04.01.2024 - 12:11 | Son Güncellenme:
İsrail'in Gazze'deyi işgale giriştiği savaşta üç ay doldu, Lübnan'ın başkenti Beyrut ve İran'ın Kirman şehrindeki saldırılar gündemi değiştirdi. Bütün gelişmeleri canlı blog sayfasına taşıyoruz.
ABD Deniz Kuvvetleri Merkez Komutanı Koramiral Brad Cooper, Kızıldeniz’de Husiler tarafından Yemen’den uluslararası nakliye hattına doğru gönderilen patlayıcı yüklü insansız deniz aracının müdahalede bulunmadan infilak ettiğini açıkladı.
Lübnan’ın başkenti Beyrut’ta 2 Ocak’ta düzenlenen suikast sonucu hayatını kaybeden Hamas Siyasi Büro Başkan Yardımcısı Salih El Aruri ve 6 Hamas üyesi için cenaze töreni düzenledi. El Aruri ve Hamas üyeleri, Beyrut’taki Şatila Mülteci Kampı’nın dışındaki mezarlıkta toprağa verildi. Cenaze törenine yüzlerce kişi katıldı.
İsrail ordusunun defalarca saldırıda bulunduğu Cibaliye Mülteci Kampı'nı şiddetli yağış sonrası su bastı. Bölgedeki birçok okul, çadır ve çocuk parkı kullanılamaz hale geldi.
Gazze Sağlık Bakanlığı 7 Ekim'den beri devam eden savaşta ölü sayısını 22,438 olarak güncelledi. Bölgedeki yaralı sayısı 57 bin 614'e yükselirken son 24 saatte 125 sivil İsrail saldırıları sonucu yaşamını yitirdi.
Irak’ın başkenti Bağdat’ta Şii Haşdi Şabi güçlerine ait araca SİHA ile düzenlenen saldırıda 2 kişi hayatını kaybetti. Irak Silahlı Kuvvetler Başkomutanlığı Sözcüsü Yahya Resul, saldırıyla ilgili ülkede bulunan ABD öncülüğündeki terör örgütü DEAŞ karşıtı koalisyon güçlerini suçladı. Resul yaptığı yazılı açıklamada, “Başkomutan tarafından koalisyon güçlerine verilen yetkilere göre faaliyet gösteren bir Irak güvenlik kurumuna yönelik bu sebepsiz saldırıdan uluslararası koalisyon güçleri sorumludur. Bu durumun Irak ile koalisyon güçleri arasındaki tüm mutabakatları baltaladı” ifadelerini kullandı.
İsrail medyası Hamas'ın siyasi liderlerinden Salih Aruri'nin İHA ile değil, İsrail savaş uçağıyla öldürüldüğünü bildirdi. Yedioth Ahronoth gazetesine konuşan bir Lübnanlı güvenlik yetkilisi suikastın düzenlediği binada 6 adet güdümlü füze kalıntısı bulduklarını söyledi. Yetkili ayrıca her füzenin en az 100 kilo olduğunu söyledi.
Hamas'ın iki numarası Salih Aruri'nin Lübnan'ın başkenti Beyrut'ta uğradığı suikastın detayları netleşiyor. Lübnan'da yayımlanan El Ahbar gazetesi, 'Bombardıman savaş uçaklarıyla mı yoksa silahlı insansız hava araçlarıyla mı gerçekleştirildi? Soruşturma güvenlik ihlalini inceliyor' başlıklı bir habere yer verdi.
El Ahbar gazetesine göre, Aruri'nin Hizbullah'ın kalesi Dahiye'deki bir apartman dairesinde füzelerle vurulması İsrail tarihindeki 2 bin 700 suikasttan biri.
Üç ay geçmesine rağmen Gazze'deki hiçbir hedefine ulaşamayan İsrail'in yalnızca 2,3 milyon Filistinlinin yaşadığı kıyı şeridini yakıp yıktığını belirten gazete, Beyrut suikastının saldırı çemberini genişletme çerçevesine girdiğini kaydetti.
Gazeteye göre, Salih Aruri'nin füzelerle hedef alınması, İran Devrim Muhafızları'nın Suriye sorumlusu Rıza Musevi'nin Şam'da 2023'ün son günlerinde İsrail tarafından öldürüldüğü suikastın uzantısı.
Habere göre, Hamas'ın siyasi bürosunda lider yardımcısı olan Aruri ile yanındaki Kassam Tugayları komutanlarının vurulduğu sıralarda İsrail savaş uçakları Akdeniz üzerindeydi, yanı sıra Beyrut semalarında da silahlı insansız hava araçları vardı.
Radarda hem jetlerin hem de drone'ların göründüğünü aktaran gazete, saldırıda kullanılan füzelerin küçük boyutta olduğunu ancak içerisinde yüksek patlayıcı madde bulunduğunu yazdı.
Suikastta hedef binanın yıkılması değil Salih Aruri ve diğer Hamas üyelerinin bulunduğu daireydi.
Hizbullah'ın kalesi Dahiye'de yer alan Hamas ofisinin eskiden beri kullanıldığını ve İsrail tarafından da bilindiğini kaydeden El Ahbar, geçtiğimiz yıllarda yakalanan ajanların binayı gözetlediğini belirtti.
7 Ekim'deki Aksa Tufanı baskınından bu yana Hamas'ın ofisi boşalttığını bildiren Lübnan gazetesi, ofisin söz konusu tarihten beri ilk kez suikast günü, yani 2 Ocak tarihinde kullanıldığını aktardı.
Salih Aruri'nin birkaç günlük seyahatten Beyrut'a döndüğünü, öncesinde iki ülkeye gittiğini dile getiren El Ahbar, saldırının hemen ardından Lübnan istihbaratı olay yerine ulaşmadan Hizbullah'ın güvenlik kordonu çektiği bilgisini verdi.
Apartman dairesinde Hamas'a dair belge ve eşyaların bulunduğunu yazan gazete, Hizbullah'ın kısa süre önce Salih Aruri'yi izlendiği konusunda uyardığını da ekledi.
Al Jazeera'ya konuşan akademisyen Sultan Barakat'a göre ise, Beyrut'taki suikast pandoranın kutusunu açıyor. Katar'daki Hamas bin Halife üniversitesinde profesör olan Barakat, ABD Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü John Kirby'nin askeri saldırıların Hamas'ın ideolojisini ortadan kaldıramayacağını dile getirmesinin önemli bir adım olduğunu söyledi.
Ancak, Barakat'a göre Kirby'nin Aruri suikastının nasıl işlendiğine dair İsrail'i yeterince azarlamamasının hayal kırıklığı yarattığını söyledi.
Suikastın Gazze'nin çok dışında, egemen komşu bir ülkede gerçekleştiğini hatırlatan Prof. Barakat, pandoranın kutusunun açılacağını belirtti.
İsrail'in aşırı sağcı bakanları Itamar Ben-Gvir ve Bezalel Smotrich'in Filistinlilerin Gazze Şeridi'nden sürülmesi ve yerine İsraillilerin yerleştirilmesi çağrısı, dünyadan tepki aldı. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı Gazze nüfusunun yerinden edilmesi ile ilgili açıklamalarda bulunan iki İsrailli bakanın "'aşırıcı sözlerini" reddetti. Bakanlık ayrıca İsrail'i Uluslararası Hukuk'a uymaya davet etti.
Katar ise İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki nüfusun yerinden edilmesini kınadı. Dışişlerinden yapılan açıklamada "İşgalcilerin, Gazze halkına karşı uyguladığı toplu cezalandırma ve zorla yerlerinden etme politikalarını kınıyoruz. Gazze Şeridi Filistin toprağı olarak kalacak, bu durum değişmeyecek" ifadeleri kullanıldı.
Öte yandan Hollanda'da Suudi Arabistan ve Katar'ın yaptığı açıklamaya benzer bir açıklamada bulundu.
AFP, Irak'ın başkenti Bağdat'a düzenlenen bir İHA saldırısında iki Haşdi Şabi komutanının öldüğünü bildirdi. Bir yetkili ise saldırının ABD tarafından düzenlendiğini bildirdi.
Halihazırda Babülmendep Boğazı açıklarında üç savaş gemisi bulunan Çin, dünya ticaretinin rotasını değiştiren Kızıldeniz saldırılarına dair yorum yaptı.
Yemen'in batısını kontrol eden Husiler haftalardır İsrail'e ait ya da İsrail limanlarına uğrayan tüm gemileri Kızıldeniz ile Umman Denizi'ni birbirine bağlayan Babülmendep Boğazı'nda hedef alıyor.
Füze ve drone saldırıları nedeniyle Kızıldeniz-Süveyş Kanalı-Akdeniz rotası devre dışı kaldı, birçok nakliye devi gemilerine Afrika Kıtası'nı dolaşma emri verdi.
Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Wang Wenbin, günlük basın toplantısında Pekin yönetiminin sivil gemilere saldırılara karşı olduğunu söyledi.
Kızıldeniz'i uluslararası ürünler ve enerji ihracatı için önemli bir nakliye rotası olarak tanımlayan Wenbin, söz konusu rotada barış ve istikrarın muhafaza edilmesinin tüm dünyanın ortak çıkarına olduğunu kaydetti.
"Kızıldeniz rotasının korunmasında tüm tarafların sorumlu ve yapıcı bir rol oynaması gerektiğine inanıyorum" diyen Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, Husiler'e herhangi bir atıfta bulunmadı.
ABD'nin başını çektiği Refah Muhafızları Operasyonu, İran destekli Husilerin Kızıldeniz'deki saldırılarını durdurmayı deniyor. Uluslararası koalisyonda 20'den fazla ülke var.
New York Times gazetesi, İran'da yaşanan patlama sonrası Tahran yönetiminin orduya gönderdiği talimatı yazdı.
Son bir saatte, Gazze'nin en güneyinde yer alan Refah şehrinin her yerinden ağır top atışlarının sesi duyuldu.
Mısır sınırındaki şehrin batısında ise İsrail'e ait hücumbotları denizden sahil yoluna doğru ateş açtı. Han Yunus'un orta kısmından Refah şehrine doğru giden insanlara bu yolu kullanmaları söylendi.
İsrail'in Hamas'ın siyasi liderlerinden Salih Aruri'yi Beyrut'ta öldürmesiyle, Lübnan'ın bir numaralı askeri gücü Hizbullah'ın atacağı adım gündemin ilk sırasına yerleşti.
Bir drone'dan ateşlenen füzelerle suikasta uğrayan Aruri'nin yanında iki Kassam Tugayları komutanı ve dört Hamas üyesi vardı. Saldırı, Beyrut'un dışındaki Dahiye semtinde, yani Hizbullah'ın kalesinde gerçekleşti.
İsrail savaşın ilk gününden bu yana 7 Ekim baskınını planlayan Hamas ya da Kassam Tugayları liderlerini arıyor. Üç ay geçmesine rağmen Yahya Sinvar, Muhammed Deyf ve diğer isimlerden hiçbir iz yok. İsrail ordusunun hedef değiştirip yıllardır Beyrut'ta yaşayan Salih Aruri'yi vurması, denklemin değişmesi anlamına geliyor.
Hizbullah ve İsrail ordusu Lübnan sınırında üç aydır çatışıyordu. Çatışma bölgesi zaman zaman sınır hattını geçse de şimdiye kadar belirli bir alanda kaldı.
Suikastın ardından konuşan Hizbullah lideri Hasan Nasrallah, saldırının cezasız kalmayacağını söyleyip misilleme sinyali verdi.
FÜZE VE ÖLÜ SAYISI TAHMİNLERİ
Hizbullah'a yakınlığıyla bilinen El Meyadin televizyonu, bugün muhtemel bir savaşta İsrail'in her gün 1500 kişiyi kaybedeceğini belirten bir haber yayınladı.
Televizyona göre, İsrailli güvenlik ve askeri kaynakları Hizbullah'la muhtemel bir savaşta her gün binlerce roketin ateşleneceğini biliyor. İsraillilerin tahminlerine göre savaşın ilk günlerinde Hizbullah 6 bin roket fırlatacak, bu sayı daha sonra günlük 1500, 2 bin seviyelerine düşecek.
İsraillilerin senaryosu ayrıca günlük ölü sayısının 1500 olacağını ve Demir Kubbe hava savunma sisteminin engellediği füzelere rağmen bu kaybın gerçekleşeceğini belirtiyor.
HAYFA'DA SIĞINAKLAR AÇILDI BİLE
El Meyadin, Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ın 'kuralsız bir savaş'tan söz ettiği konuşmasıyla İsraillilerin senaryosunun aynı güne denk geldiğini vurguluyor.
İsrail ordusu, suikast nedeniyle kuzey sınırında alarma geçmiş durumda. Akdeniz kıyısındaki Hayfa şehrinin belediyesinin sığınakları açma kararı aldığı bilgisi var.
HİZBULLAH'IN SIRLARLA ÖRÜLÜ CEPHANELİĞİ
Peki İsrail'le 2006'da savaşmış Hizbullah'ın elinde şimdi hangi silahlar var? Lübnan'ın en büyük askeri gücü konumundaki Hizbullah, 18 yıl önceki savaştan bu yana hızlı bir silahlanmaya gitti.
Geçtiğimiz yıllarda ilk kez elindeki tankları ve zırhlı araçları tanıtan Hizbullah'ın cephaneliğinde füzeler öne çıkıyor. İsrail ordusunun 2022'de yayımladığı bir rapora göre, Hizbullah'ın 100 binden fazla füzesi var. Bu sayı, 2006'daki füzelerin altı katından fazla.
Hizbullah'ın füzelerinin çoğu 20 kilogram patlayıcı başlık içeren 40 kilometre menzilli Rus 'Katyuşa' olsa da, gelişmiş füzeleri gözden kaçacak gibi değil.
İsraillilere göre, Hizbullah'ın elinde menzili 300 kilometreye ulaşabilen GPS'e sahip Fetih-110 füzesi var. İran üretimi kısa menzilli balistik füze 500 kilogram savaş başlığı taşıyabiliyor ve İsrail'in başkenti Tel Aviv'i vurabilir.
Yine İran üretimi Zilzal-1 ve Zilzal-2 füzelerinin menzilleri 210 kilometreyi buluyor. Zilzal füzeleri 600 kilogram patlayıcı kapasitesine sahip.
Füze cephaneliğindeki diğer silahlar arasında Rus üretimi Raid-2 ve Raid-3, İran üretimi Fecr-3 ve Fecr-5 de var.
İsraillilerin tahminlerine göre, Hizbullah'ın elinde C-802 ve Yakhont adlı gemisavar füzeleri de bulunuyor.
İsrail'in Akdeniz'deki gaz sahaları üzerinde uçan Hizbullah drone'ları, 2022 yılında büyük ses getirdi. Hizbullah'ın sırlarla örülü askeri gücünün hem istihbarat hem de kamikaze drone'lara sahip olduğu biliniyor.
Şarkul Avsat'ta geçtiğimiz Ağustos ayında yayımlanan bir haberde, Hizbullah'ın elindeki füzelerin 2006 savaşından bugüne boyut, erişim ve yok etme gücü bakımından iki katına çıktığı vurgulandı.
Hizbullah, Lübnan sınırında çatıştığı İsrail ordusunun saldırılarında dört üyesinin daha öldüğünü duyurdu.
Lübnan'ın en ciddi askeri gücünün açıklamasına göre, İsrail hava saldırıları sonucu ölenlerden biri üst düzey isim Hüseyin Hadi Yazbek.
Gazze'deki savaştan bir gün sonra, 8 Ekim tarihinde başlayan Hizbullah-İsrail çatışması son günlerde giderek yoğunlaştı ve Salı akşamı Beyrut'ta gerçekleşen suikast gerilimi hiç olmadığı kadar zirveye çıkardı.
Hizbullah'ın kalesi Dahiye semtinde bir silahlı insansız hava aracından ateşlenen füzeler, Hamas'ın iki numarası Salih Aruri ve yanındaki altı kişiyi öldürdü.
Hizbullah'ın suikasta nasıl yanıt vereceği merak ediliyor.
Bugün açıklanan dört ismin eklenmesiyle, İsrail ordusuyla yaşanan çatışmalarda ölen Hizbullah üyelerinin sayısı ise 151'e çıktı.
Al Jazeera'ya konuşan Beyaz Saray Ulusal Güvenlik sözcüsü John Kirby, ABD'nin Orta Doğu'daki çatışmanın yayılmasını istemediğini söyledi.
Al Jazeera muhabiri Kimberly Halkett, Kirby'ye ABD'nin desteklediği İsrail'in Hamas liderine yabancı topraklarında suikast düzenlemesi ve uçak gemilerini Doğu Akdeniz'e konuşlandırmasının gerilimi tırmandırıp tırmandırmadığını sordu. Kirby, "Cevabımın arkasındayım. Hayır" yanıtını verdi.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, 7 Ekim'de başlayan savaştan sonra birden fazla kez gezdiği Orta Doğu ülkelerini yeniden ziyaret ediyor.
İsrail'e koşulsuz destek veren ve Gazze'de 22 bin insanın öldüğü katliamla birlikte köşeye sıkışan ABD, bölge ülkelerinden yoğun tepki görüyor.
Blinken'ın dördüncü Orta Doğu turunda İsrail'in başkenti Tel Aviv'e de uğraması bekleniyor.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ise, ABD'li mevkidaşının Cuma günü Ankara'da olacağını söyledi.
Filistin'e destek veren yüzlerce Yahudi protestocu, ABD'nin en büyük eyaleti California'da ses getiren bir gösteriye imza attı.
Eyalet parlamentosunun yeni yasama yılının ilk oturumu için bir araya geldiği California'da göstericiler binaya girdi.
'Hemen ateşkes' ve 'Gazze yaşasın' sloganları atan protestocular, 'Yahudiler bir daha hiç kimse için asla diyor' pankartı da astı.
Parlamento oturumu ertelenirken, siyah tişörtler giyen protestocuların eylemi İsrail medyasında yer buldu. Times of Israel, protestocuların Yahudiler olduğunu haberin başlığında vurgulamadı.
Hizbullah'ın kalesi Dahiye semtinde Hamas'ın iki numarası Salih Aruri'nin suikasta uğraması, gözlerin bir anda Lübnan'a çevrilmesine yol açtı.
Silahlı insansız hava aracından ateşlenen üç füzenin bir aparman dairesi ile bina önündeki araçları vurduğu saldırıda, Aruri ile birlikte ikisi Kassam Tugayları komutanı yedi Hamas üyesi öldü.
Lübnan'ın en büyük askeri gücü Hizbullah'ın lideri Hasan Nasrallah, saldırıdan yaklaşık 24 saat sonra yaptığı ilk konuşmada İsrail’i suçladı.
Hamas’a başsağlığı dileyip suikastı 'açık İsrail saldırganlığı' olarak tanımlayan Nasrallah, İsrail ordusuna seslenerek "İnşallah savaştaki amaçlarınıza ulaşamayacaksınız" dedi.
Hizbullah lideri, daha önce İsrail’i, Lübnan’a yapılacak olası bir saldırı için uyarmıştı.
İran'ın Orta Doğu politikasının mimarı Kasım Süleymani, dört yıl önce Irak'ın başkenti Bağdat'ta ABD'nin füze saldırısıyla öldürüldü.
Devrim Muhafızları Ordusu'nun yurt dışı operasyonlarını yöneten Kudüs Gücü'nün yıllarca liderliğini yapan ve Orta Doğu'nun en korkulan ismi olan Süleymani, Donald Trump döneminin bitmesine yalnızca 17 gün kala suikasta uğradı.
Memleketi Kirman'da defnedilen Kasım Süleymani'nin dördüncü ölüm yıldönümünde, İran tarihinin en kanlı saldırısı gerçekleşti. Patlamalar gerçekleştiğinde, anma için toplanan kalabalık mezarlığa giden yolu hınca hınç doldurmuştu.
Sekiz dakika arayla patlayan bombalar, en az 84 kişinin hayatını kaybetmesine yol açtı, 200'den fazla yaralı hastanelere taşındı. İranlı yetkililer, daha önce 103 olarak açıkladıkları can kaybını bu sabah 84'e düşürdü. Bazı isimlerin iki kez listeye eklendiği belirtildi ancak ağır yaralıların fazla olması ölü sayısının yeniden artmasına yol açabilir.
Gazze'deki savaşın üçüncü ayı dolarken gerçekleşen bombalı saldırıda, patlayıcı dolu iki çantanın uzaktan kumandayla infilak ettirildiği bildiriliyor.
Tahran yönetimi, Kasım Süleymani'nin mezarı yakınında patlayan bombaların ardından ülkede ulusal yas ilan etti.
İran medyasının manşetlerinde bugün beklendiği gibi Kirman saldırısı var. Farsça yayımlanan resmi İran gazetesi, 'Kerbala, Kirman' manşetiyle okurlarının karşısına çıktı, şimdiye kadar saldırıyı bir terör örgütünün üstlenmediğini kaydetti.
'İran, İran için yas tutuyor' manşetini atan Iran Daily gazetesi, Kirman'da saldırıdan sonra çekilmiş bir fotoğrafı ilk sayfasından kullandı.
İran Devrim Muhafızları Ordusu'nun gazetesi Civan, 'Suçlulara şu andan itibaren baskının ve adil cezanın hedefi olacaklarını haber verin' manşetini tercih etti, ülkenin dini lideri Ayetullah Hamaney'in mesajlarını okurlarına aktardı.
İngilizce yayımlanan Tehran Times, 'Gazze'de kaybediş, Kirman'da sivillerin katliamı' manşetinin altında İsrail'in Gazze'yi yerle bir edip 22 bin Filistinliyi öldürmesine rağmen şiddete olan susuzluğun dinmediğinin ve yeni kurbanlar aradığının altını çizdi.
İran'daki rejimin en sert savunucularından Kayhan gazetesi, Kirman'dan fotoğrafları kullandığı ilk sayfasında 'Namert terörizm efsanenin memleketinde' başlığına yer verdi. Gazete Hamas'ın iki numarası Salih Aruri'nin Beyrut'ta bir drone suikastıyla öldürülmesini değerlendirdiği analizini ise, 'Siyonist savaş tüm Batı Asya'yı sarma riski oluşturuyor' başlığıyla sundu.
Risalat gazetesi ise, Kasım Süleymani ve Mehdi el Mühendis'in fotoğraflarına yer verdiği manşetinde 'Fatıma okulunun gardiyanları' dedi.
İsrail'den ise patlamalara dair beklendiği gibi bir yorum yok. Basın toplantısında İran'ı kana bulayan saldırılarla İsrail'in ilgisinin bulunup bulunmadığı sorulan ordu Sözcüsü Daniel Hagari, "Bu konuda yorum yapmayacağım" dedi.
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin kıdemli danışmanı, 103 can kaybına yol açan bombalı saldırılar için ABD ve İsrail'i suçladı.
Reisi'nin siyasi danışmanı Muhammed Cemşidi, "Washington, ABD ve İsrail'in Kirman'daki terörist saldırıda rolu olmadığını söylüyor. Gerçekten mi? Bir tilki önce kendi ininin kokusunu alır. Şüphesiz ki, bu suçun sorumluluğu ABD ve Siyonist rejime aittir" dedi.
Cemşidi'nin sözleri, ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matt Miller'ın açıklamalarına yanıt niteliği taşıyor. Sözcü Miller, saldırının arkasında ABD’nin olduğu yönündeki iddiaları reddederek, “ABD hiçbir şekilde olaya karışmadı” dedi.
İran'ın güneyindeki Kirman'da patlayan bombaların ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan mevkidaşı İbrahim Reisi'yi taziye için aradı. Telefon görüşmesinde, Reisi'nin bugün Türkiye'ye yapacağı ziyaretin ileri bir tarihe ertelenmesi kararlaştırıldı.