29.05.2023 - 08:28 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr BBC Türkçe
Türkiye'nin ilk kez ikinci turda sandığa gittiği seçimi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yüzde 52 oyla kazandı. Erdoğan'ın elde ettiği zafer, seçimleri saniye saniye izleyen uluslararası medya tarafından manşetten veriliyor.
Amerikan Associated Press (AP) haber ajansı, 'Erdoğan cumhurbaşkanı olarak bir başka dönem daha kazanıyor, iktidarını üçüncü on yıla uzatıyor' başlığını kullandı.
Ajansa göre cumhurbaşkanlığındaki üçüncü devri Erdoğan'a yerel ve uluslararası alanda daha da güç verecek, sandıktan çıkan tercih Ankara'nın çok ötesinde sonuçlara yol açacak. Türkiye Avrupa ve Asya'nın kritik noktasında bulunuyor ve bir yandan da NATO'da kilit bir rol oynuyor.
Fransız haber ajansı AFP, 'Yenilmez Erdoğan, Türkiye'deki ikinci turla cumhurbaşkanlığını ikinci on yıla uzatıyor' diyor. Tarihi bir ikinci turu kazanan Erdoğan'ın 2028'e kadar iktidarda olacağını kaydedip, Türk liderin ulusal birlik çağrısı yaptığını yazdı.
AFP'deki bir başka haberde dünya liderlerinin Erdoğan'ı seçim zaferi nedeniyle kutladığı belirtildi. ABD lideri Joe Biden'ın 'ortak küresel zorluklara' karşı birlikte çalışma vurgusu yaptığını belirten AFP, Rusya lideri Vladimir Putin'in mesajında ise seçim zaferin 'doğal sonuç' olarak nitelendiğini aktardı. Haberde ABD ve Rusya'nın yanı sıra NATO, Avrupa Birliği, Birleşmiş Milletler, Fransa, Almanya ve Ukrayna'dan tebrik geldiği de yer aldı.
Seçim sonucunu manşetinden veren yayın kuruluşu, 'Yeniden cesaretlendirilen Erdoğan'dan ne bekleyebiliriz?' sorusunu soruyor. Ünlü muhabir Orla Guerin imzalı haberde, Recep Tayyip Erdoğan'ın taraftarlarıyla birlikte şarkı söyleyerek seranat yaptığını hatırlatıp Türk liderin seçimler söz konusu olduğunda kusursuz olduğunu kaydetti. Erdoğan'ın 14 Mayıs'tan önce yenilebileceğini tahmin eden anketçiler ve analistlerden seçmenleri daha iyi okuduğunu belirten Guerin, "Bu stratejik NATO ülkesi, kendi yolunu seçti" deyip ekledi:
"Ve seçim sonuçları Türkiye'nin komşuları ve NATO müttefiklerini nerede bırakıyor? Onlar dikkatli olacaklar, çünkü Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın sık sık varolan uluslararası düzeni alt üst etmekten hoşlandığını biliyorlar."
Amerikan televizyon kanalı CNN International, 'Erdoğan cumhurbaşkanı olarak tarihi üçüncü dönem zaferini kazandı' manşetiyle okurlarının karşısına çıktı.
Habere göre yüzlerce kişi, ön sonuçların Erdoğan'ı önde göstermesinin ardından iktidardaki AK Parti'nin İstanbul il binası önünde toplandı. Bazıları çocuklarıyla gelirken, diğerleri bayraklarını salladı, kornalarını çaldı, işaret fişekleri ile havai fişekler patlattı.
Kutlamaların ortasında parti genel merkezinin önünde konuşan Erdoğan destekçisi Denel Anart, "Umarım sonsuza kadar yaşar. O benim babam, dedem, amcam. O benim her şeyim" dedi.
CNN, pek çok anketin 14 Mayıs seçimlerini Kılıçdaroğlu'nun önde bitireceği tahminini yaparak yanıldığını da ekledi.
Amerikan gazetesi New York Times, ilk sayfasından seçim sonucunu 'Enflasyon, depremler ve başa baş yarışa rağmen Erdoğan yeniden seçildi' başlığıyla sundu. Haberin spotunda, Erdoğan'ın iç siyaset ya da Batılı müttefiklerini kızdırdığı dış politikada rotasını değiştirmeye niyeti olduğuna dair çok az işaret gösterdiğini yazdı.
İngiliz The Guardian gazetesinde yer alan analizin başlığı, "Erdoğan Türkiye'deki 20 yıllık iktidarını uzatırken Batı korku ve umut arasında kaldı" oldu.
Patrick Wintour tarafından kaleme alınan analize göre, yeniden seçilen Erdoğan NATO üyesi ülkesini Rusya'ya daha da yaklaştırabilir veya bunun yerine alternatiflere daha açık olabilir.
Wintour'a göre, Batılı başkentler, Türkiye'nin seçim süreci boyunca sessizliğini korudu:
"Özel olarak Erdoğan'ın 20 yıllık iktidarının sürpriz bir şekilde sona ermesi umuluyordu. Ama şimdi ona üçüncü bir dönem daha hizmet etmesi için kesin yetki verildi, Batı ise korku ve umut arasında kaldı."
Analiz, yeni dönemde ilk sınavın İsveç'in NATO üyeliğine ilişkin Türkiye'nin vetosunu kaldırmasının isteneceği NATO zirvesi olacağını kaydetti. Patrick Wintour'a göre, ABD lideri Joe Biden, ambargoyu kaldırarak 20 milyar dolarlık F16 jet satışını desteklemeye ve Türkiye ile yeni bir sayfa açmaya gönüllü. Ancak ABD başkanının önce Temsilciler Meclisi ve Senato dışişleri komitelerinin liderlerini satışı onaylamaya ikna etmesi gerekiyor. Temsilciler Meclisi dışişleri komitesinin Cumhuriyetçi başkanı Michael McCaul geçtiğimiz günlerde esneklik sinyali vererek İsveç'in NATO sorunu çözüldüğü takdirde satışı desteklemeye niyetli olduklarını söyledi.
Yanı sıra, Batı; Erdoğan'ın Suudi Arabistan, Suriye, Mısır ve Ermenistan da dahil olmak üzere komşularıyla gerilimi azaltma planlarını destekliyor.
Yunan gazetesi Ta Nea, 'Erdoğan Kemal'e veda ediyor ve herkese karşı tek başına galip çıkıyor' manşetini attı, yönetimde 21 yılını tamamlayan Türk liderin şimdi üçüncü on yıllık iktidarına giriş yaptığını kaydetti.
Alman Frankfurter Allgemeine gazetesi, 'Erdoğan: Mezara kadar beraberiz' manşetini attı.
'Yenilmez Erdoğan seçimi kazandı' başlığını seçen Fransız Le Temps, "Yirmi yıldır iktidarda olan cumhurbaşkanı, seçimlerin ikinci turundan galip ayrıldı. Milliyetçi dalgada sörf yapan Erdoğan, rakiplerinin benzeri görülmemiş birlikteliğine rağmen zafer ilan etti" diyor.
Yunan gazetesi Kathimerini, manşetinde 'Erdoğan'ın 21'inci yüzyılı' başlığını tercih etti. "2028'e kadar ufku açık, içeride elleri çözüldü ve şimdi büyük pazarlığın zamanı" diyen gazete, yanı sıra 'Erdoğan'ın yeni döneminde ilk kritik testler' başlığıyla Türk dış politikasının önümüzdeki aylardaki programını haberleştirdi.
Kathimerini, Temmuz ayında Litvanya'da gerçekleşecek NATO zirvesini öne çıkardı. Yanı sıra, Lozan Antlaşması'nın 100. yılında Erdoğan'ın vereceği mesajların merakla beklendiğini yazdı.
Yunan medyasının önemli gazetelerinden To Vima, 'Erdoğan Cumhurbaşkanlığını kilitledi' başlıklı haberinde Türk liderin başka bir zafer daha kazandığına vurgu yaptı.
Amerikan The Wall Street Journal gazetesi, 'Erdoğan cumhurbaşkanlığı seçimini kazanarak tüm ihtimallere meydan okudu' başlıklı haberinin spotunda "Türkiye'nin en uzun süreli hizmet eden lideri, ana rakibini ikinci turda alt etti" dedi.
Rus kamu haber ajansı TASS, oyların yüzde 99’undan fazlası açıldıktan sonra Erdoğan’ın yüzde 51,9 oy alarak kazandığını başlığa taşıdığı haberinde, muhalefet adayı Kılıçdaroğlu’nun ülkenin kuzeybatısında, İstanbul, İzmir dahil batı kıyılarında ve Antalya dahil güneybatı illerinde desteklendiğini; Kürtlerin yoğun olduğu güneydoğu illerinde ise yüksek oy almakla birlikte buradaki desteğin 14 Mayıs'taki ilk tur oylamaya kıyasla azaldığını vurguladı.
Rusya’da Kremlin yanlısı Izvestia gazetesi, 'Erdoğan üçüncü kez Türkiye cumhurbaşkanı olarak kalacak' başlığı attı.
İngiliz Daily Telegraph gazetesi de birinci sayfasında, 'Erdoğan üçüncü kez kazandı' başlığını attı ve kutlamalara katılan AKP seçmenlerine ait bir fotoğrafa yer verdi.
Belçika'da Fransızca yayımlanan Le Soir gazetesi, 'Ebedi kazanan Recep Tayyip Erdoğan' başlığını kullandı.
İsveç basını ise Erdoğan'ın seçimleri kazanması sonrası NATO konusunu ele aldı. Expressen'den Mats Larsson Pazar akşamı yaptığı analizde, NATO liderlerinin tebriklerinin içten olmadığını, Erdoğan'ın kazanmasından en mutlu olan kişinin Rusya lideri Putin olduğunu yazdı.