Savunma bakanlarıyla yıldızı barışmıyor..!

Siyahi Amerikalı George Floyd’un polis şiddeti sonucu hayatını kaybetmesinin ardından başlayan ve ABD geneline yayılan ırkçılık karşıtı protestolar sürerken, gösterilerde şiddet olayları azaldı. Başkent Washington DC ve New York gibi kentlerde gösterilerin tansiyonu düşerken, bu kez siyasetin tansiyonu yükseldi.

ABD Başkanı Donald Trump’ın olayları ele alış biçimine sert eleştiriler gelmeye devam ediyor. Son olarak Trump kabinesinin ilk Savunma Bakanı olan James Mattis, ABD Başkanı’na verdi verdi veriştirdi. “The Atlantic” için bir yazı kaleme alan Mattis, Trump’ın kasıtlı olarak son üç yıldır ülkeyi ayrıştırdığını savundu. Mattis, “Donald Trump, hayatımda gördüğüm, Amerikan halkını bir araya getirmek için uğraşmayan veya en azından uğraşıyormuş gibi yapmayan tek başkan!” ifadesini kullandı. ABD’nin aynı zamanda son üç yıldır olgun bir lider eksikliğinin sonuçlarını gördüğünü belirten Mattis, “Onsuz birlik sağlayabiliriz” dedi.

Trump’ın Beyaz Saray’ın önündeki Lafayette Park’ta fotoğraf çektirmesi için, polisin, göstericilere karşı biber gazı ve plastik mermi kullanmasını “görevi kötüye kullanmak” diye niteleyen Mattis, “Anayasamızla dalga geçen liderlerden hesap sormalıyız” ifadesini kullandı. Trump, Beyaz Saray yakınındaki St. Johns Kilisesine giderek İncil’le poz vermek için protestoların düzenlendiği Lafayette Park’tan geçmişti. Trump’ın geçişi öncesi göstericilere müdahale edilip, alan boşaltılmıştı.

Esper: Desteklemiyorum

Mattis’in hedefinde Savunma Bakanı Mark Esper de vardı. Mattis, Esper’in ülkede süren protestolarla ilgili yaptığı “Savaş alanını hızla baskılarsak dağılırlar” yorumunun reddedilmesi ve ABD ordusunun siyasi amaçlar için halka karşı kullanılmaması gerektiğini yazdı. Ülkedeki krizlere siyasi değil de askeri yanıt verilmesinin, asker ile toplum arasında çatışmaya zemin hazırladığını belirten Mattis, Esper’in “baskılayıp dağıtma” yorumunu 2. Dünya Savaşı’nda Nazilerin “böl ve işgal et” yöntemine benzetti.

Öte yandan Trump’ın “İncil şovu”na katıldığı için eleştirilen Savunma Bakanı Esper de, protestolara müdahale için ordunun devreye sokulmasını desteklemediği açıkladı. Esper, “Asker ancak çok acil ve zor durumlarda kullanılabilir. Biz şu anda o zor durumlardan birinde değiliz. İsyan Yasası’nın devreye sokulmasını desteklemiyorum” diye konuştu.

İsyan Yasası’nın devreye sokulmasına destek vermediğini söyleyen Esper’e Cumhuriyetçi senatörlerden de destek geldi. Esper’in görevden alınacağı konusundaki tartışmalar hakkında senatörler Trump’a “Esper’i kovmayın” çağrısında bulundu. Senatör Lindsey Graham, Esper hakkında “İyi bir iş çıkarıyor. Gitmesine izin vermek için hiçbir sebep yok” diye konuştu.

Trump: İyi ki gitti

James Mattis’in açıklamasının basında yer almasının hemen ardından Twitter hesabından konuya ilişkin paylaşımda bulunan ABD Başkanı Trump, “Muhtemelen benim Barack Obama ile tek ortak noktam ikimizin de dünyanın en abartılı generali Jim Mattis’i kovma onuruna sahip olmamızdır. İstifa mektubunu ben istedim ve bundan da çok memnun kaldım. Lakabı ‘kaostu’ ki ben bunu sevmemiş ve “Kuduz Köpek” diye değiştirmiştim” ifadelerini kullandı.

Trump, “Liderliğini veya kişiliğini sevmedim ve çoğu kişi de buna katılıyordu. İyi ki gitti” değerlendirmesinde bulundu. Mattis, Aralık 2018’de Trump’ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı telefon görüşmesinin ardından ABD’nin Suriye’deki tüm askerlerini çekme kararı verdiğini açıklaması üzerine istifa ettiğini duyurmuştu.