08.06.2024 - 12:10 | Son Güncellenme:
Milliyet.com.tr
Orta Doğu'da patlak veren İsrail-Hamas arasındaki savaş bütün bölgeye yayıldı, bölgeden gelen gelişmeleri canlı aktarıyoruz.
İsrail’in Gazze Şeridi’nde binlerce sivili katletmesi ve bölgedeki yoğun saldırıların devam etmesi dünyanın dört bir yanında tepki çekiyor. Tel Aviv yönetiminin bölgede sürdürdüğü saldırılarında en büyük destekçisi ABD yönetimine başkent Washington’da binlerce kişi tepki gösterdi. Binlerce Filistin destekçisi üzerinde hayatını kaybeden Filistinlilerin isimlerinin yazdığı dev kırmızı bir pankartla Beyaz Saray’ı kuşattı. “Netanyahu saklanamazsın. Seni soykırımcı olarak yargılayacağız”, “Biden saklanamazsın”, “Biz kırmızı çizgiyiz”, “Özgür Filistin” sloganları atan göstericiler, “Biden’in kırmızı çizgisi yalan”, "Soykırım bizim kırmızı çizgimiz”, "İsrail’e silah ambargosu” yazılı pankartlar taşıdı. Polisin biber gazı ve sis bombasıyla yaptığı müdahaleye rağmen devam eden gösteride konuşma yapan Filistin destekçisi, “Buradan Biden’a, Kongre’ye, tüm dünyaya mesaj gönderiyoruz” diyerek ateşkes çağrısı yaptı.
ABD Gizli Servisi tarafından yapılan açıklamada güvenlik önlemleri alındığı aktarılırken, Beyaz Saray'ın karşısındaki Lafayette Parkı'nda toplanan kalabalık nedeniyle bazı yollar trafiğe kapatıldı.
ABD Başkanı Joe Biden, Normandiya Çıkarması'nın 80. yıl dönümü törenlerine katılmak üzere gittiği Fransa’da bulunuyor.
İsrail’in Gazze Şeridi’nin merkezindeki Nuseyrat Mülteci Kampı ve çevresine bugün düzenlediği yoğun saldırılar 210 Filistinlinin ölümüne yol açtı. İsrail ordusunun saldırıların ardından 4 İsrailli esiri kurtardığını açıklamasının ardından ise Hamas’ın askeri kanadı İzzeddin El Kassam Tugayları Sözcüsü Ebu Ubeyde, saldırılarda bazı esirlerin de öldüğünü aktardı. Açıklamasında bölgede tutulan yaklaşık 120 esire atıfta bulunan Ubeyde, "İsrail, korkunç katliamlar yaparak esirlerinin bir kısmını serbest bırakmayı başardı, ancak aynı zamanda operasyon sırasında bazılarını da öldürdü. Operasyon esirler için büyük bir tehlike oluşturacak. Onların şartları ve yaşamları üzerinde yıkıcı bir etkiye neden olacak” ifadelerini kullandı.
İsrail bugün tüm tepkilere rağmen Gazze Şeridi'ndeki kanlı saldırılarına devam etti. Bölgenin merkezindeki Nuseyrat Mülteci Kampı ve çevresinde bugün düzenlediği yoğun saldırılar 210 Filistinlinin ölümüne neden oldu. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, saldırının ardından Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne (BMGK) “acil” toplantı çağrısı yaptı. Yapılan açıklamada, “Başkan Abbas, BMGK'nın acil bir oturum düzenlemesi için Arap ve uluslararası paydaşlarla yoğun diplomatik çabalar yürütüyor. Amaç, İsrail'in Filistin halkına yönelik devam eden saldırganlığını ele almak ve İsrail işgalini, acil ateşkes çağrısında bulunanlar da dahil olmak üzere uluslararası meşruiyet kararlarına uymaya zorlamaktır” denildi.
“Kan gölü derhal sona ermelidir”
Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik politikaları Yüksek Komiseri Josep Borrell yaptığı açıklamada, saldırıyı “en güçlü şekilde kınadığını belirtti. Ateşkes çağrısını yineleyen Borrell, “Kan gölü derhal sona ermelidir” dedi. Borrell, ABD Başkanı Joe Biden'in sunduğu ateşkes planının “kalıcı bir ateşkes ve ölümlerin sona ermesi için ileriye dönük bir yol olduğunu” ifade etti.
“İsrail'in işlediği savaş suçları uluslararası organların eylemsizliğinin bir sonucudur”
İran Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, saldırıdan dünya hükümetlerinin ve BM Güvenlik Konseyi'nin “eylemsizliği” sorumlu tutuldu. Açıklamada, “Bu korkunç ve şok edici suçlar İsrail'in 8 ay boyunca işlediği savaş suçları ile ihlalleri karşısında hükümetlerin ve BMGK da dahil olmak üzere sorumlu uluslararası organların eylemsizliğinin bir sonucudur” ifadeleri yer aldı.
Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro bugün İsrail'e yönelik yeni bir tedbir açıkladı. Petro yaptığı açıklamada, “Soykırım durana kadar İsrail'e kömür ihracatını askıya alacağız" dedi.
Hükümet verilerine göre dünyanın beşinci büyük kömür üreticisi olan Kolombiya, geçen yıl 3 milyon tonu İsrail'e olmak üzere toplam 56,7 milyon metrik ton kömürü yurtdışına göndermişti.
Kolombiya, nisan ayında Güney Afrika Cumhuriyeti'nin İsrail aleyhine Gazze Şeridi'nde soykırım yaptığı suçlamasıyla Uluslararası Adalet Divanı'nda (UAD) açtığı davaya müdahil olmak için başvurmuştu. Geçtiğimiz ay ise Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro, çatışma nedeniyle İsrail ile bağlarını koparacağını bildirmişti.
ABD Başkanı Joe Biden, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile başkent Paris'teki Elysee Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda basın toplantısı düzenledi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Normandiya Çıkarması'nın 80. yıl dönümü törenlerinin ardından Ukrayna ve Gazze ile ilgili düzenlenen toplantıda Gazze Şeridi'nde 4 esirin serbest bırakılmasından duyduğu memnuniyeti dile getirerek bölgedeki çatışmaların durması çağrısını yineledi. ABD'nin ateşkes önerisini desteklediklerini ifade eden Macron, bölgede yeni bir çatışmanın meydana gelmesini önlemek için çabalarını iki katına çıkaracaklarını vurguladı. Gazze Şeridi'nde 9 aydır devam eden çatışmanın ardından güneydeki Refah'ta durumun ve sivil kaybının kabul edilemez olduğunu belirten Macron, İsrail'in insani yardımlar için tüm geçiş noktalarını açmamasının ise tahammül edilemez olduğunu vurguladı. Macron, ABD ve Fransa'nın Lübnan'daki gerginliklerin tırmanmasını önlemek için ortak çabalarını 2 katına çıkaracağını bildirdi.
“Tüm esirler evlerine dönene kadar çalışmayı bırakmayacağız”
Konuşmasında Fransa ve ABD arasındaki dostluğu vurgulayan ABD Başkanı Joe Biden ise, Gazze Şeridi'nde 4 esirin serbest bırakılmasından duyduğu memnuniyeti ifade etti. Washington'un Filistin topraklarında tutulan kişilerin serbest bırakılması için çalışmaya devam edeceğini ifade eden Biden, “Tüm esirler evlerine dönene ve ateşkes sağlanana kadar çalışmayı bırakmayacağız. Bunun gerçekleşmesi şart” dedi.
ABD Başkanı ayrıca Putin'in Ukrayna'da durmayacağını ve Rusya'ya karşı kararlılıkla duracaklarını belirtti. Biden, "Biz, dünya genelinde özgürlük ve demokrasiyi desteklemek için Fransa'nın yanındayız” diyerek konuşmasını noktaladı.
İsrail Gazze Şeridi'nde savunmasız sivillere yönelik saldırılarını sürdürüyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, bölgenin merkezindeki Nuseyrat Mülteci Kampı'na bugün düzenlenen ve 210 Filistinlinin ölümüne yol açan saldırının ardından kan donduran bir açıklama yaptı. İsrailli 4 esirin kurtarıldığını belirten Netanyahu, “Operasyon başarılı oldu. Esirlerin tamamını geri almak için elimizden geleni yapacağız” dedi.
Saldırının çok karmaşık ve tehlikeli şartlar altında gerçekleştirileceği konusunda bilgi aldığını aktaran Netanyahu, “Bunu biliyordum ama tereddüt etmeden bu operasyonu yapmaya karar verdim. Çünkü onlar İsrailli esirlerdi. Esirlere saldıran ve onları serbest bırakan Yamam ve Şabak'taki (özel polis komandoları ve iç güvenlik) kahramanlara güveniyordum” ifadelerini kullandı.
Kurtarılan esirlerin geri getirmek istedikleri birer altın ve elmas olduğunu vurgulayan Netanyahu, “Bu tarihe yazılacak bir operasyon. Bedel ödemek zorunda olduğumuzu biliyoruz ama aynı zamanda kahramanların kitapta ve İsrail tarihinde her zaman anılacağını da biliyorum” şeklinde konuştu.
Filistinli yetkililer İsrail'in Nuseyrat Mülteci Kampı'na yaptığı geniş çaplı saldırı sonucu hayatını kaybedenlerin sayısının 210'a yükseldiğini duyurdu. Bölgedeki yaralı sayısı ise 400'e yükseldi.
Hamas Siyasi Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye, İsrail'in Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat Mülteci Kampı ve çevresindeki bölgelere gerçekleştirdiği yoğun saldırının ardından açıklamalarda bulundu. Haniye, "Halkımız teslim olmayacak ve direniş (Hamas), bu cani düşman karşısında haklarımızı savunmaya devam edecek. Eğer (İsrail) işgal, kendi tercihlerini bize zorla kabul ettirebileceğine inanıyorsa bunun bir hayal olduğunu anlamalıdır" ifadelerini kullandı. Haniye, Hamas'ın Filistin halkının güvenliğini sağlamayan hiçbir anlaşmayı kabul etmeyeceğini vurguladı.
İsrail'in Nuseyrat ve Gazze Şeridi'nin merkezindeki diğer bölgelere yönelik saldırılarında en az 55 Filistinli hayatını kaybederken, onlarca kişi de yaralandı.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, resmi temaslarda bulunmak üzere Mısır’ın başkenti Kahire’yi ziyaret ediyor. Aliyev, Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi ile ikili ve heyetler arası görüşme gerçekleştirildi. Görüşmede, Azerbaycan-Ermenistan ilişkileri ve Gazze’de yaşananlar başta olmak üzere ekonomi, enerji, inşaat, sanayi, ilaç, ulaştırma ve diğer alanlarda işbirliği meseleleri ele alındı. Ayrıca Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Hattı kapasitesinin arttırılması ve Mısır’ın bu hattı Türkiye’deki Mersin limanı üzerinden kullanmasıyla Orta Asya ülkeleriyle ekonomik ve ticari ilişkilerinin genişletilmesi konuları görüşüldü. Aliyev ve Sisi görüşmenin ardından basın toplantısı düzenledi.
İsrail ve Filistin arasındaki savaşın diyalog yoluyla çözülmesi gerektiğini belirten Aliyev, “Filistin-İsrail ilişkilerinin çözümü ve bağımsız bir Filistin devletinin kurulması bizim Bağlantısızlar Harekatına liderlik ettiğimiz dönemde her zaman ilgi odağı olmuştur. Azerbaycan'ın tutumu net. Bağımsız bir Filistin devleti kurulmalı, Doğu Kudüs başkenti olmalıdır. Bugünkü Gazze’de yaşanan trajediye bir an önce son verilmeli, savaş durdurulmalı ve tüm sorunlar diyalog yoluyla çözülmelidir. Cumhurbaşkanı Sisi'ye Mısır'ın bu yöndeki çabalarını desteklediğimi söyledim. Mısır'ın ortaya koyduğu girişimlerin dikkate alınması gerekiyor” dedi.
İsrail, Gazze Şeridi'ndeki katliamlarını 246 gündür sürdürüyor. Filistin Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, İsrail ordusunun son 24 saatte sivillere yönelik 5 saldırı gerçekleştirdiği, 70 kişinin hayatını kaybettiği, 150 kişinin de yaralandığı bildirildi. Saldırıların başladığı 7 Ekim'den bu yana toplam can kaybının 36 bin 801'e, yaralı sayısının ise 83 bin 680'e yükseldiği ifade edildi.
İsrail ordusu, Gazze Şeridi’nde katliamlarını sürdürüyor. Gazze’deki hükümetin Medya Ofisi tarafından yapılan yazılı açıklamada, İsrail’in Gazze Şeridi’nin merkezindeki Nuseyrat Mülteci Kampına “benzeri görüşmemiş bir saldırı” başlattığı duyuruldu. Saldırıda çok sayıda can kaybı ve yaralı olduğu belirtildi. Yaralıların getirildiği Deir el-Balah kentindeki El Aksa Şehitleri Hastanesi'ndeki durumun “felaket” olduğu vurgulandı. Açıklamada, “İsrail işgal ordusu, Nuseyrat kampına barbar ve acımasız bir saldırı başlatıp doğrudan sivilleri hedef aldı. Sokaklarda onlarca cansız beden ve yaralı var. Bombardımanın yoğunluğu nedeniyle ambulanslar ve sivil savunma ekipleri bölgeye ulaşamıyor. İşgal ordusu onlarca savaş uçağı, quadcopter (dron) ve helikopterle saldırı başlatırken aynı zamanda tanklar sivillerin evlerini bombalıyor. El Aksa Şehitleri Hastanesi bölgedeki tek hastane olup şu anda sadece bir elektrik jeneratörüyle çalışmaktadır. Hastane, binlerce kişiye hizmet veriyor ve bu kadar çok sayıda can kaybı ve yaralıyı barındıramıyor. Haftalardır dolu olan bu hastanenin rahatlatılması ve bölgedeki sağlık durumunun iyileştirilmesi için uluslararası topluma, Birleşmiş Milletler kuruluşlarına ve tüm uluslararası kuruluşlara acilen müdahale etme çağrısında bulunuyoruz" ifadelerini kullanıldı.
İsrail'in Nuseyrat'a ve bölge geneline yönelik saldırısının kınandığını vurgulanan açıklamada, "Sivillere, çocuklara, kadınlara ve evlere yönelik bu saldırıyı kınıyoruz. Onlarca masum sivilin kanı döküldü. Uluslararası toplumdan ve tüm uluslararası kuruluşlardan İsrail işgalinin sürdürdüğü bu vahşi saldırıyı, soykırım savaşını acilen durdurmalarını talep ediyoruz" denildi.
Öte yandan İsrail ordusu, 2 gün önce Nuseyrat Mülteci Kampı’nda yerinden edilmiş binlerce Filistinli sivilin sığındığı Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı’na (UNRWA) ait bir okulu hedef almış, 40 kişi hayatını kaybetmişti.
İsrail ordusu, güçlerinin Cumartesi günü Gazze Şeridi'nin merkezinden dört rehineyi canlı olarak kurtardığını kaydetti.
The Guardian gazetesinin haberine göre, üçü erkek ve biri kadın olmak üzere dört rehine, 7 Ekim'de Nova müzik festivalinden kaçırılmıştı. Şimdi, tıbbi kontroller için hastaneye götürüldüler.
İsrail devlet televizyonuna dayandırılan iddialara göre Savaş Kabinesi, yapılan son toplantılarında Savunma Bakanı Yoav Galant'ın da destek verdiği söylenen Hamas'a alternatif bir hükümet kurulmasını onayladığı bildirildi.
Hatırlanacağı üzere savaş kabinesi üyesi Benny Gantz, İsrail hükümetine 6 maddelik bir şart sunarak savaşın bitirilmesini önermiş ve bu konuyla ilgili süre vermişti. Bugün akşam saatlerinde dolacak olan süre sonucunda İsrail hükümetinin dağılması söz konusu.
Bu hafta ABD'li yetkililer arasında dolaşan bir CIA raporuna CNN International ulaştı. Rapora göre İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun muhtemelen savaş sonrası hiçbir ceza almadan bütün bu olanlardan "paçayı sıyırabileceğini" düşünüyor. Söz konusu raporda ayrıca Netanyahu'nun Gazze'nin geleceğini "belirsiz terimlerle" tartışarak "muhtemelen güvenlik şeflerinin desteğini sürdürebileceğine ve koalisyonunun sağ kanadından ayrılmaları önleyebileceğine inandığı" belirtiliyor. CIA henüz raporla ilgili bir açıklamada bulunmazken analistler İsrail ordusunun ana hedefinin şimdilik Hamas'ın askeri kanadının liderlerinden Muhammed Deif olduğunu belirtti.
Deif, Kassam Tugayları'nın komutanı ve Hamas'ın askeri kanadının üst düzey komutanlarından biri olarak, 7 Ekim 2023'te İsrail'e yönelik saldırıların planlanmasında yer alan kritik bir isim. İsrail geçmişte Deif'i birçok kez hedef almaya çalıştı ve yaralı olmasına rağmen hala hayatta olduğuna inanılıyor.
Öte yandan rapor İsrail yönetiminde Gazze'ye yönelik savaş sonrası plan üzerinde bir fikir birliğinin bulunmadığını vurguluyor; bu da her kabine bakanının savaş sonrası yönetim, güvenlik ve yeniden yapılanma konusundaki farklı görüşlerini gösteriyor. Netanyahu'nun bu konuyla ilgili fikri ise "bölgeyi yönetmek için ılımlı Arap devletlerinden oluşan bir koalisyon" kurulması. Bu fikir Biden'ın açıkladığı üç aşamalı planın üçüncü aşaması ile çelişiyor.
Savaşın başında ABD-İsrail ve özellikle Biden-Netanyahu arasındaki ilişkiler çok sıkıydı ancak bölgedeki sivil katliamlar sonrası ilişkiler gerildi. Biden yaptığı açıklamalarda sık sık Netanyahu'yu eleştirdi ve savaşın bitmesi için çağrıda bulundu. Biden dışında diğer Amerikalı yetkililer de Netanyahu'yu giderek daha fazla eleştirmeye başladı.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan Gazze'de devam eden savaşa dair açıklamalarda bulundu.
Geçtiğimiz hafta İsrail ordusu 250'den fazla sivili öldürdü, 753 kişiyi ise yaraladı, yaralılardan bazılarının durumu ağır. BM yetkilileri katliamların yanı sıra bölgedeki insani krizin derinleştiğini ve açlığın artış gösterdiğini ifade ediyor. Bölgede ekim ayından beri hayatını kaybedenlerin sayısı ise 40 bine yaklaştı.
Yemen'deki İran destekli Husiler bölgedeki eylemlerine devam ediyor. BM Sözcüsü Stephane Dujarric bugün yaptığı açıklamada, Husilerin aralarında 11 BM çalışanının da olduğu bir grup yardım görevlisini alıkoyduğunu söyledi. Dujarric, “Hepsinin mümkün olan en kısa zamanda güvenli ve şartsız bir şekilde serbest bırakılmasını sağlamak için mevcut tüm yolları takip ediyoruz” dedi.
Yemen Mayyun İnsan Hakları Örgütü tarafından yapılan açıklamada, ülkenin 4 bölgesinde en az 18 Yemenli yardım personelinin kaçırıldığı belirtildi. Açıklamada, kaçırma olaylarının başkent Sana olmak üzere Hodeida, Amran ve Saada kentlerinde eş zamanlı olarak gerçekleştirildiği aktarıldı.
İnsan Hakları İzleme Örgütü ise, Husilerin görevlileri çalıştıkları işlere göre alıkoyduğunu ve birçoğunun nerede olduğunun bilinmediğini aktardı. İzleme Örgütü'nün açıklamasında, kaçırılanlar arasında Yemen'de görevli bir kadının kocası ile 9 aylık ve 3 yaşındaki çocuklarının da bulunduğu kaydedildi.
Dünya artık Orta Doğu'da kurulacak olan yeni devlete kesin gözüyle bakıyor. ABD, Rusya, Türkiye, Çin ve Avrupa ülkeleri İsrail'in savaşı bitirmesini ve kesin çözüm olarak yeni bir Filistin devletinin kurulmasını ve tanınmasını hedefliyor. Tel Aviv kanadı ise böyle bir şeyi asla kabul etmeyeceklerini ve savaş sonrası Gazze'yi uluslararası toplum tarafından yönetilmesini istiyor.
İsrail basınında çıkan haberlerde Arap ve ABD'li yetkililerin hazırladığı devletin detaylarının sızdığı belirtildi. Nisan ayında hazırlanan taslağın detayları Times Of İsrail gazetesinde manşet oldu, söz konusu manşet tam olarak 10 madde. Taslağa göre Gazze ve Batı Şeria yönetimleri tamamen Filistinlilere devredilecek ve Orta Doğu'da yeni bir devletin kapıları aralanmış olacak. ABD, altı Arap ortağın ilerletmeye çalıştığı daha geniş iki devletli çözümü desteklerken, konuya aşina üst düzey bir Arap diplomata göre kendilerinin önerilerini ABD "Gerçekçi" bulmadı ancak ABD'nin de taslağının benzer olduğunu öne sürdü.
10 maddenin detayları ise şöyle:
1) Uluslararası topluma Gazze'ye yönelik yardım akışının engellenmemesi ve bölgenin yeniden inşası için destek çağrısı.
2) Gazze'deki Hamas dahil bütün silahlı güçlerin yönetimde yer almasını reddediliyor. Silahların susması sonrası yeniden entegrasyon mekanizmasının daha da kolaylaşacağı belirtiliyor.
3) İsrail kendi topraklarından herhangi bir şey kaybetmeyecek ancak Gazze'den tamamen çekilecek ve bölgeyi Filistinlilere bırakacak.
4) Gazze ve Batı Şeria yönetimi birleşecek. Bölgedeki siyasi karar mekanizması yeniden oluşana kadar uluslararası ortaklardan yardım alınacak.
5) İsrail ile Filistin Kurtuluş Örgütü arasındaki nihai statü müzakerelerinin yeniden başlatılacak. İsrail ile olan savaş kalıcı olarak sona erecek.
6) Filistin'in sınırları 1967'deki haline tekrar dönecek. ABD bu konuda Arapların taslağını destekliyor, 6. madde ayrıca İsrail'in Arap komşularıyla da olan ilişkilerini geliştirmesini talep ediyor ancak ABD kanadı bu maddeye sıcak bakmıyor.
7) Suudi Arabistan ve diğer Arap ülkeleri ile İsrail arasında normalleşme başlayacak ve somut adımlar atılacak, bölgedeki huzur havasının herkesin yararına olacağı öne sürülüyor.
8) Hem İsrail hem de Gazze kanadının sınırların genişletilmesi konusundaki istekleri reddedilecek. Taraflara ayrıca hukukun üstünlüğünü korumaya ve halk tarafından seçilen liderlerin güvenliğinin sağlanması konusunda destek verilecek.
9) Kudüs'ün şimdiki statüsü korunacak ve tek taraflı eylemlerin önüne geçilmeye çalışılacak.
10) Filistin kanadına, "iyi yönetişim, şeffaflık, yolsuzlukla mücadele, eğitim ve refah reformuna odaklanan" geniş kapsamlı bir destek verilecek
Washington yönetimi Gazze'ye yönelik insani yardımlar için 320 milyon dolara denizden kıyıya ulaşan bir iskele sistemi kurdu. Kötü hava koşulları nedeniyle alabora olan iskele tekrar tamir edildi ve bölgeye yönelik yardım girişleri tekrar başladı.