KÖPEK MEMESİ HASTALIĞI

İltihaplı deri hastalığı Hidradenit, tedavi edilmediğinde, kalıcı sorunlara yol açıyor. Cilt kanserine yakalanma riskini de artıran bu problem, erkeklere oranla kadınlarda 2-5 kat daha fazla görülüyor.

Toplumda köpek memesi hastalığı olarak bilinen Hidradenitis Suppurativa (HS), her 100 kişiden birinde ortaya çıkıyor. Batma, yanma, ağrı, sıcaklık, kaşıntı ve aşırı terleme şikayetleri bulunanların bir dermatoloji uzmanına giderek, tetkiklerini yaptırması tavsiye ediliyor. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Tıp Fakültesi Deri ve Zührevi Hastalıklar Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bilal Doğan, hastalıkla ilgili sorularımızı yanıtladı. Doğan, hastalığın toplumda farkındalığının az olduğunu ve bu yüzden tanıda geç kalındığını belirtti.

- Hastalık hakkında bilgi verebilir misiniz?

Hidradenit, kronik, zaman zaman alevlenmelerle seyreden, çok çeşitli iltihaplı yaralarla kendini belli eden bir sağlık sorunudur. Eskiden, belirli bölgelerdeki ter bezlerinin fonksiyon bozukluğuna bağlanırken, günümüzde kıl köklerinin tıkanmasıyla başlayan bir süreç olduğu kabul ediliyor. Bu hastalığın, vücuttaki başka bazı rahatsızlıklar ve sigara kullanımıyla ilişkileri de var.

- Vücudun hangi bölgelerinde sık görülüyor?

Sıklıkla koltuk ve meme altları, kasıklar, kalçalar, memeler arası bölgelerde ortaya çıkıyor.

- Başlıca belirtileri neler ve genetik geçiş gösteriyor mu?

Hastalığın ilk başladığı akut dönemde, ilgili bölgelerde ağrılı şişlikler gelişiyor. Daha sonra bunlar, iltihaplı akıntı haline geliyor. Şişlikler ve yaralar, deri altında birleşerek, tüneller oluşturuyor. En sonunda, derin yara izleri meydana geliyor ve lenf dolaşımını bozarak ödeme yol açıyor. Uzun vadedeyse, cilt kanserine yakalanma riskini artırıyor.

HS’ye yakalananların üçte birinde, aile hikayesi vardır. Hastalık, bulaşıcı değildir.

- En çok hangi yaş aralığında görülüyor?

Daha çok kadınlarda görülen hastalık, 18-45 yaş arasında ön plana çıkıyor. Erkeklerdeyse şiddetli seyredebiliyor. HS’nin toplumda görülme sıklığı, yüzde 1 oranında.

- Hastaların hangi doktora başvurmaları gerekiyor?

HS hastalarının dermatoloji kliniklerine başvurmaları gerekiyor. Buradaki detaylı değerlendirme sonucunda yönlendirme yapılıyor. Tedavi sürecinde, ilacın yeterli gelmediği durumlarda hastaya cerrahi tedavi öneriliyor.

- HS tanısı nasıl konuyor?

HS tanısı, genellikle klinik bulgularla konuyor. Koltuk ve meme altları, kasıklar, kalçalarda, derin yerleşimli ve ağrılı şişlik ya da akıntılı yaraların olması tanı için yeterli. Ayrıca obezite, kan yağlarında yükselme, insülin direnci, depresyon ve şeker hastalığı da süreçte rol oynuyor. Tedavide, tüm bu sağlık sorunlarının kontrol altına alınması hedefleniyor. Çalışmalar, tanısında gecikmeler olduğunu gösteriyor. Tedavi geç başlayınca da, kalıcı komplikasyonların sıklığı artıyor. HS ilerleyen bir rahatsızlıktır.

- Tedavi ve yara bakımı nasıl yapılmalı?

HS kompleks bir rahatsızlık, dolayısıyla tedaviye de bütünsel yaklaşmak gerekiyor. Yani hastalığın patolojilerin aynı anda ele alınmasında fayda var. Tedavinin şekli, hastalığın şiddetine göre planlanıyor. Ancak ağrıların kontrol edilmesi, hastaların kilo vermesi ve sigaranın bırakılması genel kurallar arasında. İlk başlangıç dönemlerinde antiseptik yıkamalar gibi basit önlemler, bölgedeki bakteri miktarını azaltabiliyor. Antibiyotik tedavilerine yanıt alınamadığında, cerrahiye başvuruluyor.

Depresyona götürebiliyor

- HS, hastaların sosyal yaşamını nasıl etkiliyor?

Yaraların görüntüsü, kötü kokulu akıntılar ve ağrılı ataklar, hastanın yaşam kalitesini düşürüyor. Hatta psikolojik sorunlara yol açabiliyor. Hastalar süreci kontrol edemediklerinden, çevreleri tarafından dışlanıyor. Bazıları da kendilerini toplumdan dışlıyor. Cinsel işlev bozukluğu, her iki cinsiyette de görülmesine rağmen, bu oranın kadınlarda daha yüksek olduğu biliniyor. Bu negatif etkileşimler, endişeyi, depresyonu ve intihar düşüncelerini de tetikliyor.

Farkındalığımız az!

- Hastalık toplumda ne kadar biliniyor?

HS, özellikle başlangıç dönemlerinde, basit bir enfeksiyon olarak algılanıp, tedavi ediliyor. Hatta tekrarlamasına rağmen, derin araştırmalar yapılmıyor. Bu süreçte, hem toplumun ilgisizliği hem de hekimlerin detaylı bilgisi bulunmaması nedeniyle hastalık ihmal edilebiliyor. Dolayısıyla, herkesin bilinçlendirilmesi gerekiyor.