Putin'den Çin'e 'dengeli pozisyon' övgüsü

Rusya lideri Vladimir Putin, koronavirüs salgınının başından bu yana ilk kez yurt dışına çıkan Çinli mevkidaşı Xi Jinping'le Özbekistan'ın Semerkant kentinde bir araya geldi.

Ukrayna işgalinden sonra ilk kez yüz yüze görüşen Rusya ve Çin liderlerinin buluşması dünya medyası tarafından yakından izlendi. Uluslararası haber ajansları, Putin ve Xi'nin açıklamalarını 'son dakika' koduyla dünyaya geçti.

Ukrayna savaşında bataklığa saplanan Vladimir Putin, müttefiki Xi'ye Tayvan sorununda destek verdi ve "ABD'nin Tayvan'a yönelik provokasyonlarını kınıyoruz" deyip ekledi: "Tek Çin politikasını destekliyoruz."

Rus lider, Pekin yönetiminin Ukrayna'daki dengeli pozisyonunu 'çok değerli' olarak gördüklerini belirtti.

Vladimir Putin ve Xi Jinping, Şanghay İşbirliği Örgütü zirvesi için Semerkant'talar. Kremlin, hassas randevuda ele alınacak başlıkları arasında Ukrayna savaşının en üst sırada yer aldığını kaydetmişti. Kremlin ayrıca, Putin ve Xi'nin bir araya geldiği zirvenin Batı dünyasına bir 'alternatif' olduğunu da dile getirmişti.

Randevuyu geniş şekilde sayfalarına taşıyan dünya medyası ise, 'Putin ve Xi, yeni bir dünya düzeni çiziyor', 'Sorunlar Çin ve Rusya'nın 'sınırsız' dostluğunu test ediyor', 'Ukrayna'daki yenilgiden sonra Putin'in Xi'nin yardımına hiç olmadığı kadar ihtiyacı var' ve 'Xi ve Putin, Ukrayna savaşının başından bu yana ilk yüz yüze görüşmelerinde Batı'ya karşı koymanın yollarını arıyor' başlıklarını atmıştı.

Çin lideri sonbaharda tarihi bir üçüncü dönem ararken, Ukrayna'ya saldıran Putin'in ise Batılı ülkelerle bağlantısı tamamen koptu.

Çin ve Rusya'nın başını çektiği Şanghay İşbirliği Örgütü'nün toplantısı, iki gün sürecek. Zirveye Türkiye de katılıyor ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Semerkant'a ulaştı.

Moskova ve Pekin'in yanı sıra Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan tarafından Şanghay Beşlisi adıyla 1996'da kurulan organizasyon, Özbekistan'ın 2001'de katılımıyla adını Şanghay İşbirliği Örgütü olarak değiştirdi. Örgütün yedi üyesinin yanı sıra gözlemcileri ve diyalog ortakları da bulunuyor, Türkiye diyalog ortaklarından biri.

MOSKOVA BEKLEDİĞİ YARDIMI ALAMADI

Bu yılın başında, Rus ordusu Ukrayna'ya saldırmadan birkaç gün önce Pekin'deki Kış Olimpiyatları'nda bir araya gelen Çin ve Rus liderleri, 'sınırsız' bir ittifak peşinde olduklarını duyurdular. Ancak geride kalan neredeyse yedi aylık savaşta, Putin Xi'den beklediği yardımı alamadı. Çin medyası Rusya'ya Ukrayna işgalinde destek veriyor ve haberlerinde NATO'yu suçluyor. Çinli yetkililer de açıklamalarında Rusya'nın yanında saf tutuyor, Pekin yönetimi Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ndeki (BMGK) oylamalarda da çekimser kaldı.

Ancak Çin'in Moskova'ya sunduğu destek bununla sınırlı kaldı. Ukrayna işgalini kınamayan tek süpergüç olan Çin, Rusya'nın defalarca dile getirdiği ekonomik yardım taleplerine 'olumlu' bir yanıt vermedi, ABD'nin başını çektiği Batılı ülkelerin yaptırımlarından çekindi. Amerikan Washington Post gazetesi, Haziran ayı başında tarihi yaptırımlarla yüzleşen Rusya'nın ısrarlı talepleri nedeniyle Çin lideri Xi'yi kızdırdığını yazdı.

Moskova ise, Pekin'in Ukrayna için verdiği diplomatik desteğin karşılığı olarak Tayvan geriliminde Çin'in yanında durdu.

3 BİN ÇİN ASKRERİ RUSYA'DAYDI

Çin ordusu, geçen hafta Rusya'nın en doğusunda yer alan Vladivostok'taydı. Pekin, 3 bin askerini Eylül ayı başında Rusya'ya gönderdi. Söz konusu adım, Ukrayna'nın güneyi ve doğusunda işgal ettiği toprakları kaybeden Rus lider Vladimir Putin'in beklediği moral destekti.

Ukrayna'da hayal kırıklığı yaşayan Rus lider, bizzat tatbikat alanına giderek gövde gösterisini izledi. Çin'in yanı sıra Moskova'nın diğer yakın müttefikleri Belarus, Moğolistan, Suriye, Nikaragua gibi ülkelerden askerler de, tatbikata katıldı.

Çin ve Rusya'ya ait savaş uçakları, Ukrayna işgalinden sonra ilk gövde gösterisini ABD Başkanı Joe Biden Japonya'nın başkenti Tokyo'dayken gerçekleştirdi. Mayıs ayı sonunda havalanan bombardıman jetleri Japon Denizi üstünde uçup Biden'a gözdağı verirken, jetlerin radarda görünmesiyle Japonya ve Güney Kore savaş uçakları da havalandı.

Associated Press (AP) haber ajansı, ABD ve Batılı ülkelere karşı birlikte hareket eden eski 'komünist rakipler'in geçmişte bir askeri ittifak kurma ihtimalini reddettiğini ancak Putin'in söz konusu ihtimali dışlamadığını bildiriyor.