Baş ağrısı

Baş ağrısı, toplumda en sık görülen şikayetlerin başında gelir. Baş ağrısı şikayeti olanların oranı toplumda yüzde 90’lara ulaşır. Tüm baş ağrılarının yüzde 90’ını ise migren ve gerilim tipi baş ağrıları oluşturur.

Doğrudan doğruya baş ağrısı tablosuyla ortaya çıkan, başka bir hastalıkla ilişkisi olmayan baş ağrıları primer baş ağrılarıdır. Bunlar migren, gerilim tipi ve küme baş ağrılarıdır. Sekonder baş ağrıları ise yüzde 10 oranında görülen, nedeni belli bir hastalığa bağlı olarak, beyin damar hastalıkları, sinir sistemi hastalıkları, beyin tümörleri, göz hastalıkları, sinüzit, menenjit gibi hastalıkların seyri sırasında ortaya çıkan baş ağrılarıdır.

Migrenin özellikleri nedir?

*Genelde ağrı başın tek tarafındadır.

*Ağrı zonklayıcı özellikte, orta veya şiddetlidir.

*Bulantı, kusma olur.

*Krizler (atak) halinde gelir.

*Ağrı 4 ila 72 saat sürer.

*Ağrı başlangıcında görme bozuklukları olur (auralı tipinde).

*Baş hareketleri ve fiziksel aktiviteyle ağrı artar.

*Işıktan ve sesten rahatsız olma.

*Aura, ön belirtili migrende rastlanan şikayetlerdir. Bu belirtilerin çoğu görmeyle ilgilidir. Hasta, parlak ışıklar ve çizgiler gördüğünü ya da görmenin bulanıklaştığını, bir alanda veya bir bölgede görme kaybı olduğunu söyler. Ayrıca kolda, bacakta uyuşma, baş dönmesi, konuşmayla ilgili bozukluklar da görülür. 20–30 dakika sürer ve ardından ağrı başlar.

*Migrenlilerin yakın akrabalarında migren olma olasılığı yüksektir. Sürekli ağrılarda sekonder bir neden olup olmadığı araştırılmalıdır.

Neden kadınlarda daha sık görülür?

Kadınlık hormonları, migren ağrılarının ortaya çıkışında önem ve ana nedendir. Bu yüzden, çocukluk yaşlarında ve ileri yaşlarda kadın-erkek farkı azalırken, kadınların hormonal aktif olduğu yaşlarda migren atağı görülme sıklığı, 18 yaş ve üzeri kadınlarda her üç kadından birinde olacak denli sıklığa ulaşır.

Migreni tetikleyen faktörler

*Yükseklik değişiklikleri.

*Hava kirliliği, sigara dumanı.

*Parlak ışık veya titreyen ışık.

*Yüksek ve devamlı gürültü.

*Kokular ve kimyasal maddeler.

*Hava durumundaki değişiklikler.

*Mevsimsel değişiklikler.

*Açlık, öğün atlama.

*Uyku düzenindeki bozukluklar.

*Uçak yolculukları.

*Doğum kontrol hapları.

*Kadınlarda hormonal değişiklikler.

*Bazı yiyecek ve içecekler.

Gerilim tipi baş ağrısı: Stresten kaynaklanır. Tüm başı tutar, tepede etkilidir.

*Başın arkasından öne yayılma gösterir. Çok nadir tek taraflı olabilir. Bulantı olabilir ama kusma görülmez. Bir hafta, 15 gün ağrıyla (hafif) geçer. Ağrı kriz şeklinde olmaz. Ağrı başlamadan önce görme bozuklukları olmaz. Hareket etme ağrıyı artırmaz.

Migrende tedavi

Tedavideki hedef, tetik çekici faktörleri azaltmak, sinir sistemindeki hassasiyeti ve ağrı sırasında ortaya çıkan damar ve damar çevresindeki olayları baskılamaktır. Temel tedavi, koruyucu ve atak tedavisi olmak üzere ikiye ayrılır. Eğer hastanın ağrıları ayda bir iki kez görülüyorsa sadece atak sırasında tedavi önerilir.

Ağrı kesiciler bağımlılık yapar mı?

Morfin türevi olmayan ağrı kesiciler sürekli kullanıldıklarında temel olarak bağımlılık yapmaz, ancak ilaç kötü kullanımına bağlı baş ağrısı dediğimiz yeni bir ağrı türü de eklendiği için hastalar böyle hissedebilirler. Bu durumda hastanın hekime başvurarak ağrı kesiciler dışında bir tedavi için yardım alması gereklidir.

Başı ağrıyan hasta ne zaman doktora başvurmalı?

*Ağrı sürekli ve artan şiddette ise,

*İlk kez ağrıyla tanışan kişinin yaşı 10’un altında, 50’nin üstündeyse,

*Daha önce mevcut olan ağrının şiddeti, şekli değiştiyse, tedaviye cevap vermiyorsa,

*Baş ağrısı şimdiye kadar hayatında karşılaştığı en şiddetli ağrıysa ve ağrı bir fiziksel aktivite sırasında (ağır bir yük kaldırmak, cinsel ilişki) ortaya çıkmış ve şiddetini arttırmışsa mutlaka doktora gitmek gerekir.