Nobel tepkisi dinmiyor

Yugoslavya iç savaşı sırasında Sırp güçlerinin yanında yer aldığı ve ağır savaş suçlarından sorumlu tutulan Slobodan Miloseviç’e destek verdiği gerekçesiyle 2019 Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan Peter Handke’ye tepkiler dinmiyor.

Yazarlar ve siyasetçiler, söz konusu ödül nedeniyle Nobel Komitesi’ne yoğun tepki gösterirken, neredeyse 60 bin kişinin imzaladığı bir dilekçeyle “Sırp Kasabı” Miloseviç’in “destekçisine” ödül verme kararının geri çekilmesi istendi. Dilekçenin, İsveç’in başkenti Stockholm’deki ödül töreninin yapılacağı 10 Aralık’ta teslim edilmesi planlanıyor. Nobel Komitesi’nin Başkanı Anders Olsson, karara yönelik eleştirilere, “Amaç, olağanüstü edebi eserlerini kutlamak, kendisini değil” sözleriyle yanıt verdi.

Türkiye tepkili

Bununla birlikte Türkiye’nin yanı sıra Kosova da, ödül törenini boykot edeceklerini açıkladı. Kosova’nın Birinci Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Behgjet Pacolli, Facebook hesabından yaptığı paylaşımda, “Kosova bu yıl Stockholm’de düzenlenecek Nobel Ödül Töreni’ne katılmayacak. Büyükelçimiz Sayın Shkendije Geci Sherifi’nin, Nobel Ödülü’nü tartışmalı kazananı ve (eski Sırp lider Slobodan) Milosevic’in dostu ve onun politikalarının destekçisi olan Peter Handke’den dolayı bu etkinliği boykot edeceğini bildiriyorum” ifadesini kullandı.

Pacolli, Arnavutluk büyükelçisinden de benzer bir adım atmasını beklediklerini vurguladı.

Türkiye de, ödül kararına büyük tepki göstermişti. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Nobel Edebiyat Ödülü’nün Srebrenitsa soykırımını inkar eden ve Sırp savaş suçlularını savunan Avusturyalı yazar Handke’ye verilmesi kararının geri çekilmesi çağrısı yapmıştı. Kalın, “Bu akıl dışı ve utanç verici karardan geri dönülmelidir. Nobel Prize vicdanı olmayan birine nasıl ödül verebilir? Yeni soykırımları özendirmek için mi?” ifadelerini kullanmıştı. Milli Savunma Bakanlığı da, ödülün Handke’ye verilmesini kınamıştı.

İsveç Kraliyet Akademisi Nobel Komitesi’nin iki üyesi ise, tepki olarak üyelikten istifa etmiş, başka bir üye de ödül törenini boykot edeceğini açıklamıştı.

Kızdıran ifadeler

Uluslararası mahkemede savaş suçlarından ve soykırımdan yargılandığı sırada hayatını kaybeden eski Sırp lider Miloseviç’in büyük hayranı olan Handke, Kosova’da savaş sürerken yayımlanan bir makalesinde “Sırpları destekliyorsanız, ayağa kalkın” ifadelerini kullanmıştı. Saraybosna’daki Müslüman Boşnakların “kendi kendilerini öldürdüklerini ve suçu Sırplara attıklarını” iddia eden Handke, Sırpların Srebrenitsa’da soykırım yaptığına asla inanmadığını belirtmişti. Handke, Miloseviç’i cezaevinde ziyaret etmiş, onun lehine tanıklık etmek için girişimlerde bulunmuştu. Miloseviç’in cenazesine de katılan Handke, “Yugoslavya için, Sırbistan için, Slobodan Miloseviç için buradayım” demişti.