Kötü beslenmede beyin ‘sisleniyor’
09.06.2024 - 06:43 | Son Güncellenme:
İngiltere’de Dr. Öğretim Üyesi Pırıl Hepsomalı’nın da katıldığı araştırmaya göre, sağlıksız beslenme beynin kimyasını da bozarak depresyona neden oluyor.
Başta fast food olmak üzere aşırı yağlı, kızarmış yiyecekleri ve tatlıları içeren sağlıksız beslenmenin sadece midemizi ve kalbimizi değil, beynimizi de kötü etkilediği açıklandı. İngiltere’de üç üniversite tarafından yapılan çalışmada, sağlıksız beslenmenin beyin kimyasını bozduğu, bir nevi sislendirdiği, depresyon ve anksiyete gibi zihinsel sağlık sorunları riski yarattığı belirlendi. Reading Üniversitesi’nde psikoloji öğretim görevlisi olarak çalışan Pırıl Hepsomalı’nın da aralarında olduğu akademisyenlerin çalışması zeytinyağı, taze sebze, meyve ve balık ağırlıklı Akdeniz diyetinin ise kalbin yanı sıra beyni de koruduğunu gösterdi.
YAPISINI DEĞİŞTİRİYOR
Kötü beslenenlerle sağlıklı beslenenlerin beyin taramaları farkı ortaya çıkardı. Araştırmacılar, sağlıksız beslenenlerde sakin ve dengeli bir beyni korumak için hayati önem taşıyan bir nörotransmiter olan GABA seviyelerinin azaldığını buldu. (Nörotransmiter: Sinir sisteminde sinyalleri ileten kimyasal taşıyıcılar). Yetersiz GABA seviyeleri ise artan kaygı ve duygudurum bozukluğuyla ilişkilendiriliyor. Bu bireylerde aynı zamanda beynin hızlandırıcısı olarak görev yapan bir nörotransmitter olan glutamat seviyesinin de yüksek olduğu tespit edildi. Aşırı glutamat fazla uyarılmaya, huzursuzluğa ve konsantrasyon güçlüğüne neden olabiliyor.
‘GRİ MADDE AZALIYOR’
İzmir Ekonomi Üniversitesi, Psikoloji Bölümü 2011 yılı mezunu olan ve şimdi İngiltere’de bulunan akademisyen Pırıl Hepsomalı, makalesini yazdığı araştırmayla ilgili şunları söyledi: “Sağlıksız beslenen kişilerde dengesiz uyarıcı ve engelleyici nörotransmisyonun yanı sıra beynin ön kısmındaki gri madde hacminin azaldığını görüyoruz. Beynin bu kısmı depresyon ve anksiyete gibi zihinsel sağlık sorunlarıyla ilgili. Karar verme, duygusal düzenleme ve dürtü kontrolü gibi karmaşık bilişsel işlevlerden sorumlu olan ön lobdaki gri maddenin azalması, kişinin stresle başa çıkma yeteneğini zayıflatabilir ve daha yüksek zihinsel sağlık sorunları riskine katkıda bulunabilir. Kötü beslenmek, sağlıksız beslenme kalıplarından kurtulmayı da zorlaştırabilir.”
