Kraliçe Süreyya’dan Malala’nın kulağına

Nobel Barış Ödülü sahibi, Pakistanlı eğitim aktivisti Malala Yusufzay (25), ABD’de 12 Mart’ta yapılan Oscar ödülleri töreninde, kadın hakları savunucusu eski Afganistan Kraliçesi Süreyya’nın mücevherlerini taktı. Malala, “En İyi Kısa Belgesel” dalında Oscar’a aday olan “Kapıdaki Yabancı”nın (Stranger at the Gate) yapımcısı olduğu için törene eşi Asser Malik ile katıldı. Yusufzay, törende daha önce Afganistan Kraliçesi Süreyya’ya ait olan 1920’lerden kalma pırlanta küpeler ve 19. Yüzyıl’dan kalma pırlanta bir yüzük taktı. Kırmızı halıda Ralph Lauren Collection imzalı gümüş payetli bir elbise giyen Yusufzay’ın takılarını, ünlülere ödünç mücevher vermesiyle tanınan ABD merkezli antika mücevher şirketi Fred Leighton’dan temin ettiği öğrenildi.

Kadın devrimi yaptı

Kraliçe Süreyya, Türkiye’nin 1921 Anayasası’nı örnek alarak hazırlattığı Afganistan Anayasası’nı 1923’te yürürlüğe koyan, 1919 - 1929 yılları arasındaki Afganistan Kralı Emanullah Han’ın eşiydi. Kraliçe Süreyya Tarzi, cinsiyet eşitliğini savunan Afganistan’ın ilk kadın dergisini kurmuştu. Ayrıca ülkesinde kadın hakları konusunda başlattığı devrimi kral aracılığıyla uygulamayı başarmıştı. Süreyya Tarzi 1968’de, Emanullah Han ise 1960’da öldü. Öte yandan Türkiye’nin ilk jinekoloğu, ilk özel kadın doğum kliniği kurucusu ve İstanbul Boğazı’nı yüzerek geçen ilk kadın olan Pakize Tarzi, Emanullah Han’ın yeğeni Fettah Tarzi’yle evliydi. Pakize Tarzi de 2004’te öldü.

Eğitim hakkını savunuyor

Oscar töreninde Kraliçe Süreyya’ya mücevherleriyle saygı duruşunda bulunan Malala Yusufzay, 1997’de Pakistan’da doğdu. Kız çocuklarının eğitim görmesini savunduğu için 2012’de 15 yaşındayken Taliban’ın saldırısında başından vurularak ağır yaralandı. İngiltere’de tedavi edilen ve halen bu ülkede yaşayan Yusufzay, 2014’te 17 yaşındayken Nobel Barış Ödülü’nü aldı. Böylece Nobel Barış Ödülü kazanan en genç isim oldu.