‘Kakımlı Kadın’ın tarihi yolculuğu

İtalya’da Rönesans döneminin sembol sanatçısı Leonardo da Vinci’nin 1489 tarihli ünlü tablosu “Kakımlı Kadın”ın (Erminli Kadın) tarihi yolculuğunun hikayesi ABD’li yazar Eden Collinsworth’ün “Erminin Gördükleri” adlı kitabında anlatıldı. Milano Dükü Ludovico Sforza’nın sevgilisi Cecilia Gallerani’nin resmedildiği tablo şu anda Polonya’nın Krakow kentindeki Ulusal Müze’de sergilenirken, kitapta tablonun kayıp olduğu 250 yıllık süreç de dahil olmak üzere Fransa, Polonya ve Almanya’da Avrupa’nın çalkantılı siyasetiyle karşılaşarak yaptığı yolculuk aktarılıyor. Da Vinci’nin 1486 - 1490 yılları arasında çizdiği Cecilia, Sforza’nın kıskanç yeni eşi tarafından saraydan kovulduğunda tabloyu yanına almıştı. Cecilia öldüğünde kaybolan tablonun akıbeti 250 yılı aşkın süre bilinemedi.

Yok edeceklerdi

1746’da Polonya soylusu Jerzy Czartoryski, tabloyu annesine hediye olarak İtalya’dan satın alınca eser tarih sahnesine çıktı. 1830’daki ayaklanma sırasında Polonya’da müzeden çıkarılıp saklandı. Tablo, 1861’e kadar Czartoryski’deydi, ölümünden sonra oğlu Prens Wladyslaw’a geçti. Wladyslaw ise tabloyu Fransa-Prusya Savaşı başladığında Almanya’ya götürdü. Almanya’da 1939’da diktatör Hitler’in sanat elçisi olan Hans Posse, Kakımlı Kadın tablosunun peşindeydi. Czartoryski’nin torunu Jozef, tabloyu alıp tekrar Polonya’da sakladı. Ancak Nazi subayları, Kakımlı Kadın’ı ele geçirdi. Ardından Almanya’ya götürülen tablonun yok edilecek eserlerin tutulduğu tünelde bombayla parçalanmasını müttefik kuvvetler önledi. Eser Nazi Almanyası’nın çöküşünden sonra 1949’da Polonya’nın Krakov kentindeki müzeye teslim edildi. Kakımlı Kadın’ın da aralarında bulunduğu Czartoryski aile koleksiyonu, 2016’da 105 milyon dolara satıldı ve Polonya hükümetine bağışlandı.