05.08.2022 - 07:01 | Son Güncellenme:
DIŞ HABERLER SERVİSİ
Çin, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan ziyaretinin ardından dün Tayvan çevresinde geniş çaplı askeri deniz ve hava tatbikatlarına başladı. Çin ordusunun açıkladığı koordinatlara göre, tatbikatlar yer yer Tayvan kıyılarının 20 kilometre yakınlarına kadar yaklaşıyor.
Deniz ve havadan gerçekleşecek ve Pazar gününe kadar sürmesi beklenen tatbikatlarda uzun menzilli top atışları, konvansiyonel füze atışları da yapılıyor. Çin Halk Kurtuluş Ordusu, Tayvan Boğazı’nın doğu kıyısına uzun menzilli topçu atışları yapıldığını duyurdu. Çin devlet medyası, tatbikatlar esnasında Dongfeng-17 orta menzilli hipersonik füzeler ve Dongfeng-11 kısa menzilli balistik füzeler dâhil olmak üzere farklı türlerde füzeler kullanılacağını belirtmişti. Çin yönetimine yakın Global Times gazetesi tatbikatları ‘yeniden birleşme operasyonlarının’ provası olarak nitelendirdi.
Tayvan sularına düştü
Tayvan Savunma Bakanlığı da, Çin’in ada çevresinde gerçekleştirdiği askeri tatbikat sırasında birden fazla balistik füze ateşlediğini bildirdi. Tatbikatların ada çevresinde hava ve deniz ablukası anlamına geldiğini ve bu nedenle Birleşmiş Milletler sözleşmelerinin ihlal edildiğini belirten Savunma Bakanlığı “Bölgesel barışı tehlikeye atan bu tür mantıksız eylemleri kınıyoruz” açıklaması yaptı. Tayvan, Çin’in fırlattığı bazı füzelerin karasularına düştüğünü duyurdu.
Bununla birlikte ateşlenen bazı füzelerin Japonya münhasır ekonomik bölgesine düştüğü açıklandı. Japonya Savunma Bakanı Nobuo Kişi, ilk defa Çin’le böyle bir durum yaşadıklarını ifade ederken Japonya’nın tepkisini diplomatik yollarla bildirdiğini ifade etti.
‘Geri çekilmeyiz’
Tayvan ordusu ise, Çin’in düzenlediği tatbikatlarla statükoyu değiştirmeye çalıştığını belirtti. Tayvan Savunma Bakanlığının sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, “Tartışma istemiyoruz, ancak ülkemizin güvenliği ve egemenliği söz konusu olduğunda geri çekilmiyoruz” denildi. Tatbikatlar, Tayvan Boğazı’nın en dar noktası olan Çin’in Pingtan Adası açıkları dahil olmak üzere Tayvan’a çok yakın bir noktada gerçekleşiyor.
Tayvan’da iktidardaki Demokratik İlerleme Partisi (DPP) ise, “Çin’in en yoğun uluslararası su yollarında ve hava rotalarında tatbikat düzenlemesi sorumsuzca ve gayrimeşru bir davranış” açıklamasında bulundu. Tatbikatlar Tayvan tarafından kınanırken, Tayvanlı yetkililer Çin ordusuna ait yaklaşık 10 geminin deniz sınırı çizgisini kısa süreli olarak geçtiğini ifade etti.
Öte yandan Çin ordusuna ait İHA’ların önceki gece Tayvan’a bağlı ve Çin kıyısına yakın bulunan Kinmen Adası üzerinde uçtuğu tespit edildi. 1950’lerden beri Çin’e ait hiçbir hava aracı Kinmen üzerinde uçmamıştı.
ABD ve G7’den tatbikat tepkisi
Çin tatbikatlarına yönelik G7 ülkelerinden de tepki geldi. G7 dışişleri bakanları, ortak bildiriyle Çin’den tatbikatlara son vermesini isteyerek, “Çin’i bölgedeki statükoyu tek taraflı olarak zorla değiştirmemeye çağırıyoruz” dedi. ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken da “ABD, Tayvan’ın statükosunu değiştirmeye yönelik özellikle de güç kullanılan, tüm tek taraflı çabalara karşı duruyor” dedi. Blinken, ABD’nin Tayvan’la ilgili pozisyonunun değişmediğini de ekledi.
Çin: Ziyaret mantıksız
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan ziyaretini “manik, sorumsuzca ve fazlasıyla mantıksız” diye nitelendirdi. Çin’in, bu ziyaret sonrası yaptığı ve yapacağı hamlelerin gerekli olduğunu söyleyen Wang, amacın ulusal egemenliği ve güvenliği korumak olduğunu vurguladı.