Avrupa'nın en iyi ve ucuz deniz ürünleri Galisya'da

Ünlü şef Mario Batali, iki tanınmış oyuncu, Gwyneth Paltrow ve Claudia Bassols ile New York Times yemek yazarı Mark Bittman’ın birlikte gerçekleştirdikleri 'Spain on the Road' adlı TV dizisini izlediniz mi?
Bence nefis bir dizi. Kahramanlarımızın İspanya'nın kuzeybatısında ve Portekiz sınırında, Atlantik kıyısındaki Galisya bölgesine yaptıkları gezi ile başlıyor. Gezinin sonunda da, dizi boyunca oldukça rahat ve mütevazı bir hanım olduğu izlenimini veren Gwyneth Paltrow, kendisine İspanya'da en çok nereyi sevdiği sorulunca, “Galisya” diyor.
Gerçekten ilginç. İspanya denilince hiçbirimizin aklına Galisya gelmez.

Şahsiyetli bir mekan Parador
Ben bu bölgeyi iki kez ziyaret ettim. Dört sene Portekiz'in Porto kentine gittiğimde burada bir hafta sonu geçirdim. Santiago de Compostela kentinde ünlü Parador’da kaldım. Parador Reyes Catalicos ortaçağdan beri pek değişmemiş ve Avrupa'nın en eski konaklama mekanı. Ortaçağdan beri Katolikler için büyük önem ifade eden ve yürüyerek katedilen haç seferinin son uğrak noktası olduğu söylenen Romanesk Katedral’e bitişik bu otel. Fiyatı makul, Paris’te ortalama bir üç yıldızlı otelin fiyatı (hatta daha ucuz). Son derece ilginç ve şahsiyetli bir mekanda kalmak istiyorsanız burayı tavsiye ederim.

Uygun fiyata beyaz şaraplar
Galisya’yı ikinci kez ziyaret etmek de geçenlerde kısmet oldu. Gene iki gün Santiago’da kaldık, bir geceyi, ünlü futbol takımı Deportivo Coruna’nın kenti Coruna’da geçirdik. İki gün de, deniz kıyısında, ve 'On the Road to Spain' programında kahramanlarımızın oradaki bir lokantayı methettiği Atlantik kıyısında ve Pontevedra kentine çok yakın olan Cambados kasabasında kaldık.
Bu iki gezinin sonunda rahatlıkla iki iddiada bulunabilirim.
Birincisi şu. Avrupa'da en iyi deniz ürünlerini en ucuza bulabileceğiniz bölge burası.
İkinci olarak da çok çok iyi, ve başka yerde kolay bulunmayan beyaz şaraplar bu bölgede son derece uygun fiyatla bulunuyor. Ayrıca, zengin tarih birikiminin ötesinde, doğal açıdan çok cazip bir yer burası. Turistik değil. Bozulmamış. Sahil kayalık ve denize girmekten çok dalgaların kayalara vuruşunu seyretmek için ideal. İşte bu kayalık, derin ve temiz denizden dünyanın en lezzetli deniz ürünleri çıkıyor. Küçük ölçekli tarım da devam ettiği için sebzeler de lezzetli. Burasının dana eti İspanya’da en iyisi ve Fransa’nın üç Michelin yıldızlı lokantalarına bile ihraç ediliyor. Tavuklar çiftlik tavuğu ve yumurtalar harika. Bu yumurtalar ile yapılan omlet kadar güzel omleti hiç yememiştim. Adı tortilla. Böyle bir omlet yemek için, eğer yolunuz Coruna’ya düşerse, El Manjar adlı lokantaya mutlaka gidin. (Tel: 981 918591)

Sahil şeridi hâlâ bakir
Coruna, Santiago kadar sevimli bir kent değil. Geniş bir sahil şeridi var ama yük gemilerinden dolayı bu şeridin büyük kısmı işgal altında. Buna karşılık El Manjar lokantasına iki dakika mesafede sahil şeridi hâlâ bakir ve insanın içini ürperten bir görüntüsü var.
El Manjar lokantasında omlet dışında ısmarladığımız iki deniz ürünü de çok başarılı idi. Galisya’ya özgü, ve TV programında Gwyneth Paltrow’un büyük bir iştahla yediği ‘berberechos’ kum midyesinin bir biçimi. Lezzeti midye ile akuvadis kum midyesi arası. Bu lokantada kabuğundan çıkarıp, haşlayıp bol sarımsaklı bir sosla hazırlamışlardı. Ayrıca Galisya'nın soğuk sularından çıkan ve kabuğu adeta siyah renkli ıstakoz da çok çok lezzetli ve burada istakoza bizde ya da Avrupa'nın başka yerinde ödeyeceğiniz fiyatın üçte birini ödüyorsunuz.
Genellikle ızgarasını yapıyorlar ama biz El Manjar’da ıstakoz salatasını denedik. Haşlamış ve üzerine zeytinyağı ve kendi yumurtası ile yapılan, maydanozlu bir sos dökmüşler. Sanırım azıcık da İspanyol sherry sirkesi. Hafif ve iştah açıcı.
Öte yandan yediğimiz en muhteşem deniz ürünleri ziyafetini Coruna’ya bir saat mesafede Tira do Cordel diye bana burayı iyi bilen bir İspanyol yemek ve şarap yazarının tavsiye ettiği lokantada yedik. Lokanta nerede mi? Cehennemin, daha doğrusu cennetin dibinde, demek lazım. Finisterre denen bir kıyı şeridi var. Burası İspanya’nın batısının en uç noktası. Adresi Praia de San Rogue. Sokak numarası yok. Tel: 981 740697
En pahalı mönülerini ısmarlarsanız (50 euro) önünüze dünyada yiyebileceğiniz en pahalı kum midyesi türü olan Percebes geliyor. Deniz dibinde ve kayalara yapışık yetiştikleri için bunları çıkarmak çok zor ve herhalde bu yüzden bu kadar nadir ve pahalı. Lezzetini tarif etmek zor. Istakoz ile kum midyesi arası diyelim.
Arkasından ‘navajas’ denen sulunes ya da çakı midyesi geliyor. Ama işin doğrusu Atlantik'in soğuk sularından gelen sulunes daha lezzetli.

Deniz taraklarıyla ünlü
Bunun arkasından almejas, yani akuvades benzeri kum midyesi geliyor. Bundan gelecek yazıda bahsedeceğim Albarino şarabı sosu ile hazırlıyorlar. Galisya deniz tarakları ile ünlü. Buranın soğuk ve mineral açısından zengin denizinden çıkan deniz tarakları emsalsiz. Küçüklerine ‘zamburinas’, irilerine ‘vieras’, diyorlar. Klasik hazırlama şekli plancha denen saç ızgarada 10 saniye, üzerine az zeytinyağı ve deniz tuzu dökerek, pişirmek. Yemeğe doyulmuyor.

Deniz levreği başka bir şaheser
Öte yandan Tira do Cordel lokantasındaki başka bir şaheser gerçek deniz levreği. İzmirdeki balık pişiricilerinin yaptığı gibi pulu yüzülmüş derisi ile odun kömürlü mangalda pişiriyorlar ve önünüze gelince derisini sıyırıyorsunuz. Lezzeti ise, Karadeniz'in derin ve soğuk sularında yaşayan ve doğal beslenmiş, yani balık çiftliklerinden otlanmamış, deniz levreği gibi. İki kişi iseniz aşağı yukarı 1.5-2 kiloluk bir levrek geliyor önünüze.Günlük yapılan peynir tatlıları ve elmalı turtaları var. Haftaya ziyaret ettiğim diğer lokantaları ve buranın şaraplarını anlatacağım.