Vücutta göğüsle kasıklar arasında herhangi bir yerde hissedilen ağrı, karın ağrısı olarak tanımlanır. Karın ağrısı dendiğinde daha çok mide ve göbek bölgesi kastedilir. Hemen herkesin karın ağrısı tecrübesi olmuştur ve çoğu kez bu ağrıların kaynağı hazımsızlık gibi basit bir nedendir.
Sanılanın aksine, karın ağrısının ciddi bir rahatsızlığa işaret edip etmediği ağrının şiddetiyle doğru orantılı olmayabilir. Örneğin gaz nedeniyle çok şiddetli karın ağrısı çekebilirsiniz. Öte yandan kolon kanseri gibi önemli bir sorun, orta şiddette karın ağrısına yol açabilir.
Ağrının yeri önemli
Ağrının tam olarak neden kaynaklandığını anlamak için yeri önemli bir ipucudur. Karın bölgesi, dört farklı bölüm gibi düşünülebilir. Sağ üst ve alt ile sol üst ve alt olarak ağrıların yeri tespit edilmeye çalışılır. Buralardaki ağrılar, o bölümdeki organlarla ilgili olabilir. Örneğin apandisit ağrısı genelde apandisitin bulunduğu sağ alt karın bölgesinde gelişir. Gastrit daha çok üst bölümlere vurur. Karaciğerle ilgili sorunlardaysa göğüs kafesinin hemen altında, karnın sağ üst köşesinde ağrı hissedilebilir.
Karında pek çok organ yer alır ve bunlarla ilgili hastalık veya sorunların belirtileri arasında da çoğu kez karın ağrısı bulunur. Üstelik karın ağrısı sadece organlarla ilgili olmak zorunda da değildir.
Dolayısıyla hastanın ağrının yerini doğru tarif etmesi ve varsa diğer belirtiler, detaylı öykü teşhiste önemli.
Farklı ağrı çeşitleri
Genel ağrı:Ağrı, göbek bölgesinin yarısından fazla bir alanda hissedilir. Genellikle mide virüsü, hazımsızlık ya da gaz nedeniyle oluşur. Daha ciddi hale gelirse, bağırsaklardaki bir tıkanıklığın belirtisi olabilir.
Kramp şeklinde ağrılar: Bu ağrılar, çoğu kez zararsızdır. Gaz ve şişkinlikten kaynaklanır. Genelde ishalle sonuçlanır. Ağrılar çok sıklaşmışsa, 24 saati aşkın süredir devam ediyorsa veya yüksek ateş eşlik ediyorsa, bir doktora başvurmak gerekir.
Ani ve şiddetli ağrılar: Bu tip ağrılar, aniden başlar ve çok şiddetlidir. Apandisit veya mide delinmesi gibi ciddi sorunlardan şüphe edilir.
Karnımız neden ağrır?
Karın ağrısının pek çok farklı nedeni olabilir. Önemli olan, durumun ne zaman acil olduğunu ayırt edebilmektir. Bazı zamanlarda ağrı, karın bölgesi dışındaki farklı bir soruna, örneğin göğüs ya da pelvik bölgedeki problemlere bağlı ortaya çıkabilir. Bu tür rahatsızlıklara şu örnekler verilebilir:
-Şiddetli âdet krampları
-Kas gerilmesi
-İdrar yolu enfeksiyonu
-Sistit
-Endometriozis
-Yumurtalık kistleri
-Pelvik iltihabi hastalık
-Dış gebelik
Acil durum belirtileri
Karın ağrısına aşağıdaki durumlar ya da belirtiler eşlik ediyorsa, hemen tıbbi yardım istemeniz, 112’yi aramanız ya da hastaneye başvurmanız önerilir.
-Yakın zamanda kanser tedavisi gördüyseniz
-Tuvalete çıkamıyor ve aynı zamanda kusuyorsanız
-Kan kusuyorsanız ya da dışkınızda kan varsa
-Ani, keskin ve şiddetli karın ağrıları saplanıyorsa
-Bulantıyla birlikte kürek kemikleri arasında ağrı varsa
-Göbeğinizde hassasiyet, şişme ve gerilme oluşmuşsa
-Hamileyseniz ya da hamile olma ihtimaliniz varsa
-Yakın zamanda karın bölgesinden ameliyat olduysanız
-Nefes almakta zorlanıyorsanız.
Yazımı her zamanki gibi birkaç önemli noktayla bitirmek istiyorum:
1-Ağrı çok şiddetliyse, kişiyi soğuk soğuk terletiyor ve kusturuyorsa
2-Ağrı, araba çukura girince veya merdiven inerken yani vücut sallanınca dayanılmaz hale geliyorsa
3-Ağrı, karın içine uygulanmış herhangi bir girişimin (kürtaj, gastroskopi, kolonoskopi, karaciğer ve böbrek biyopsisi) 24 - 48 saat sonrasında başladıysa
4-Ağrı, sırta ve göğüse doğru yayılıyorsa acilen doktora başvurun!
Bu önlemleri alabilirsiniz
- Yağlı yiyeceklerden uzak durun.
- Her gün bol su için.
- Az ve sık yiyin.
- Düzenli egzersiz yapın.
- Gaz yapan yiyeceklerden kaçının.
- Lifli besinlerin yer aldığı dengeli bir beslenme alışkanlığı edinin.
- Meyve ve sebzeye öğünlerde sık yer verin.
Ağrının yaygın nedenleri
-Kabızlık
-İshal
-Gaz
-Huzursuz bağırsak sendromu
-Gıda alerjisi veya intoleransı
-Gıda zehirlenmesi
-Virüslerin neden olduğu mide ve bağırsak iltihabı
-Mide yanması, hazımsızlık, reflü
-Crohn hastalığı
-Apandisit
-Çeşitli kan hastalıkları
-Böbrek taşları
-Ülser
-Gastrit
-Diyabet
-Karın şah damarı hastalığı
-Bağırsak tıkanması
-Safra kesesi enfeksiyonu
-Bağırsaklara az kan gitmesi
-Kalın bağırsakta iltihap ve enfeksiyon
-Hepatit
-Akciğer iltihabı, zatürre
-Böbrek üstü bezleri hastalıkları
-Pankreasın iltihabı
-Mide delinmesi
-Kalp krizi
-Mide, bağırsak veya diğer organlarda kanser.
Doktora gitme zamanı
Karın ağrısı günlük yaşamınızı etkilemeye başladığında, geçmediğinde, giderek daha rahatsız edici olmaya başladığında bir doktora görünme zamanı gelmiştir. Karın ağrısını hafife alıp almadığınızı bilemiyorsanız, aşağıdaki şartlara bakmanızda fayda var. Belirtilerin bir ya da birkaçını yaşıyorsanız, bir doktordan randevu almalısınız.
- 1 hafta ya da daha uzun süren mide ağrıları
- 2 gün içerisinde geçmeyen ve daha da kötüleşen, bulantı ve kusmanın eşlik ettiği ağrılar
- 2 günden uzun süren şişkinlik sorunu
- Sık idrara çıkma veya idrara çıkarken yanma
- 2 günden fazla süren ishal
- Ağrıya eşlik eden yüksek ateş
- Uzun süreli iştah kaybı
- Uzun süreli vajinal kanama
- Nedensiz kilo kaybı.
Evde yapabilecekleriniz
Hafif ve orta şiddetteki karın ağrılarını dindirmek için evde şunları yapabilirsiniz:
- Yudum yudum su için.
- Birkaç saat katı yiyeceklerden sakının.
- Eğer kustuysanız 6 saat bekleyin ve ardından az miktarda pirinç ya da kraker gibi hafif yiyecekler tüketin. Süt ürünlerinden kaçının.
- Eğer ağrı karnın üst bölgesindeyse ve yemeklerden sonra meydana geliyorsa, mide asidi ilaçları yardımcı olabilir. Asitli, çok yağlı, kızartma ve domatesli yiyeceklerden, kafein, alkol ve gazlı içeceklerden uzak durmanız önerilir.
- Karnınıza sıcak kompres yapın.