Kedi-fare kovalamacasında felakete kıl payı!
28.04.2023 - 15:04 | Son Güncellenme:
ABD ordusunun 12 bin askerle gövde gösterisi yaptığı sırada Çin gemisi 5201 harekete geçti, 'kedi fare kovalamacası' uluslararası gazetecilerin gözleri önünde yaşandı.
12 bin ABD askeri çıkarma yaptı, süper güçlerin kozlarını paylaştığı sıcak sularda tarihin en büyük gövde gösterisine girişildi. ABD ve Güney Asya'daki önemli müttefiki Filipinler'in Balikatan 2023 tatbikatı, 11 Nisan'da başladı.
Toplamda 17 bini aşkın askerin yer aldığı gövde gösterisinde Amerikan savaş gemileri sahne alırken, Rusya-Ukrayna savaşının kaderini değiştiren HIMARS füzeleri ateşlendi. Tartışmalı Güney Çin Denizi'nin tümünde hak iddia eden Çin'e gözdağı verilen tatbikatta, yanı sıra ünlü Patriot füzelerinin yanı sıra Stinger füzeleri de fırlatıldı.
Resmi kapanışı bugün yapılan Balikatan 2023'ün en çarpıcı anlarından biri, Güney Çin Denizi'nde bir savaş gemisinin batırılmasıydı. Zambales açıklarındaki bir gemi, Amerikan helikopterinden ateşlenen füzeyle vuruldu.
ABD, Filipinler ile Şubat ayında imzaladığı askeri üs anlaşması sayesinde Çin'in etrafını sarmayı başardı. Dört yeni üssün Amerikan ordusuna açılmasıyla, Washington'ın Güney Çin Denizi çevresindeki savunma kalkanı kurulmuş oldu. En güneyde Avustralya'nın, en kuzeyde ise Japonya ve Güney Kore'nin yer aldığı hat, Filipinler'in katılmasıyla tamamlandı.
Çin, en hassas sorunu Tayvan nedeniyle ABD ile Güney Çin Denizi'nde aralıksız şekilde boğaz boğaza geliyor. Pekin yönetimi tartışmalı sularda inşa ettiği suni adalara birçok askeri üs ve altyapı tesisi konuşlandırdı, ancak başta Tayvan olmak üzere Vietnam, Filipinler, Malezya ve Brunei gibi ülkeler de adalar üzerinde hak iddia ediyor.
Balikatan tatbikatı devam ederken, Filipinli sahil güvenlik ekipleri bir grup gazeteciyle adalar turuna çıktı. Altı günlük turda uluslararası medya çalışanları iki devriye gemisiyle bölgedeki resifleri gezdi. Tur sırasında Çin donanması Filipinler devriye gemilerini gölge gibi takip etti, birçok kez bölgeden ayrılmalarını istedi.
Filipinlere ait araçlardan birinin önü, kendisinden iki kat büyük bir Çin sahil güvenlik gemisi tarafından kesildi. Spratly Adaları etrafında Pazar günü gerçekleşen olayın görüntülerini yayınlayan AFP, sahil güvenlik gemilerinin kıyıdan 1670 kilometre uzaklıkta neredeyse çarpışacağını ve mesafenin 45 metreye kadar düştüğünü bildirdi.
ARKA ARKAYA ANONSLAR
Olay yerinde bulunan BBC muhabirleri Virma Simonette ve Joel Guinto ise, yaşananları 'kedi fare kovalamacası'na benzetti. BBC'nin yayımladığı video kayıtlarında, Filipinler ve Çin sahil güvenliklerinin yaptığı anonslar yer aldı. Filipinler tarafından 'Julian Felipe yakınlarındaki kimliği belirsiz yabancı araç, Filipinler Münhasır Ekonomik Bölge'sinde demirlemiş bulunuyorsunuz. Amacınız nedir?' anonsu duyuldu.
Devamında duyulan Çince kelimeleri ise 'Yanıt vermiyorsunuz, derhal ayrılmanız tavsiye ediliyor' anonsu izledi.
Çin tarafının bu uyarıya yanıtı ise, 'Burası Çin Sahil Güvenlik aracı 5201. Uyarılarımızı hiçe saydığınız için, hukuka bağlı olarak sizin için gerekli olan daha ileri önlemleri alacağız. Ve ortaya çıkacak her türlü sonuca katlanacaksınız' oldu.
Restleşme sırasında Filipinler sahil güvenlik ekiplerinin '5201, planlanan rota üzerinde ilerliyoruz. Çarpışma önleyici düzenlemeye bağlı olarak rotamızdan uzak durmanızı istiyoruz' dediği duyuldu.
GERİ ADIM ATMADILAR
Pekin yönetimi, bugün uluslararası medya tarafından yeryüzünün en tehlikeli noktası olarak tanımlanan bölgede yaşananlara dair açıklama yaptı ve Filipinler devriye gemisinin bilinçli bir 'provokasyon' yaptığını savundu. Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Mao Ning, Filipinler'e ait araçların Çin deniz sahasına izinsiz girdiğini ileri sürüp tehlikeli yakınlaşmada çarpışmayı zamanında yapılan manevranın önlediğini söyledi.
Manila yönetimi ise, Pekin'e Filipinler askerlerinin kendi kara sularında devriye gezmeye devam edeceği yanıtını verdi. Filipinler Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Teresita Daza, Çin sahil güvenlik ekiplerinin BRP Malapascua adlı devriye gemisindeki mürettebatı tehlikeye attığını söyledi, devriye faaliyetlerinin hukuki olduğunu vurguladı.
GÖZDEN KAÇMAYAN ZAMANLAMA
Son kapışmanın Filipinler lideri Ferninand Marcos'un ABD lideri Joe Biden'la Beyaz Saray'da buluşmasından günler önce gerçekleştiğinin altını çizen AFP, bölgedeki tüm komşularıyla karşı karşıya gelen Çin'in Güney Çin Denizi'ndeki egemenlik iddiasıyla uluslararası bir kararı görmezden geldiğini belirtiyor. Olayın zamanlamasındaki bir diğer dikkat çekici detay, bir gün önce Çin Dışişleri Bakanı Qin Gang'ın Filipinler'in başkenti Manila'da olmasıydı.
Tarafların karşı karşıya geldiği İkinci Thomas Resifi'nin Filipinlerin Palavan Adası'na uzaklığı 200 kilometre, Çin'in Hainan Adası'na mesafesi ise 1000 kilometreden fazla.
