02.12.2023 - 11:15 | Son Güncellenme:
Milliyet.com.tr
İsrail ordusu ateşkesi bozarak Gazze'ye yönelik saldırılarına tekrar başladı. Bölgeden gelen bütün gelişmeleri canlı olarak aktarıyoruz.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) Dubai şehrinde düzenlenen COP28 İklim Zirvesi’nde konuştu. İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik saldırılarına değinen Macron, bölgede kalıcı bir ateşkesin sağlanması ve tüm esirlerin serbest bırakılması için edilen çabaların iki katına çıkarılması gerektiğini söyledi.
İsrail’i Hamas’a yönelik hedeflerini netleştirmeye çağıran Macron, “İsrailli yetkililerin amaçlarını ve nihai hedeflerini daha net tanımlaması gereken bir dönemdeyiz. Hamas’ın tamamen yok edilmesinin mümkün olduğunu düşünen var mı? Eğer durum buysa, savaş 10 yıl sürecek” ifadelerini kullandı.
Gazze Şeridi’ndeki devam eden saldırıların İsrail’in güvenliğine nasıl etki edeceğine de değinen Macron, “Eğer İsrail’in güvenliği Filistinlilerin hayatı ve dolayısıyla bölgedeki kamuoyunun öfkesi pahasına sağlanırsa, bölgede İsrail için kalıcı bir güvenlik olamaz. Gelin hep birlikte aklı başında olalım” şeklinde konuştu.
Gazze Şeridi’ndeki şiddetin yeniden başlamasından çok endişe duyduğunu belirten Macron, yeni bir ateşkesin başlatılması çabalarına yardımcı olmak üzere Katar’a gideceğini de sözlerine ekledi.
İsrail ile Hamas arasında sona eren insani aranın ardından İsrail ordusu Gazze Şeridi’ne yönelik saldırılarına devam ediyor. Sivil yerleşim yerlerini hedef alan İsrail güçlerinin saldırılarında sivil kayıplar her geçen saat artıyor. Bölgedeki yiyecek, su, yakıt ve tıbbi malzeme eksikliği devam ederken, İsrail güçlerinin saldırılarının yeniden başlamasının ardından bölgeye ilk yardım tırları bugün giriş yaptı.
Filistin Kızılayı tarafından yapılan açıklamada, Refah Sınır Kapısı’ndan 100 yardım tırının teslim alındığı belirtildi. Tırlarda yiyecek, su, yardım malzemeleri, tıbbi malzeme ve ilaçların bulunduğu aktarıldı.
Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, Gazze şehrinde kara operasyonu yürüten İsrail birliklerine düzenlediği roket saldırılarına ait yeni görüntüler yayınladı.
İsrail Suriye’ye hava saldırısı düzenledi. Devrim Muhafızları Ordusu tarafından yapılan yazılı açıklamada, İsrail'in dün sabah saatlerinde Şam yakınlarında düzenlediği hava saldırısında Suriye’de “askeri danışman” sıfatıyla bulunan iki ordu mensubu askerin hayatını kaybettiği bildirildi. Hava saldırısında hayatını kaybeden ordu mensubu askerlerin kimlikleri Muhammed Ali Atayi Şurçe ve Penah Takizade olarak açıklandı.
İran, Suriye iç savaşı başladığından bu yana Suriye topraklarında askeri üs ve ordusunun bulunmadığını belirterek Suriye ordusuna askeri danışmanlık hizmeti sunduğunu savunuyor. Bu nedenle İran Devrim Muhafızları Ordusu'na mensup askerleri “askeri danışman” olarak nitelendiriyor.
Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Başsavcısı Karim Khan, Filistin’deki temaslarına başladı. Khan, Batı Şeria bölgesinin merkezindeki Ramallah şehrinde Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile görüştü.
İkili arasındaki görüşmede, İsrail’in Filistin halkına yönelik devam eden saldırganlığı ve Filistin’deki gelişmeler masaya yatırıldı. Abbas görüşmede ayrıca, Gazze Şeridi’nde İsrail ordusunun gerçekleştirdiği soykırım ve etnik temizlik eylemlerinin yanı sıra Kudüs dahil Batı Şeria’da devam eden İsrail ihlallerine dikkat çekti. Abbas, Khan’dan soruşturmaları hızlandırması talebinde bulunarak, Filistin topraklarında işlenen savaş suçlarından sorumlu İsrail’e karşı yasal işlem başlatılmasını istedi. Abbas, İsrail’in hastane ve içinde sivillerin bulunduğu evlere düzenlediği saldırıların yanı sıra gerçekleştirilen yerleşimci-sömürgeci yayılma suçları, etnik temizlik, ırkçılık ve çeşitli uluslararası hukuk ihlalleri hakkında UCM Başsavcısı Khan’a bilgi verdi. Abbas, Gazze, Kudüs ve Batı Şeria’da Filistinlilerin zorla yerinden edildiğini ifade etti.
Öte yandan Filistin Devlet Başkanı Abbas görüşmede, İsrail saldırganlığının derhal ve tamamen durdurulması çağrısında bulunarak, Filistin halkının acılarını hafifletmek için insani yardım, su, elektrik ve yakıt sağlanması yönündeki çabaların yoğunlaştırılması gerektiğini vurguladı.
İsrail uçaklarının, Gazze kentinin doğusundaki Eş-Şucaiyye Mahallesine düzenlediği hava saldırısında en az 300 kişi enkaz altından ölü ve yaralı olarak çıkarıldı.
ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris, "ülkesinin hiç bir koşulda Filistinlilerin Gazze ya da Batı Şeria'dan zorla gönderilmesine, Gazze'nin kuşatma altında kalmasına ya da Gazze sınırlarının yeniden çizilmesine müsaade etmeyeceğini" söyledi.
Harris, bu açıklamaları Mısır Devlet Başkanı Abdülfettah el Sisi ile gerçekleştirdiği görüşmede yaptı. Harris ayrıca görüşmede Mısır liderine ABD vatandaşlarının Gazze'den tahliye edilmesindeki çabaları için teşekkür etti.
Dubai'deki COP 28 iklim zirvesi sırasında yapılan görüşmede Harris, barış çabalarının "sadece Filistin halkına yeniden canlandırılmış bir Filistin yönetimi liderliğinde kendi devletlerine doğru net bir bağlamla başarıya ulaşabileceğini" vurguladı.
Kamala Harris, Hamas'ın Gazze'yi kontrol edemeyeceğini ve ABD'nin Gazze'deki tüm rehinelerin serbest bırakılması amacını "durmaksızın takip etmeye" bağlı olduğunu da vurguladı.
Gazze'deki insanların kamerasına yansıyan görüntülerde İsrail ordusunun hava saldırısı kameraya yansıdı. Telegram'da hızla yayınlan görüntüler kısa sürede sosyal medyada gündem oldu.
İsrail füzesi kamerada! Gazze'de ateşkesin bitmesinin ardından saldırılar artarak sürüyor pic.twitter.com/VQs2lihxN9
— milliyet.com.tr (@milliyet) December 2, 2023
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Gazze'de ateşkes sağlanmasına yönelik çabaların artırılması çağrısında bulundu. Macron, Dubai'deki COP28 zirvesinin oturum aralarında yaptığı konuşmada, "Kalıcı bir ateşkese ulaşmak için çabaların artırılmasını gerektiriyor." dedi.
İsrail ordusu ateşkesi bozmasının ardından Gazze'de bir günde 300'e yakın insanı öldürdü. Ülkenin hem kuzeyi hem de güneyine saldıran İsrail ordusu güneydeki Han Yunus bölgesini özellikle hedef seçiyor. İsrail kanadına göre burada Yahya Sinvar başta olmak üzere Hamas'ın üst düzey komutanları bulunuyor.
Wall Street Journal'de yer alan bir habere göre ABD, Hamas'ın Gazze'den çıkarılması için İsrail'e silah ve mühimmat desteğinin yanı sıra sığınakları bile yok edebilen "Bunker Cluster" füzesi sağladığı belirtildi.
Gazeteye göre ABD'li yetkililer, yaklaşık 15 bin bomba ve 57 bin top mermisinin de bulunduğu silah sevkiyatının 7 Ekim saldırısından kısa bir süre sonra başladı. ABD'li yetkililerin açıklamalarına göre Washington'dan İsrail'e şimdiye kadar , 5 binden fazla MK82 güdümsüz bomba, 5 bin 400'den fazla MK84 savaş başlığı bombası, 1000 civarında GBU-39 küçük çaplı bomba ve güdümsüz bombaları güdümlü "akıllı" bombalara dönüştüren yaklaşık 3 bin JDAM (Müşterek Doğrudan Taarruz Mühimmatı) gönderildi.
İsrail'in aslında bu füzeleri geçmiş dönemlerde alma nedeni İran. İran'da bulunan nükleer tesislerin yer altındaki tünellerini yok etmek isteyen Tel Aviv, bu füzeleri hem kendisi üretiyor hem de ABD'den alıyor. İsrail son olarak 2021 yılında GBU-72 model füzeyi almak için çalışmalara başladı. Bu anlaşma henüz hayata geçmezken GBU-72 düştüğü yerin tam 30 metre altına kadar etki sağlıyor.
İsrail müzakere ekibini Katar'dan geri çektiğini açıkladı. Başbakan Netanyahu'nun ofisinden yapılan açıklamada konuyla ilgili "Müzakerelerdeki 'Çıkmaz' nedeniyle Başbakan Binyamin Netanyahu Mossad Başkanı David Barnea talimat verdi. Talimatın ardından Barnea, Doha'daki ekibine İsrail'e dönme emri verdi." denildi.
İngiliz medyası, Mossad'ın Katar'da ateşkes üzerine yeni bir görüşme gerçekleştireceğini duyurdu. Ziyaret hakkında bilgi sahibi bir kaynak, görüşmelerde İsrailli esirlerin takası üzerine yoğunlaşacağını söyledi.
İran, İsrail'in sabah saatlerinde Suriye'ye düzenlediği saldırıda iki devrim muhafızı askerinin öldüğünü açıkladı.
Filistin'in resmi haber ajansı Wafa, İsrail'in Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliya Mülteci Kampı'na düzenlediği saldırıda 100'den fazla kişinin öldüğünü bildirdi. Wafa ayrıca çok sayıda kişinin enkaz altında kaldığını dolayısıyla ölü sayısının artma ihtimalinin olduğunu açıkladı.
Filistin haber ajansına göre saldırı Obeid ailesine ait bir eve yönelik yapıldı. Bölgede arama kurtarma çalışmaları devam ederken kayıp sayısı şimdilik bilinmiyor.
Gazze Sağlık Bakanlığı 7 Ekim'den beri devam eden savaşta ölü sayısının 15 bini geçtiğini duyurdu. Hayatını kaybedenlerin yüzde yetmişini kadın ve çocuklar oluşturuyor.
İsrail medyası, İsrail kıyısındaki liman şehri Kayserya'da Başbakan Binyamin Netanyahu'nun evinin önünde gösteri yapan altı kişinin polis tarafından tutuklandığını bildirdi.
Protestocular, Netanyahu'yu 7 Ekim'deki saldırıya yol açan başarısızlıklarla suçlayarak istifasını talep etti. Gelen bilgilere göre, aynı şehirde bugün ilerleyen saatlerde daha büyük bir gösterinin beklendiği belirtildi.
İsrail, işgal altındaki Batı Şeria'da kitlesel tutuklamalara devam ederken yedi kişiyi daha tutukladığını açıkladı.
Filistinli kaynaklara göre, savaşın başlamasından bu yana işgal altındaki topraklarda 3.200'den fazla Filistinli gözaltına alındı. BM rakamları ise, 7 Ekim'den bu yana dörtte birinden fazlası çocuk olmak üzere 246 sivilin öldürüldüğünü gösteriyor.
ABD'nin Atlanta eyaletinde Filistin destekçileri İsrail Konsolosluğunun önünde toplandı. Burada bir kişi konsolosluğun tam önünde kendisini yaktı. Polis ekipleri tarafından söndürülen şahıs hastaneye kaldırıldı.
Atlanta Polis Şefi Darin Schierbaum konuyla ilgili düzenlediği basın toplantısında şahsın durumunun kritik olduğunu duyurdu.
Hizbullah, Lübnan'ın güneyinde İsrail saldırıları sonucu bir savaşçılarının öldüğünü duyurdu. İngiliz medyası bozulan ateşkes nedeniyle Hizbullah-İsrail arasındaki çatışmanın yeniden alevleneceğini öne sürdü.
Al Jazeera'nin Gazze'de bulunan muhabiri İsrail'in Gazze'nin merkezindeki El Mughraqa bölgesini hedef alan bombardımanında iki Filistinlinin öldürüldüğünü bildirdi. Ateşkesin bozulmasından sonra artan ölü sayısı ise 300'e yaklaşmış oldu.
İngiliz medyasının Mısırlı diplomatlar dayandırdığı gelişmeye göre İsrail, Gazze için planladığı gelişmeleri Arap ülkelerine sundu. Kaynaklar İsrail'in kendileri ile hiçbir bağı olmayan ve 7 Ekim'de Gazze savaşının alevlenmesinin ardından ABD'nin normalleşme çağrılarını reddeden Suudi Arabistan'a da bilgi verildiğini ifade etti.
Guardian gazetesine göre İsrail Hamas'ın veya diğer savaşçı örgütlerin İsrail'e sızmasını önlemek için n kuzeyden güneye Gazze ile İsrail arasındaki bir tampon bölge oluşturmak istiyor. Bir Birleşik Arap Emirlikleri yetkilisi tampon bölge ile ilgili kendisine yöneltilen soruya "BAE, istikrar ve barışı sağlayacak, tüm savaş sonrası kararlara destek verecektir" dedi.
İsrail başbakanı Binyamin Netanyahu'nun dış politika danışmanı Ophir Falk, gazetecilerin tampon bölge ile ilgili sorularına "Plan bundan daha ayrıntılı. Hamas'tan sonraki gün için üç aşamalı bir sürece dayanıyor" dedi. Falk üç aşamalı bir süreç derken ise Hamas'ın ortadan kaldırılması, Gazze'nin askerden arındırılması ve bölgeyi kendilerine göre radikal güç ve düşüncelerden temizlemeyi kast etti.
İsrail ordusu, geçtiğimiz ay on binlerce sivilin tahliye edildiği güneydeki Han Yunus bölgesi de dahil olmak üzere, bir gecede 400'den fazla hedefi vurduğunu açıkladı. İsrail ordusu ayrıca Han Yunus çevresinde oturan insanların bölgeden ayrılmalarını istedi.
Gazze Sağlık Bakanlığı ateşkesin bozulmasından itibaren bölgede 240 kişinin İsrail saldırılarında öldüğünü açıkladı.
Suriye Savunma Bakanlığı, İsrail'in Cumartesi günü Şam yakınlarında hava saldırıları düzenlediğini bildirdi. Saldırı Suriye'de bulunan AFP muhabirleri tarafından da doğrulandı.
İsrail, bir hafta süren ateşkesin ardından Gazze'ye saldırılarını yeniden başlatırken, İsrail-Lübnan sınırında yaşananlar şöyle:
-Hizbullah, Cuma günü geç saatlerde sınır boyunca İsrail askeri mevzilerine beş saldırı düzenlediğini açıkladı.
-İsrail ise, saldırıların kaynaklandığını öne sürdüğü Lübnan sınır köylerini bombalayarak karşılık verdi.
-İsrail'in, sınır kasabası Houla'ya düzenlediği bombardımanda bir kadın ve oğlu hayatını kaybetti. Hizbullah daha sonra gencin kendi savaşçıları olduğunu duyurdu.
Savaşın 56. gününde ABD basınından New York Times (NYT) gazetesi saldırıyla ilgili yeni bir analiz yayınladı. Söz konusu analizde İsrailli yetkililerin saldırıyı aslında bir yıl önceden istihbarat aldığı, ancak önemsemediği belirtildi. İsrail yetkililerinin kod adı olarak "Jericho Duvarı" adını verdiği bu rapor tam 40 sayfadan oluşuyordu. NYT tarafından incelenen rapor ile Hamas'ın saldırısı birebir eşleşti. Saldırının başında İsrail'i roket yağmuruna tutan Hamas, sınır hattı boyunca paramotor, motosiklet ve toplu halde İsrail sınırından sızmayı planlıyordu nitekim öyle de oldu.
Konuyla ilgili CNN International'e açıklamalarda bulunan İsrail Başbakanı Netanyahu'nun en kıdemli danışmanı Mark Regev, bu raporla ilgili açıklamalarda bulundu. Gazeteci Erin Burnett'e verdiği röportajda Regev " Bu net olarak harika bir başarısızlık. Bu bir bahane değil, bu hatamızın bedelini kanlarımızla ödedik, 1200 İsraillinin ölümü ile ödedik. Dolayısıyla bu raporu çok ciddiye alıyoruz, İsrail'in harika bir istihbarat servisi var. Belki de bu bilgi o dönem yetkililer tarafından tam anlaşılmadı, savaş bittikten sonra bunu araştıracağız. 50 yıl önce de benzer bir istihbarat hatası yaşadık. Mısır ve Suriye tarafından saldırıya uğradığımızda bu bize sürpriz oldu" dedi.
İkili arasında geçen konuşmanın tam hali şöyle:
Erin Burnett: Haziran ayında İsrail istihbaratı, Hamas'ın gün aşırı askeri tatbikatlar yaptığını belirledi. İsrail ordusundaki birim 8200 bu durumu fark ediyor, gizli e-postalarda iki nokta öne çıkıyor. Bunlardan en önemlisi bu senaryonun hayali olduğuna dair geçen konuşmalar, Mark burada neden bir inançsızlık olduğunu merak ediyorum. İsrail görsel olarak Hamas'ın planlarını gördü, ve neden hala inanmadı?
Mark Regev: Bütün bu sorulara ciddi ve profesyonel bakmalıyız ve bunu yapacağız. Bu bizim için bir zorunluluk. İsrail'in istihbarat servisi en iyisi olmak zorunda, eğer hata yaptıysak hatanın nerede ve neden olduğunu bulmalıyız,
Erin Burnett: Başbakan Netanyahu'nun böyle bir belgeden haberi var mıydı?
Mark Regev: Kekeleyerek başladığı yanıtında başdanışman ' Haberi olup olmadığını bilmiyorum, oda bizim gibi soruşturmaları takip ediyor. Dolayısıyla bu planların ona gönderilip gönderilmediğini bilmiyorum' dedi.
Erin Burnett: Yani aranızda bu konuyla ilgili hiçbir konuşma geçmedi mi?
Mark Regev: Bu belgeyle geçmedi, ama genel konular hakkında konuşuyoruz. Bir kez daha söylüyorum, bu konuların doğru zamanda doğru yerde tartışılması gerekiyor yani savaştan sonra. Bence bütün İsrailliler savaşı kazanmaya odaklanmalı.