İran'dan uranyum metali üretimi "anlaşmalarla uyumlu" iddiası

Hatibzade, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının (UAEA), Tahran'ın nükleer silah üretiminde de kullanılabilen uranyum metalini üretmeye devam ettiğini duyurması üzerine yazılı açıklama yaptı. 

İran'ın tüm nükleer faaliyetlerinin Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması (NPT) ve İran'ın Güvenlik Denetimi Anlaşması'ndaki taahhütleri ile uyumlu olduğunu ileri süren Hatibzade, şu ifadeleri kullandı: 

"Çalışmalar UAEA denetiminde ve önceden bilgi verilerek yürütülmüştür. İran'ın nükleer anlaşmadaki taahhütlerini azaltması da anlaşma çerçevesinde olmuştur. İran'ın adımları ABD'nin nükleer anlaşmayı ihlal etmesi ve Avrupa'nın vaatlerine uymamasına bir cevaptır." 

Hatibzade, ABD ve diğer taraflar nükleer anlaşmayı tam olarak uygulamadığı için İran'ın ihtiyaçları doğrultusunda nükleer programını devam ettireceğini aktararak, "İran'ın nükleer programı barışçıldır ve askeri amaçlı değildir. Diğer taraflar nükleer anlaşmadaki taahhütlerine dönerse İran da vaatlerine uyacaktır." açıklamasında bulundu. 

Birleşmiş Milletlere (BM) bağlı Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Başkanı Rafael Grossi tarafından İran'ın nükleer programına ilişkin üye ülkelere sunulan rapora göre, ocak ayında uranyum metali üretmeye başlayan İran, şu ana kadar nükleer silah üretiminde de kullanılabilen yüzde 20 zenginleştirilmiş 200 gram uranyum metali üretti. 

İRAN, FAHRİZADE SUİKASTININ ARDINDAN URANYUM METALİ İÇİN ÇALIŞMALARA BAŞLADIĞINI DUYURMUŞTU 

İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) daimi üyeleri ABD, Rusya Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya (5 1) arasında 2015'te Tahran'ın nükleer faaliyetlerinin düzenlendiği ve denetim altına alındığı bir anlaşma imzalanmıştı. 

Donald Trump'ın başkanlığı döneminde ABD, 8 Mayıs 2018'de anlaşmadan tek taraflı çekilerek İran'a yeniden yaptırım uygulamaya başlamıştı. 

Tahran da yaptırımlara karşılık 5 Ocak 2020'de anlaşmadaki taahhütlerini tamamen durdurmuş ve yüksek düzeyde uranyum zenginleştirme işlemi dahil bir dizi adım atmıştı. 

İran, bilim insanı Muhsin Fahrizade'ye Kasım 2020'de düzenlenen suikastın ardından hükümetin itirazlarına rağmen 1 Aralık 2020'de Mecliste onaylanan nükleer yasa kapsamında, 5 Ocak'ta uranyumu yüzde 20 zenginleştirdiğini duyurmuştu. 

Tahran yönetimi 13 Ocak'ta da uranyum metali üretimi için çalışmalara başladığını açıklamıştı.

Nükleer anlaşmanın tarafları Fransa, Almanya ve İngiltere, İran'ın yüzde 20 saflıkta uranyum zenginleştirmesinden ve uranyum metali üretmesinden "derin endişe" duyduklarını bildirmişti. 

UAEA Başkanı Grossi, 11 Şubat'ta yaptığı açıklamada, İran'ın İsfahan'daki uranyum zenginleştirme tesislerinde 3,6 gramlık az miktarda uranyum metali ürettiğini kaydetmişti.