Gazze'deki savaşta son dakika... Hamas ile İsrail arasında ateşkes olacak mı? Beyaz Saray' masa dağıldı' diyerek duyurdu

CNN Türk Washington temsilcisi Yunus Paksoy ABD'den bildirdi: Uzun süredir ateşkes görüşmeleri devam ediyordu. Ateşkes çıkar mı umudu vardı. Beyaz saray masanın dağıldığını söyledi. Beyaz Saray Sözcüsü Kirby "Açıkçası ortada bir anlaşma yok. Son derece üzücü bir durum. Yüz yüze yapılan toplantılar bitmiş durumda. Hala anlaşmanın mümkün olduğuna inanıyoruz. Buna inanıyoruz. Boşluklar aşılabilir. Masada kimse oturmasa da bu sürecin bittiği anlamına gelmiyor." dedi.

Dışişleri Bakanlığı: BM Genel Kurulu'nun, Filistin'in BM çalışmalarına daha geniş haklar ve ayrıcalıklarla katılımına olanak sağlayacak kararını memnuniyetle karşılıyoruz. Bu karar uluslararası toplumun ezici çoğunluğunun, Filistin halkının kendi devletine sahip olma hakkına ve iki devletli çözüme verdiği desteği bir kere daha ortaya koymuştur.

BM Güvenlik Konseyi, Gazze'deki toplu mezarlar için derin endişe duyduğunu açıklayarak kapsamlı bir soruşturma için ilgili alanlara erişim izni verilmesi çağrısında bulundu

Gazze Şeridi’ne 7 Ekim'den bu yana saldırılar düzenleyen ve sivillerin sığındığı her yeri hedef alan İsrail, katliamına aralıksız devam ediyor. Filistin Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, son 24 saatte gerçekleştirilen 6 saldırıda 39 Filistinlinin hayatını kaybettiği, 58 Filistinlinin ise yaralandığı belirtildi. Bölgede 217 gündür devam eden saldırıların bilançosunun da yer aldığı açıklamada, can kaybının 34 bin 943’e, yaralı sayısının da 78 bin 572’ye yükseldiği kaydedildi.

BM Genel Kurulu, Filistin'in BM üyeliğinin BMGK'da tekrar görüşülmesi ve gözlemci statüsünde olan Filistin'e bazı ilave haklar tanınması talep edilen karar tasarısını kabul etti.

Adı açıklanmayan bir ABD'li yetkili, Kahire'de gerçekleştirilen ve sonuç alınamayan ateşkes müzakerelerine yönelik yaptığı açıklamada, esir takası için Hamas'ın 12 haftalık bir ateşkes talep ettiği ancak İsrail'in bunun "saldırıların sona ermesi anlamına geldiği" gerekçesiyle karşı çıktığını ve kabul etmediğini bildirdi.
İsrail, Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarını sürdürürken Mısır'ın başkenti Kahire'de İsrail ve Hamas heyetleri arasındaki ateşkes müzakereleri dün sona ermiş, müzakerelerde sonuç çıkmamıştı. Adı açıklanmayan bir ABD'li yetkili, CNN International'e yaptığı açıklamada ateşkesin süresinin müzakerelerdeki önemli engellerden biri olduğunu söyledi. Kaynak, esir takası için Hamas'ın 12 haftalık bir ateşkes talep ettiğini ancak İsrail'in bunun "saldırıların sona ermesi anlamına geldiği" gerekçesiyle karşı çıktığını ifade etti. Kaynak, bir önceki görüşmelerde 6 aylık ateşkesin Hamas tarafından kabul edildiğini bildirdi.
Müzakerelerin sona ermesinin ardından heyetler Kahire'den ayrılmıştı.

New York'ta üniversite öğrencilerinin başlattığı Gazze protestosu Amerika genelinde 140 üniversiteye yayıldı. Biden Beyaz Saray’da yaptığı konuşmada, “Düzen yeniden sağlanmalı” dedi. New York’taki Columbia Üniversitesi’nde başlayan protestolara yönelik müdahalelerde 2 binden fazla gözaltı yapıldığı bildirildi. Öğrenciler 7 Ekim'den bu yana Gazze'deki savaşa karşı gösteriler, oturma eylemleri ve açlık grevleri düzenledi. Son dönemde ise üniversite kampüslerinde kamp kurmaya başladılar.

Bu öğrenciler üniversitelerin İsrail'le ilişkisi olan şirketlerle finansal bağlarını koparmasını talep ediyor. İsrail'de ya da İsrailli kuruluşlarla iş yapan şirketlerin Gazze'de devam eden savaşta suç ortağı olduğunu söyleyen öğrenciler, bu şirketlere yatırım yapan üniversitelerin de suça dahil olduğunu savunuyor.

Üniversitelere yapılan bağışlar, araştırma laboratuvarlarından burs fonlarına kadar birçok şeyi finanse ediyor. Ancak bu bağışlar çoğunlukla milyonlarca ve milyarlarca dolarlık yatırımlardan elde edilen getirilerden oluşuyor.

SKANDAL GÖRÜNTÜ

Filistinli gazeteciler ve sosyal medya ağlarında çıkan görüntülerde ise ABD'de Yahudilerin bir Müslüman genç kızı Gazze protestosunda adeta taciz ettiği kayıtlara geçti. Genç kadının üzerine yürüyen ve ağır hakaretlerde bulunan şahsın Princeton Üniversitesi'nde profesör olan Jonathan Yudelman olduğu ortaya çıktı. Kameraya yansıyan görüntülerde üst üste genç kadına ağır ithamlarda bulunan Yudelman en sonunda genç kadını bir ağacın önünde sıkıştırarak hakaretlerine devam etti. Genç kız ise o anlarda 'Dinime hakaret ediyorsun' diyerek tepki gösterdi, çevredeki ABD'liler ise skandala sessiz kalmayarak 'Nefret suçu işliyorsunuz' diyerek Yahudilere seslendi.

Görüntülerin gündem olması üzerine Yudelman bütün sosyal medya hesaplarını kapattı. Linkedin hesabına göre Yudelman Harvard Üniversitesi'nde postdoktora programına da hala devam ediyor.

KOVULDU

Arizona State Universitesi tarafından yapılan açıklamada Yudelman'ın skandal görüntüler sonrası üniversite ile ilişiğinin kesildiği bildirildi.

Belçika'nın Felemenkçe kamu yayın kurumu VRT, dün akşam İsveç'in Malmö kentinde düzenlenen Eurovision Şarkı Yarışması'nın ikinci yarı finali sırasında İsrail'i protesto etmek amacıyla kısa bir süreliğine yayını durdurdu. Kanalda yayınlanan mesajda, "Bu bir sendika eylemidir. İsrail Devleti'nin insan hakları ihlallerini kınıyoruz. İsrail basın özgürlüğünü yok ediyor. Bu nedenle yayını kısa bir süreliğine durduruyoruz. #Derhal ateşkes #Soykırımı durdurun" ifadelerine yer verildi.
Eylemi organize eden ACOD-VRT işçi sendikası, uzun süredir devam eden Orta Doğu'daki çatışmaları büyük bir endişe ile takip ettiklerini belirterek, İsrail'in yaptıklarına yalnızca seyirci kalmanın artık bir seçenek olmadığını vurguladı. Sendika açıklamasında, İsrail'in bölgede soykırım yapmakla suçlandığını ve Eurovision Şarkı Yarışması'nda bir İsrailli adayın yer almasının kabul edilemez olduğunu belirtti.

Hamas'ın 7 Ekim'deki saldırısı sonrası İsrail ordusu ilk olarak Gazze'nin orta kesimlerine saldırılarda bulundu ve ana yolları kontrol altına alarak bölgeyi ikiye böldü. Tel Aviv kanadı daha sonra saldırılarını Gazze'nin kuzeyine yönelik gerçekleştirdi ve aylar içerisinde bölgeyi harabeye çevirdi, kuzeydeki insanlar ise mecburen Gazze'nin güneyine yani Refah'a göç etti. İsrail ordusu bugünlerde 2 milyona yakın insanın yaşadığı Refah'a yönelik bir kara saldırısını başlatmak üzere ve uluslararası toplum bu durumun bir soykırıma yol açacağını belirtiyor. İsrail ise Hamas yok edilene kadar savaşı sürdüreceklerini söylüyor. Öyle ki Biden'ın 'Silah göndermeyeceğiz' açıklamasına dahi İsrail Başbakanı Netanyahu 'Gerekirse tırnaklarımızla savaşırız' yanıtını veriyor.

Middleeasteye internet sitesi ise Mısır'ın beş kabile grubunu bir araya getirerek yeni bir paramiliter ordu kurduğunu yazdı. Bu paramiliter grup Refah'a yönelik saldırı sonrası Mısır'a göç edecek Filistinliler için kuruldu, Filistinlilerin yaşacağı özel bölgenin adı ise el-Arjaa köyü olarak belirlendi. 7 Ekim'de Gazze savaşının patlak vermesinden bu yana Mısırlı yetkililer, Filistinlilerin Sina'ya göç etme olasılığına ilişkin endişelerini defalarca dile getirdi. Hatta ülkenin İsrail ile olan barış anlaşmasını dondurmakla bile tehdit ettiler.

İŞGALE DİRENMEK

Filistin halkının yıllarca İsrail'e direnmesi bölgede Lübnan-Mısır ve Suriye'yi adeta bir direniş noktası haline getirdi. Mısır yönetimi ise bu noktada ABD'nin önerilerinden sapmadı ve son olarak Refah saldırısına da hazırlandı. Kahire yönetimi büyük ihtimalle birkaç ay içerisinde yüz binlerce yerinden edilmiş insana bakmak zorunda kalacak.

Öte yandan Mısır, savaşın ilk etabında bu senaryoya yönelik önlemler almaya başladı. Gazze Şeridi sınırındaki çitleri ve bariyerleri güçlendirdi, sınır güvenliğini sıkılaştırdı ve Gazze'deki alternatif kamplar için destek ve finansmanı harekete geçirdi.
Arap medyasına göre Mısır, yerinden edilmiş Filistinlileri sınır boyunca yüksek güvenlikli, izole bir alanda barındırmayı, devletin sıkı kontrolü sürdürmesine ve Gazze'ye dönüşlerini hızlandırmak için baskı uygulamasına izin vermeyi planlıyor gibi görünüyor.

Hamas heyetinin, Doha'daki lider kadrosuna danışmak için ateşkes görüşmelerinin yapıldığı Kahire'den ayrıldıkları belirtildi. CIA Başkanı Willam Burns'ün Kudüs'te İsrailli liderlerle görüştükten sonra Kahire'ye gittiği açıklandı.

Washington, ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılacağı bir anlaşmanın hala mümkün olduğunu bildirmeye devam ediyor. Ancak İsrail medyasındaki haberlere göre İsrailli yetkililer iyimser değil.

Filistin medyası İsrail'in gece boyunca ve Perşembe sabahı Gazze'nin kuzeyindeki Zeytun mahallesine ölümcül hava ve topçu saldırıları düzenlediğini bildiriyor. ABD'nin alıkoyduğu silahlar önümüzdeki dönemde yapılacak bir teslimat kapsamındaydı, bu yüzden kararın hemen bir etki yaratması pek olası değil.

Biden geçen ay İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Gazze'ye yönelik tutumunda "hata" yaptığını söylemişti.

AFP muhabirleri, sabahın erken saatlerinde yoğun bir top ateşi açıldığını belirtti. İsrail Ordusu ise daha sonra, daha kuzeyde, Gazze Şeridi'nin orta kesimlerindeki "Hamas mevzilerini" de vurduğunu açıkladı.

Daha sonra, Refah'tan gelen haberlere göre İsrail tankları, yerleşimlere yakın yerlerde toplanmaya başladı. Bölge sakinleri BBC'ye sürekli top ateşi sesi duyduklarını söyledi.
Hamas ve İslami Cihad ise Refah'ın doğusundaki dış mahallelerde İsrail güçlerini hedef aldıklarını, havan ve anti-tank füzeleri attıklarını belirtti.

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Joe Biden, İsrail'in Gazze'de Refah'a topyekûn bir saldırı başlatmak için kullanabileceği ağır silahları, kente sığınan bir milyon kişinin "geleceğinden endişe duydukları" için sevketmeyeceklerini söyledi.

Konunun İsrail'in savunması ile alakalı olmadığının altını çizen ABD Başkanı, "İsrail'in güvenliğinden uzaklaşmıyoruz. İsrail'in bu bölgelerde savaş yürütme kabiliyetinden uzaklaşıyoruz." dedi. Biden, İsrail ile ortaklaşa üretilen hava savunma sistemi Demir Kubbe ve diğer savunma sistemlerinin sağlanmaya devam edileceğini de ifade etti. Biden, "Bununla birlikte İsrail'in Refah'a girmesi durumunda kullanılabilecek silahları ve top mermilerini tedarik etmeyeceğiz." dedi.

Gazze'de bu bombalar nedeniyle sivillerin öldürüldüğünü belirten Biden, CNN televizyonuna yaptığı konuşmada, "Refah'a girerlerse ki henüz girmediler, bu silahları tedarik etmeyeceğimi açıkça belirttim." ifadelerini kullandı.

İSRAİL MEDYASI: İHANETE UĞRADIK

İsrail basınında çıkan haberlerde ise hem ordunun hem de ülkenin Washington tarafından ihanete uğradığına ve savaşta tek başına kaldığı ifade edildi. Jerusalem Post gazetesi, "Müttefikler kriz zamanlarında tutarlı ve güvenilir desteğe ihtiyaç duyarlar; ancak ABD'nin bu kararı, kararsız bir kararlılığa işaret ediyor ve stratejik bir ortak olarak güvenilirliği konusunda soru işaretleri yaratıyor" değerlendirmesinde bulundu.

"İSRAİL-ABD GERİLİMİ HAMAS'A YARADI"

ABD basınından Wall Street Journal'de (WSJ) yer alan analizde ise ABD'nin Hamas'a ateşkes için süre tanıdığı ve bu durumun savaşı uzatacağı belirtildi. Gazete, ABD'nin etik olarak İsrail'in yanında yer alması gerektiğini öne sürdü ve Washington kanadının askeri olarak değil siyasi olarak da İsrail'e destek vermesi gerektiğini bildirdi. Washington'un bu kararının ayrıca bölgedeki İsrail'in diğer düşmanlarını da cesaretlendirdiğini iddia eden WSJ, İsrail'in Orta Doğu'daki güvenlik sorunlarının arttığını duyurdu. Gazete ayrıca ABD'nin net bir taraf seçmemesi durumunda bölgedeki istikrarın zarar göreceğini yazdı.

ABD Başkanı Joe Biden'ın İsrail'de büyük ses getiren silah sevkiyatını kesme tehdidine Başbakan Binyamin Netanyahu'dan yanıt geldi. Netanyahu, "gerekirse tırnaklarıyla savaşacakları" çıkışını yaptı. Refah'a saldırı konusunda büyük uluslararası baskı altında olan İsrail Başbakanı Netanyahu, Biden'ın tehdidine karşı "Tek başımızı savaşmamız gerekirse, tek başımıza savaşırız" dedi. Video mesajında 1948 savaşını da hatırlatan Netanyahu, silah ambargosuna karşın "kahramanlık ve dayanışma ile" zafer elde ettiklerini savundu.

İSRAİLLİ BÜYÜKELÇİ: HAYAL KIRIKLIĞI

İsrail'in aşırı sağcı İçişleri Bakanı Itamar Ben-Gvir, X hesabından "Hamas Biden'ın seviyor" mesajını paylaştı. İsrail'in BM Büyükelçisi de ülkesinin Biden'ın müdahalesinden "büyük hayal kırıklığı" duyduğunu söyledi. Gilad Erdan, İsrail kamu yayıncısı Kan Radyosu'na yaptığı açıklamada "Bu açıklamayı, savaşın başından bu yana minnettar olduğumuz bir başkandan duymak çok zor ve üzücü" dedi.

İsrailli Parlamenter ve dış ilişkiler ve savunma komisyonu üyesi Boaz Bismuth, BBC'ye verdiği demeçte ABD'nin kararının arkasında iç siyaset kaygıları olduğunu öne sürdü.