08.08.2023 - 09:30 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Türkiye'nin gizli servisi MİT'in tarihini anlatan kitap Yunanistan'da ses getirdi, Kathimerini 'MİT, Mossad ve Yunan ajan' başlığıyla özel bir haber yayımladı. 2010 yılındaki Mavi Marmara konvoyuna yapılan kanlı İsrail baskınının Ankara-Tel Aviv hattındaki kilit istihbarat anlaşmasını sona erdirdiğini aktaran haber, Milli İstihbarat Teşkilatı (1826-2023) adlı kitabın öncesinde Türk ve İsrail gizli servisleri arasındaki yakın ilişkinin perde arkasını ortaya koyduğunu yazdı.
Yazar Polat Safi'nin uzun yıllara dayanan araştırmasında Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) belgelerini kullandığını hatırlatan Kathimerini, Türkiye'nin hayata geçirdiği dış politika değişikliğine kadar Ankara ve Tel Aviv'in 1990'lı yıllarda geliştirdiği ilişkiyi mercek altına aldı.
Türkiye'nin terör örgütü PKK'ya karşı mücadele ettiği yıllarda İsrail'le yakınlaştığını belirten gazete, iki ülkenin önce F-4 savaş uçaklarının modernizasyonu için anlaşma sağladığını, askeri işbirliği anlaşmalarını Mayıs 1997'de istihbarat paylaşımının izlediğini dile getirdi.
MİT ve Mossad'ın önceden haber vermek koşuluyla ortak ajan kullanımına dair çok önemli bir anlaşma imzaladığına değinen Kathimerini, İsrail gizli servisinin Türk topraklarında faaliyet göstermesini 'çığır açıcı' olarak niteledi.
Söz konusu hassas anlaşmanın 2010 yılında dokuz kişinin hayatını kaybettiği Mavi Marmara baskınıyla feshedildiğini vurgulayan gazete, ancak Ankara-Tel Aviv ilişkilerindeki olumsuz havanın iki yıl öncesine uzandığını belirtti. Buna göre, Türkiye Rusya ve Azerbaycan doğalgazına alternatif olarak İran'la enerji anlaşması Türk-İsrail ilişkileri olumsuz bir yöne evrildi. Yanı sıra Ankara'nın Tahran yönetimiyle Batı arasında bir nükleer anlaşmaya arabuluculuk yapmak istemesi de ilişkileri aşındırdı.
Habere göre, Hakan Fidan'ın MİT'in başına atanmasından dört gün sonra bardağın dibi göründü, hemen Tel Aviv'den Fidan'ı hedef alan kızgınlığın işaretleri göründü. İsrail Hakan Fidan'ı İran'la yakın işbirliği yapmakla suçladı. Mossad irtibat bürosunun kapatılmasıyla Türkiye ve İsrail'in yakın istihbarat ilişkisi sona erdi, 1990 ve 2000'lerdeki 'altın dönem' bitti.
Kitabın yazarı Safi, Mossad'ın söz konusu altın dönemde ikili ilişkileri suistimal ettiğini, MİT'e bilgi vermekten kaçındığını, Türkiye'den üçüncü ülkelerde operasyon icra ettiğini söylüyor.
'Balayı', 'Kopma ve Boşanma' ara başlığını tercih eden Kathimerini, günümüzdeki tabloyu ise 'Yeniden Isınma Operasyonu' nitelemesiyle sundu.
2020 yılında tarafların tekrar görüşmeye başladığını kaydeden gazete, 2022'de İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog'un Ankara'ya tarihi bir ziyarette bulunduğunu hatırlattı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Temmuz ayındaki ziyaretinin şimdilik ertelendiğini belirten Kathimerini, MİT'in Mossad'ı hedef alan büyük operasyonuna değindi. Aralık 2022'de Türkiye'de gerçekleşen ve 59 kişinin yakalandığı 'Neoplasiya' adlı operasyonla Mossad'ın son ağı da çökertildi.
Kitapta doğrudan Yunanistan'ın çıkarlarına dair konuların da yer aldığını aktaran Kathimerini, Yunan istihbaratçı Savvas Kalenderidis'in 1994 yılında Karadeniz'deki faaliyetlerinin MİT tarafından izlendiğini, hatta fotoğraflarının bile kitapta basıldığını bildirdi. Terör örgütü PKK'nın elebaşı Abdullah Öcalan'ı Yunanistan'ın başkenti Atina'dan Kenya'ya kaçıran ajan olarak bilinen Kalenderidis, habere göre 1990'larda Türkiye'deki hava üslerinin yerlerini, söz konusu üstlerdeki trafiği ve uçaksavar füzelerinin konumlarını öğrendi. Türk ordusu hakkında birçok gizli bilgiye ulaşan Yunan ajana sırları satan üç subayın tutuklandığını yazan Kathimerini, kitapta Libya ile Türkiye arasında imzalanan mutabakatın anlatıldığı bölümde de Yunanistan'a dolaylı bir atıfta bulunulduğunu kaydetti. Ankara, Trablus'taki gizli ağını aktif hale getirmişti.
Kitapta halihazırda Dışişleri Bakanı olan Hakan Fidan'ın rolünün övüldüğünü aktaran Kathimerini, istihbaratın Türk dış politikasındaki önemine dair bir örnek de paylaştı. Hakan Fidan, MİT'in başında olduğu dönemde ABD lideri Obama ile Erdoğan arasındaki görüşmeye katıldı.