36 yıl sonra aynı bakış!

Bu görüntü, 1985’te “National Geographic” dergisinin kapağında yer alan fotoğrafıyla mültecilerin sembolü haline gelen “Afgan Kızı” Şerbet Gula’yı hatırlattı. İtalyan foto muhabiri Mamo tarafından çekilen fotoğraftaki kız çocuklarının bakışlarının, Şerbet Gula’ya olan benzerliği aradan geçen 36 yılda dramın değişmediğini gösterdi.

‘Aynı çıkmazdalar’

Mamo’nun fotoğrafının ardından 1985 tarihli “Afgan Kızı” fotoğrafını çeken Steve McCurry, İngiliz “Guardian” gazetesine konuştu. ABD’li fotoğrafçı Steve McCurry, iki fotoğrafın benzerliği konusunda “Afganlar 1980’lerde olduğu gibi yine çıkmazda. Yerlerinden ediliyorlar ve göç ediyorlar” dedi. Ancak iki fotoğraftaki kız çocukları arasındaki temel farkın kaderleri olduğunu vurgulayan McCurry, “ABD’ye taşınan kızlar, büyük olasılıkla daha fazla eğitim fırsatına sahip olacak. Ancak Afganistan’daki Gula, Taliban yönetiminde daha fazla belirsizlikle karşı karşıya” diye konuştu.

 Şerbet Gula’ya ne oldu?

Steve McCurry’nin 1984’te Pakistan’daki mülteci kampında fotoğrafını çektiği Afgan kızı Şerbet Gula’nın kimliği 18 yıl sır olarak kaldı. Ancak 2002’de McCurry ve National Geographic, onun hâlâ hayatta olup olmadığını öğrenmek için bir keşif gezisi düzenledi. McCurry aylarca aranmasının ardından bulunan Gula’nın yıllar sonra tekrar fotoğrafını çekti. McCurry, ülkesinin sembolü haline gelen ve Leonardo da Vinci’nin Mona Lisa’sına bile benzetilen Gula’nın daha sonra da kolay bir hayatı olmadığını öğrendi. 13 yaşında evlendikten sonra Gula, mülteci kamplarına pek çok kez girip çıktı. 2016’da Pakistan’da yasal statüsü olmadan yaşayan Afgan mülteciler arasında yaygın bir uygulama olan “sahte belgelerle yasadışı olarak yaşamaktan” tutuklandı. Gula’nın 5 çocuğundan biri doğumdan kısa bir süre sonra ölmüştü. Şerbet Gula eşini öldüren Hepatit C’ye yakalanmıştı. Şu an ise Gula’nın güvenliği için daha fazla bilgi paylaşılmıyor.

‘Ruslardan ders almalıydık’

Afganistan ve ABD’nin ayrılmaz şekilde bağlı hale geldiğini belirten Steve McCurry, “Her şey 11 Eylül 2001’deki saldırılarla başlamadı. İki ülke, Amerikalılar 80’lerin başında, Sovyet işgali sırasında Afgan hükümetine karşı mücahitleri desteklemek için milyarlarca dolar göndermeye başladığında iç içe geçmişti” dedi. Ünlü fotoğrafçı, ABD’nin Afganistan’dan ilk birkaç yılda çıkması gerektiğini ancak bunu yapmadığını belirterek, “1980’lerde Rusya’nın Afganistan’a müdahalesinden ders almalıydık” diye konuştu. McCurry, ABD’nin Afganistan’dan çekilme şeklinin bir kâbus olduğunu ve ABD istihbaratının başarısız olduğunu da belirtti. ABD’nin çekilmesinin ardından Taliban’ın yönetime geçmesi sonrası Afgan halkının harap olduğunu belirten McCurry, “Muazzam hayatlar, sağlık ve eğitim hizmetlerinde çok şey yapabilecek trilyonlarca dolar israf oldu. Afganistan’da neler olduğuna dair farkındalık yaratmanın önemli olduğunu düşünüyorum” dedi.