Dr. Jan Klod Kayuka

Dr. Jan Klod Kayuka

jan.klod@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

RAMAZAN’DA SAĞLIK
Ramazan ayı, toplumumuzun en özel zaman dilimlerinden biridir. Özellikle sıcak yaz dönemine denk gelen Ramazanlar’da biz hekimler olarak, toplumumuza sağlık açısından öneriler getirme sorumluluğumuz olduğuna inanıyorum.
Yılın sıcak günlerine denk gelen Ramazan ayında, hem açlık süresinin uzunluğu hem de sıcaklık nedeniyle terlemenin artması, en önemli sorun olan sıvı kayıplarına yol açabilmektedir.Sahurda ağır yiyecekler tüketilmemesi, hızlı yenilmemesi, sıvı ihtiyacının birden bire iftarda değil, sahura kadar olan süreçte yavaş yavaş karşılanması ve aşırı terlemeye bağlı su kaybını önlemek için de güneşten kaçınılması gerekmektedir.

Haberin Devamı

Şeker hastaları az ama sık yemeli
Diyabet hastaları için bu dönemde oruç tutmak konusunda karar vermek, hastayı iyi tanıyan doktoru tarafından yapılmalıdır. Sağlık problemleri yaşamamaları için ilaçlarının programı, iftar ve sahurda alınacak şekilde düzenlemelidir. Bu hastalar, iftar ve sahur arasında az ama sık yeme ilkesine dikkat etmeliler. Yiyecek seçiminde, kan şekerini yükseltme potansiyeli, yüksek basit karbonhidratlardan kaçınılmalı, bunun yerine proteinden zengin besinler, sebze-meyve çeşitlerinin bulunduğu kahvaltı tarzı beslenme tercih edilmeli.

Doktorla birlikte değerlendirilmeli
- Yüksek tansiyon hastalarının ilaç kullanımı ve oruç tutmalarında bir sakınca olup olmadığı, doktorlarıyla birlikte değerlendirilmelidir.
- İlaçlarını düzenli kullanmasına rağmen, kan basıncı yüksek olanların ve eşlik eden başka risk faktörleri taşıyanların, oruç tutması mevsim itibarıyla sakıncalı olabilir.
- Yüksek tansiyon hastalarının, besinlerini iftardan sahura kadar 3-4 bölümde tüketmesi gerekir. Bir anda çok fazla miktarda sıvı tüketilmemeli, tuz kullanılmamalıdır.
- Günümüzde birçok kalp ilacı, günde tek doz veya iki dozda kullanılıyor. Bu nedenle oruç tutmayı düşünen hastaların, mümkünse Ramazan başlamadan, doktorla görüşerek en uygun ilaç kullanım şeklini oluşturmaları gerekiyor.

Böbrek hastaları suya dikkat!
Böbrek hastalarının sık sık su içmesi gerekir. İftarla sahur arasında geçen sürede yeteri kadar sıvı alamazlarsa, Ramazan sonrasında ciddi yetmezlik tablolarına sebep olabilirler. Bu nedenle oruç tutulduğunda mutlaka iftarla sahur arasında 2-3 litre sıvı, aralıklı olarak tüketilmelidir.

Haberin Devamı

Ülseri olanlar ilaç kullanmalı
Kendini açlık ağrıları şeklinde veya özellikle gece uyandıran ve sırta yayılan karın ağrıları, yanma, kaynama, hazımsızlık, halsizlik şeklinde gösteriyor. Açlık, özellikle 12 parmak bağırsağı ülserinin seyrini olumsuz etkiliyor. Ramazan aylarında birçok kişide ülser ağrılarında artma ve şişkinlik gibi sorunlar ortaya çıkıyor. Bu dönemde hastaların asit salgıyı azaltıcı ilaçları kullanmaları ve yediklerine dikkat etmeleri gerekmektedir.

Astım ve KOAH’lı hastalar danışmalı
Ramazan ayında astımlı ve KOAH’lı hastalar, ilaçlarını kendi başlarına kesmek veya iftar ve sahur saatleri birbirine çok yakın olduğu günlerde ilaçlarını tek doza indirmek gibi doktoruna danışmadan bazı yanlışlar yapmaktadırlar. KOAH’lı ve astımlı hastalarda, ilaç kullanımında tek doz ilacın saatini iftardan sonra, iki doz kullandıkları ilacın saatleriniyse oruçlarını açar açmaz ve sahur yemeğinde oruçlarını başlatmadan hemen önce kullanmaları şeklinde önerdiğimizde, tedavinin uygulanmasında problem olmamaktadır.

Haberin Devamı

Oruç tutması riskli kalp hastaları
- Son bir yıl içinde yeni kalp krizi geçirenler,
- Kalp hastalığına bağlı kontrol altına alınamayan şikayeti olanlar,
- Çoklu ilaç kullanımınında kalp yetmezliği olanlar,
- Kontrolsüz hipertansiyon hastaları,
- Kalp kapak protezi ya da artmış inme riski nedeniyle kan sulandırıcı ilaç kullananların oruç tutmaları sağlıklı değildir.

NELER YAPMALIYIZ?
Sağlık durumunuzu gözden geçirin. Mevcut bir hastalığınız varsa, doktorunuza muayene olarak görüşlerini alın. Hastaların ilaçlarını aynı düzende kullanmaya özen göstererek, oruç tutmaları iyi olur.Bunun için birkaç öneri:
- Kontrol altında tansiyon hastalığınız varsa, tansiyon ilacınızı sahurda mutlaka alın.
- Şeker hastasıysanız, hap kullanıyorsanız ve rahatsızlığınız kontrol altındaysa (açlık kan şekeriniz 80-120 arasında ise) ilaçlarınızı sahurda ve iftarda içebilirsiniz.
- Tiroid hastasıysanız, sahura yarım saat önce kalkıp, ilacınızı içtikten yarım saat sonra yemeğinizi yiyerek, orucunuzu tutabilirsiniz.
- Kolesterol yüksekliği olan bir hastaysanız, ilacınızı iftardan sonra alabilirsiniz.
- Kansızlık hastalığınız varsa, ilacınızı gece yatmadan önce alabilirsiniz.
- Astım ve KOAH hastaları ilaçlarını iftar ve sahurda kullanabilirler.
Yazımı hayırlı Ramazanlar dileği ile bitiriyorum.