Sarayı ihya projesi Berlin’i ikiye böldü

Taksim Gezi Parkı’nın bulunduğu alana 1940’ta yıkılan Topçu Kışlası’nı yeniden inşa etme projesi nedeniyle başlayan olaylar Türkiye’nin gündeminin ilk sırasında yer almaya devam ederken Almanya’da da bir ‘tarihi ihya etme’ tartışması yaşanıyor. Yıllar süren tartışmaların ardından, İkinci Dünya Savaşı’nda Müttefik’lerin bombardımanı sonucu ağır hasar alan Berlin Sarayı (Berliner Stadtschloss) yeniden inşa ediliyor.
Kökeni 15’inci yüzyıla dayanan ve bir zamanlar Prusya prenslerinin evi olan Berlin Sarayı, Cumhurbaşkanı Joachim Gauck’un yer alacağı temel atma töreni ile bugün hayata geri dönmek için ilk adımını atacak. Yeni adı ‘Humboldt Forum’ olan Saray, kültür merkezi olacak. Kültür merkezinin içinde Berlin Etnoloji Müzesi ve Asya Sanatı Müzesi’nden eserler sergilenecek, Humboldt Üniversitesi’nin bilim koleksiyonunun bir bölümü yer alacak. Ayrıca kütüphaneler ve sergi salonları yapılacak. En geç 2019 yılında tamamlanacağı düşünülen Saray, kültür merkezi olarak planlansa da Berlin’de itirazlara neden oldu. Gezi Parkı’ndan farklı olarak, yüzde 49’u yeşil alandan oluşan Berlin’in sakinlerini kızdıran nokta, Almanya’nın başkentinin hüzünlü tarihine dayanıyor. Projeye itiraz, eski Doğu Almanyalılardan geliyor.
Berlin’in merkezindeki ünlü Unter den Linten Bulvarı’nda yer alan Berlin Sarayı, savaş sırasında ağır hasar almıştı. Batılıların tüm itirazlarına rağmen, Doğu Almanya yetkililerinin kararı ile 1950 yılında kalıntıları da yok edilmişti. 1973’te ise Berlin Sarayı’nın bıraktığı alana Doğu Almanya’nın parlamento binası olmak üzere Cumhuriyet Sarayı (Palast der Republik) inşa edildi. Cumhuriyet Sarayı, iki Almanya’nın birleşmesinin ardından kültür ve eğlence merkezi olarak kullanılıyordu. 2008’de ise Berlin Sarayı’na yer açmak için yıkıldı.

590 milyon euro
Eski Doğu Almanyalılar ise, Berlin Sarayı’nı ihya etme projesinin kendi tarihlerine saldırı olarak görüyor, iki Almanya’nın 1990’da birleşmesinden sonra kendi kimliklerine ait her şeyin yavaş yavaş silindiğini savunuyorlar. Öte yandan projenin 590 milyon euroluk maliyeti de tepki topluyor. Alman aristokrat Wilhelm von Boddien, proje için 80 milyon euro toplasa da geriye kalan 510 milyon euroyu hükümet karşılayacak.