Biden-Harris ‘ekipler savaşı’

Fatma G. Kabasakallı - Joe Biden 20 Ocak 2021’de başkan olduğunda, ABD’de bir ilk de yaşandı. Dikkat çeken profiliyle, güçlü ve aktivist bir figür olarak ön plana çıkan Kamala Harris, ABD tarihinin ilk “kadın” ve “ilk Asya ve siyahi kökenli” başkan yardımcısı olmuş, ülkedeki pek çok tabuyu da yıkmıştı. Ancak Biden-Harris yönetimi henüz ilk yılını doldurmadan, hem kendi hem de ekipleri arasındaki uyuşmazlık ve çekişme iddiaları gündeme gelmeye başladı. Merkezine Harris’in yerleştirildiği sorunların Amerikan medyasında dile getirilmesi, özellikle Demokratların çok daha büyük bir sorunla karşı karşıya olduklarını gösteriyor. Nitekim bu yaşananlar, sadece Harris’in başkan yardımcılığı görevinin geleceğini değil, bugünden tartışılmaya başlanan Biden’ın ikinci dönem başkanlığa aday olup olmayacağı ve 2024’deki başkanlık seçimlerinin yönünü de yakından ilgilendiriyor.

Gözden düştü mü?

Peki tüm bu söylentiler ve yorumlar nereden kaynaklanıyor? Açıkçası, Biden’ın arkasında genç, aktivist ruhlu ve tuttuğunu koparan bir profil sergileyerek başkan yardımcılığı koltuğuna oturan, hatta “Joe Biden’ın koltuğunu sallayacak kadın” olarak görülen Harris’in, son dönemde kenara itildiği öne sürülüyor. Son olarak CNN’de yayımlanan bir makalede açıkça dile getirildiği üzere, “Harris’in gözden düşmesinin” nedenleri hakkında pek çok farklı fikir yürütülüyor. Öncelikle başkanların her zaman ön planda olduğu Amerikan siyasi sisteminde, Harris’in başarı ve yeteneklerini göstermekte zorlanmasının, sorunun önemli bir parçası olduğu belirtiliyor. Nitekim Barack Obama yönetiminde başkan yardımcılığı görevindeki Joe Biden da performansıyla eleştirilmiş, hatta Obama ile Biden’ın ekiplerinin Beyaz Saray’daki çatışmaları sık sık gündeme gelmişti. Ancak Harris’le ilgili konuşulan ve yazılan çok daha fazlası var.

Kamala Harris (57) eşi Douglas Emhoff’un daima desteğini görüyor.

İlk darbe göçmen krizinde

Kamala Harris, başkan adaylığı döneminde, özellikle de canlı yayınlarda Biden dahil diğer adaylarla yapılan tartışmalardaki sağlam duruşu, rakipleriyle yüksek sesli mücadelesiyle dikkatleri üzerine toplamıştı.

Ancak, Harris, Başkan Yardımcısı olduğundan bu yana kendisinden yüksek beklenti içinde olanlarda hayal kırıklığı yaratmış görünüyor. Çünkü yaklaşık 10 aylık dönem boyunca Harris, Amerikan medyasında alkış tutulan, kamuoyu yoklamalarında desteğini yükselteceği ya da parmakla gösterilebilecek bir politikaya imza atamadı. Nitekim Kasım ayındaki anketlerde de popülerliği yüzde 28 seviyelerine inmiş durumda.

Öte yandan Biden’ın da desteğinin yüzde 38’lere indiğini hatırlatmakta fayda var. Kamala Harris’in ekibi, Biden yönetiminin Başkan Yardımcısı’nın yeteneklerinden yeterince faydalanmadığını ve Harris’in genellikle başa çıkılması zor konuları kucağında bulduğunu belirtiyor. Örneğin ABD’nin Meksika sınırında yaşadığı göçmen krizi... Zira Biden’ın, Mart ayında ABD’de büyük tartışma yaratan göç dalgası sorunu

konusunda Harris’i görevlendirmesi, başkan  yardımcısının ise ancak üç ay sonra Meksika ve Guatemala’ya gitmesi ülke kamuoyunda büyük eleştirilere neden oldu.

Bununla birlikte önce göçmenler için elinden geleni yapacağını söyleyip, sonrasında Amerika’ya gelmemelerini telkin eden kişi Biden olmasına rağmen, kamuoyunda “Amerika’ya gelmeyin” mesajı, bunu sıklıkla tekrar eden Harris’in üzerine yapıştı ve onun “yerden yere vurulması”na neden oldu. Harris’in göçmenlerle ilgili daha somut bir politika önerisi getirmemesi ise eleştirilerin bir diğer yönünü oluşturdu.

Kahkaha gafı

Bu arada Kamala Harris, Afganistan konusunda da bir gafa imza atarak, tepkileri üzerine topladı. İkinci yurtdışı ziyaretini Güneydoğu Asya’ya yapan Başkan Yardımcısı’nın, tam da ABD Afganistan’dan çekilirken yarattığı kaosun ekranlara yansıdığı dönemde bir muhabirle olan diyaloğu internete düştü. Gazeteci, uçağa binmek üzere olan Başkan Yardımcısı’na Afganistan’daki Amerikalılarla ilgili soru soracağı sırada, Harris’in histerik bir kahkaha atıp “Dur, dur bekle!” dediği video da, eleştirilerin hedefine konuldu. Biden ve ekibinin, Amerikan medyasındaki yoğun eleştiriler sırasında Harris’e arka çıkmadığı da konuşulan kulis bilgileri arasında elbette...

Beklediği desteği alamadı

ABD ile Fransa arasında esen soğuk rüzgarlar sonrası geçtiğimiz hafta iki ülke arasındaki ilişkileri rayına oturtmak amacıyla Paris’e giden Harris’in, burada da pek fazla “görünürlük yakalayamaması” dikkat çekti. Harris, Fransız basınıyla birebir görüşmeler yapmadı. Resmi görüşmelerin dışında, genellikle Amerikan siyasi iletişimcilerinin severek kullandığı dikkat çekici sempatik bir olaya da rastlanmadı.

Sonuçta her ne kadar başkan yardımcılarının ziyaretlerinin ses getirmesi beklenmese de Harris, Fransa’da veya uluslararası kamuoyunda elde edebileceği görünürlük fırsatını kaçırmış oldu. Üstelik yine Amerikan basınına yansıyan kulislere göre, Harris’in sosyal medya düşkünü ekibi, Biden’ın ekibi ve diğer Demokratlardan da istediği desteği alamadı. Harris’in ekibinin de, Biden’ın ekibi tarafından, arada yaşanan iletişimsizlik ve Harris’in aldığı darbelere karşı destek talepleri konusunda ciddiye alınmadığı belirtiliyor. Hatta Biden’ın ekibinin, taleplere “Yaratıcı olun!” yanıtını vermesi, mevcut durumun arkasında bir kasıt olduğu şüphelerini de yaratıyor.

Harris’in en yakın dostlarından biri olan Kaliforniya eyaleti Vali Yardımcısı Eleni Kounalakis, Harris’in durumuyla ilgili yorum yapan nadir kişilerden biri. Kounalakis, CNN’e yaptığı açıklamada, Harris tarafında bir rahatsızlık yaşandığını kabul ederek, “Onu tanıyan ve şu an ondan istenenden daha fazlasına yardımcı olabileceğini bilen bizler için bu çok doğal. Bu da hayal kırıklığı yaratıyor” ifadelerini kullandı.

85 dakikalığına başkan oldu!

ABD Başkanı Joe Biden, önceki gün kolonoskopi tedavisi için anestezi altına girmesi sebebiyle Başkanlık yetkilerini 85 dakikalığına Kamala Harris’e devretti. ABD tarihinde başkanlık yetkisine sahip olan ilk kadın olan Kamala Harris, bu süre içinde ABD ordusunun ve nükleer silahların kontrolünü de elinde tuttu.

Sorun etrafındaki kişiler mi?

Harris’in ekibinin yetersizliği de elbette gündemde. Ne zaman Harris’le ilgili sorunlar ve gaflar gündeme gelse, konunun bir şekilde Başkan Yardımcısı’nın ekibine dönmesi, “Etrafında doğru kişileri mi tutuyor?” sorusunu güçlendiriyor. Buna gerekçe olarak da, Kamala Harris’in çıktığı etkinliklerin iyi organize edilmemesi, bu etkinliklerin onu ön plana çıkaracak konu ve içerikten yoksun olması, konuşma metinleri ve mesajlarının da güçlü olmaması gösteriliyor. Bununla birlikte birkaç ay önce Harris’in ofisi ve yardımcılarının, kaotik bir düzen içinde çalıştığı, mutsuz ve gergin oldukları kulis haberlerine yansımıştı.

Güven ilişkisi eksikliği

Tüm bu olanların arkasında, Kamala Harris ve Joe Biden arasındaki güven ilişkisinin tam kurulamamış olmasının da yattığı söyleniyor. Özellikle Beyaz Saray’a yakın gazeteciler, ikilinin seçim dönemindeki dinamik uyumlarını kaybettiğini, özellikle de Biden’ın 2024 yılında ikinci dönem için aday olup olmayacağı konusunun da araya girdiğini vurguluyor.

Yaşı ve sağlığı sebebiyle pek çok kez ilk dönem başkanlık görevini yarıda bırakabileceği dile getirilen Biden’ın, 2024 için aday olup olmayacağı hâlâ meçhul. Her ne kadar hem Demokratlar hem de Biden’ın kendisi tekrar aday olabileceği yönünde açıklamalarda bulunsa da, halk desteğindeki düşüş, pek çok senaryonun tartışılmasına neden oluyor. Bunlardan en çok öne çıkanıysa, Biden’ın tekrar aday olmayacağı. Ancak hem ülke içinde yönetime olan güvenirliğin düşmemesi hem de uluslararası kamuoyunda Biden yönetiminin zayıflık göstermemesi için, Başkan’ın aday olmayacağını son ana kadar açıklamayacağı söyleniyor.

Fakat bugünden önümüzdeki iki yıla yansıyacak asıl düğüm, Biden’ın Harris’i başkan adayı olarak destekleyip desteklemeyeceği noktasında yatıyor. Eğer Harris’i destekler ve aday olmayacağını geç açıklarsa, Harris’in kampanya şansını azaltacağından ipini de çekmiş olacak.
Görünüşe göre 2020 seçimlerinden itibaren Amerika’da büyük heyecan yaratan Kamala Harris, henüz tam potansiyelini yansıtamadı. Amerikalı kaynaklar, Harris’in hanesine birkaç büyük kazanç yazması gerektiğini açıkca dile getiriyor. Amerikan bürokrasisi ise, Biden ile Harris ilişkisinin henüz “sorun” aşamasına gelmediği, ancak Harris’in ekibini değiştirmemesi durumunda yönetimde “ciddi sorunlar” baş gösterebileceği uyarısında bulunuyor. 2020 seçimlerinde başlayan Biden-Harris dansının, kısa mı kesileceği yoksa devam mı edeceğine iliştkin net bir şey söylemekse, henüz pek mümkün görünmüyor.