ilgili İsrail’i suçlayan tweet paylaşınca tepkilere hedef oldu. Tweet’te “Bu durum neden daha da kışkırtılmalı? İran konsolosluğunun bombalanması Ortadoğu’yu daha da tehlikeye soktu” diyen Özoğuz, tepkiler yüzünden paylaşımını sildi.
