Elon Musk'ın önündeki en zor görev
19.11.2024 - 12:18 | Son Güncellenme:
VOA Türkçe
Seçilmiş başkan Trump'ın Elon Musk ile Vivek Ramaswamy'yi başına geçireceği Hükümet Verimliliği Departmanı'nın (DOGE) önünde zor bir görev verdi.
ABD'nin seçilmiş başkanı Donald Trump, Ocak ayında ikinci kez göreve başladığında yeni bir departman olacak Hükümet Verimliliği Departmanı'nın (DOGE) başına eş Tesla ve SpaceX'in CEO'su Elon Musk ile Cumhuriyetçi Parti'nin eski başkan aday adaylarından Vivek Ramaswamy'yi getireceğini uyurmuştu.
Musk ve Ramaswamy, Bağımsızlık Bildirgesi'nin imzalanmasının 250. yıldönümü olan 4 Temmuz 2026'yı, kısılacak harcamalar ve ortadan kaldırılacak bürokrasi arayışında genişleyen ABD hükümetinin her köşesine ulaşması beklenen çalışmalarını tamamlamak için hedef tarih olarak belirlediler.
Trump, DOGE'nin kuruluşunu duyuran açıklamasında, yeni yapının "yönetiminin devlet bürokrasisini ortadan kaldırmasının, aşırı regülasyonu kesmesinin, savurgan harcamaları azaltmasının ve federal kurumları yeniden yapılandırmasının önünü açacağını" belirtmişti.
2 TRİLYON DOLAR KESİNTİ
Musk, federal bütçede yaklaşık 2 trilyon dolarlık potansiyel kesinti tespit etmenin mümkün olabileceğini kamuoyuna açıkladı. Bu rakam, federal hükümetin 2023 mali yılında harcayacağı 6,1 trilyon doların yaklaşık üçte birini temsil edecek ve hükümetin hizmetleri ile programlarında ciddi kesintiler yapılmadan gerçekleştirilemeyecek.
Ramaswamy, kendisinin ve Musk'ın önereceği şeyin tam da bu tür kesintiler olduğunu belirtti. Ramaswamy, Pazar günü Fox News'te katıldığı bir programda tüm devlet dairelerini kapatmayı düşünüp düşünmedikleri sorulduğunda şu yanıtı verirken şunları söyledi:
"Kitlesel kesintiler bekliyoruz. Bazı kurumların tamamen ortadan kaldırılmasını bekliyoruz. Federal hükümetin şişirilmiş alanlarında kitlesel azaltmalara gidilmesini bekliyoruz. Federal hükümete fazla fatura çıkaran federal müteahhitler ve diğerleri arasında büyük kesintiler bekliyoruz."
Ramaswamy, insanların bu değişikliklerden bazılarını ne kadar hızlı yapabildiklerine şaşıracağını söyledi.
VATANDAŞ NE DİYOR?
"Hükümet İsrafına Karşı Vatandaşlar" adlı sivil toplum kuruluşunun başkanı Tom Schatz ise VOA'ya yaptığı açıklamada, DOGE'un, Başkan Ronald Reagan'ın 1982 yılında hükümetin verimliliğinde iyileştirmeler öneren Grace Komisyonu'nu kurmasından bu yana "federal hükümetin ilk önemli ve kapsamlı özel sektör incelemesi” olacağını söyledi.
Schatz, DOGE'nin nihayetinde ne kadar etkili olacağının, komisyonun kontrolü dışındaki bir dizi faktöre bağlı olacağını belirtirken "Her şey Başkan Trump'ın tavsiyelerle ne yapacağına bağlı. Tavsiyelerin ya başkanlık emri ya da yasalar yoluyla uygulanması gerekiyor ancak bunun için liderlik gerekiyor ve birçok durumda tavsiyeleri uygulamak için gerçekten Kongre gerekiyor" dedi.
Trump'ın DOGE'nin kurulduğunu duyurmasının ardından bir açıklama yapan Sorumlu Federal Bütçe Komisyonu Başkanı Maya MacGuineas, çabanın arkasındaki fikri övdü ancak gerçek değişikliklerin uygulandığını görmek için Cumhuriyetçiler’in ve Demokratlar'ın işbirliğinin gerektiği konusunda uyardı.
MacGuineas, "Fikirlerin uygulanabilirliğine ve hayata geçirilmesine yardımcı olmak için sürecin mümkün olduğunca iki partili olması gerekecek" ifadesini kullandı.
Musk ve Ramaswamy tarafından denetlenen komisyon, incelemelerini devlet harcamalarının büyük bir kısmının “zorunlu” olarak bilinen harcamalara ayrıldığı federal bütçeye uygulayacak.
Zorunlu harcamalar, hükümetin kanunen yapmakla yükümlü olduğu ödemelerden oluşuyor ve 2023 yılında 6,1 trilyon dolarlık bütçenin 3,8 trilyon dolarlık kısmını oluşturuyor.
Kongre Bütçe Ofisi'ne göre en büyük tek kalem, emeklilere gelir sağlayan federal program olan Sosyal Güvenlik İdaresi tarafından ödenen 1,3 trilyon dolardı. Hükümet, işsizler ve düşük gelirli ebeveynler de dahil olmak üzere diğer Amerikalılara yönelik gelir desteği ödemeleri için 448 milyar dolar daha harcadı. Yaşlı Amerikalılara yönelik sağlık programı Medicare için yapılan harcama 839 milyar dolar, düşük gelirli Amerikalıların sağlık hizmetlerini destekleyen Medicaid için yapılan harcama ise 616 milyar dolar oldu.
HARCAMALAR NASIL KISILIR?
İkinci büyük kategori "ihtiyari harcamalar" olarak kabul ediliyor. Bunlar Kongre'nin her bütçe döngüsünde yetkilendirdiği ödemeler ve 2023 yılında 1,7 trilyon dolarlık bir harcamayı oluşturuyor.
Takdire bağlı bu harcamalar, federal hükümetin günlük işleyişini finanse ediyor ve neredeyse yarısı savunma bütçesine gidiyor. 2023 yılında savunma bütçesi 805 milyar dolardı. Geri kalan 917 milyar dolar ise başlıca devlet dairelerini, Kongre'yi, Beyaz Saray'ı ve hükümetin diğer işlevlerini finanse ediyor.
Son bir ana kategori olan federal borç faizi, zorunlu ve ihtiyari harcamalar arasında gri bir alanda yer alıyor. Hükümet teorik olarak borcunu ödememeyi seçebilirken, bu yönde bir karar ABD ve küresel ekonomiler için felaket olabilir. Borç ödemesi 2023 yılında 659 milyar dolarlık harcamaya karşılık geliyor. DOGE'nin tam olarak nasıl yapılandırılacağı belirsizliğini koruyor. Eğer bir başkanlık emriyle kurulursa, Federal Danışma Komisyonu Yasasına tabi olabilir. Bu yasa, şeffaflığın sağlanması için belirli adımların atılmasını gerektiriyor ve çıkar çatışmalarına ilişkin kurallar içeriyor.
Habere göre bu kurallar çeşitli şirketlerinin federal hükümetle milyarlarca dolar değerinde sözleşmesi olan Musk için sorun teşkil edebilir.
