Helsinki’de enerjisi düşük bir zirve...

Uzun süredir beklenen, ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında zirve, bugün Finlandiya’nın başkenti Helsinki’de yapılıyor. Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, Pazar Meydanı’ndaki 19. yüzyıldan kalma başkanlık sarayında, misafirleriyle bir araya gelecek ve ardından iki lider bir basın toplantısı düzenleyecek. Özellikle Trump ve ekibinin, bu zirveden büyük beklentileri olmadığı belirtilirken, görüşmenin nasıl bir atmosferde geçeceği de merak konusu. Nitekim görüşme öncesi, ABD Adalet Bakanlığı, 12 Rus istihbaratçıya “2016 seçimlerini etkilemek amacıyla Demokrat siyasetçilerin e-postalarını ‘hack’ledikleri” suçlamasını yöneltmişti.

1990 yılında da dönemin ABD Başkanı George H.W. Bush ve eski Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov’un görüşmesine ev sahipliği yapan Finlandiya Başkanlık Sarayı’ndaki görüşmede, ABD-Rusya ilişkileri, Amerikan seçimlerine müdahale iddiası, Suriye, nükleer silahsızlanma, Rusya’nın Ukrayna’daki askeri faaliyetleri, Kırım’ın ilhakı ve Kuzey Kore gibi konuların ele alınmasının beklendiği belirtiliyor.

Kore, Suriye, İran...

Dört saat sürmesi planlanan zirveye ilişkin gerek basına demeçlerinde gerekse de Twitter mesajlarında “düşük beklentiye” sahip olduğunu belirten Trump, yine de bazı konularda ciddi görüşmeler gerçekleşmesini umduğunu da belirtmişti. Beyaz Saray’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton da, beklentilerinin düşük olduğunu ve belirli bir sonuç elde etmek amacıyla, “koşullu” bir şekilde masaya oturulmadığını ifade etti.

Zirvede, pek çok konunun ele alınacağı belirtilirken, ABD Başkanı’nın, nükleer programına son vermesi için Kuzey Kore’ye baskı için yardım istemesi, Suriye’de istikrarın sağlanması ve İran’ın bölgeden uzaklaştırılması için Moskova’nın desteğini almaya çalışması bekleniyor. Aynı şekilde ABD’nin çekildiği İran’la nükleer anlaşma da, masada konuşulması beklenenler arasında.

Gösterili karşılama

Putin’in de, ABD ile Rusya arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesini, Kırım’ın ilhakı ve Ukrayna’daki askeri faaliyetler nedeniyle Rusya’ya uygulanan yaptırımların kaldırılmasını isteyeceği konuşuluyor. ABD Adalet Bakanlığı’nın, zirveden kısa süre önce 12 Rus istihbarat görevlisini 2016 başkanlık seçimleri sırasında bilgisayar korsanlığı yapmakla suçlandığı iddianameyi açıklamasının da, yine konuşulacak konular arasında bulunması muhtemel.

Öte yandan iki liderin görüşmesinden bir gün önce, Helsinki’de büyük protesto gösterileri düzenlendi. Göstericiler, “Mülteciler hoş geldiniz, Trump sen değil”, “Terörist Putin” yazılı pankartlar taşıdı.

TARAFSIZ BÖLGE HELSINKI

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD Başkanı Donald Trump arasında gerçekleşecek ilk tam kapsamlı görüşme öncesinde, buluşmanın ev sahibi Finlandiya’nın en büyük gazetesi “Helsingin Sanomat”, liderlere hitaben açık mektup yayınladı. Rusça, İngilizce ve Fince olmak üzere üç ayrı dilde basılan mektupta, Finlandiya’nın daha önce de Rus ve ABD’li liderlerin buluşma noktası olarak seçildiği hatırlatıldı, “Helsinki ruhunun yardımıyla liderlerin ülkeden her zaman yüzlerinde birer gülücük ile ayrıldığı” ifadelerine yer verildi. Mektupta, iki ülke arasındaki gerginliğin hiç kimseye yarar sağlamadığı, bu nedenle zirvenin tüm dünya için önemli olduğuna vurgu yapıldı.

- ABD Başkanı John F. Kennedy ile Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Nikita Kruşçev - 1961, Viyana-Avusturya

- Gerald R. Ford ile Leonid Brejnev - 1974, Vladivostok-Rusya

- Gerald R. Ford ile Leonid Brejnev - 1975, Helsinki-Finlandiya

- George H. W. Bush ile Mihail Gorbaçov - 1990, Washington-ABD

- George H. W. Bush ile Mihail Gorbaçov - 1990, Helsinki-Finlandiya

- Bill Clinton ile Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin - 1997, Helsinki-Finlandiya