Kalça kireçlenmesi

Kalça eklemindeki eklem kıkırdağının soyulması ve incelmesi sonucu alttaki kemik yapıların birbirine sürtmesine kireçlenme veya osteoartrit denir. Kalça, topuz ve yuvacıktan oluşan bir eklemdir. Yuvacık, büyük pelvis kemiği, topuzsa femur denilen uyluk kemiği tarafından oluşturulur. Kaygan bir yapıya sahip kıkırdak dokusu ise yuva ve topuzun etrafını örter.

Hastalığın alt yapısında, ailesel faktörler ön plandadır. Aşırı steroid kullanımı, ileri yaş, obezite, çocukluk çağı hastalıkları, kalçaya yönelik cerrahi işlemle ve bölgeye aşırı stres bindiren meslekler, risk faktörleri arasındadır.

Kalça kireçlenmesi, en sık rastlanan kalça ağrısı sebebidir. Daha çok orta ve ileri yaşlarda görülür. Başlangıçta kalça hareketlerinde tutukluk, ağrı ve topallama olur. Sorun ilerledikçe, kalça deformasyonu başlar. Topallama belirginleşir ve bacak kısalmış gibi hissedilir. Merdiven inip çıkmak zorlaşır.

Kalçanızı hareket ettirdiğiniz zaman ağrı çekiyorsanız, bir hekime başvurmanız şart! Hekim, fiziksel muayeneden sonra röntgen filmi isyecektir. Bu sayede kireçlenme olup, olmadığı daha net anlaşılır.

Kademeli tedavi yolları

Hastalık, erken dönemde ve ağrılarınız tahammül sınırları içindeyse, tıbbi tedavi uygulamaları yapılır:

- Kalçanın dinlendirilmesi (sağlam tarafa baston)

- Kilo verilmesi

- Fizik tedavi, egzersiz, yüzme ve bisiklet

- Antiromatizmal ilaçlar

- Düzenli uyku

- Kaplıca tedavisi

Hastalığın, hangi evrede olduğuna iyi bakılması gerekir. Eğer çok geç kalınmamışsa, fizik tedavi uygulanabilir.

Ağrılarınız dayanılmaz boyutlara geldiğinde ağrı kesici verilir. Cerrahi müdahaleden önce hastanın doktorunun söylediklerine uyması gerekir.

İlerlemiş kalça kireçlenmesi vakalarında, hastanın yaşı uygunsa ve tıbbi olarak bir sakınca yoksa en iyi tedavi, cerrahidir. Erken yaşta gelişen osteoartrit, cerrahi açıdan zor bir problemdir. Erken dönemlerde kalça artroskopisi hastalığın gelişimini yavaşlatabilir. Kalça artroskopisi, çok az merkezde uygulanabilen bir yöntemdir.

Protez öncesi önerilen cerrahilerden biri de osteotomilerdir. Osteotomi, uyluk kemiğinin başının veya boynunun kesilerek, yeniden yönlendirilmesidir. Bu sayede kalça eklemine binen yük yeniden düzenlenir veya eklemin sağlam yüzeyleri yük taşıyan bölgelere getirilir. Radikal tedaviyse, total kalça protezidir.

Protez sonrası iyi bir rehabilitasyon programı uygulanmalıdır. Ancak cerrahi müdahale için hasta bekleyebildiği kadar bekletilmelidir. Erken dönemde antiromatizmal ilaçlar, kas gevşeticiler verilir. Kaplıca tedavisi kalça çevresinde kas spazmını çözerek hastayı rahatlatır.

PRP UYGULAMASI

PRP, İngilizce Platelet Rich Plasma ifadesinin baş harflerinin kısaltmasıdır ve trombositten zengin plazma anlamına gelir. Bu yöntemde ilaç, hastanın kendi kanından elde edilir. Hastadan damar yoluyla 20 cc. kan alınır ve bazı işlemlerden geçirilir. Bu sayede çok sayıda trombosit hücresi içeren PRP ortaya çıkar. Trombositten zengin plazma sıvısı, doğal ilaç etkisi gösterir. Enjeksiyonla eklem içine verilir ve yaralanmanın olduğu bölgedeki hücreleri uyararak, iyileşmeyi hızlandırır.

Genellikle eklemin durumuna göre, 7-30 gün değişen aralıklarla, üç kez uygulanır. Burada önemli olan, enjeksiyonu doğru bölgeye yapmaktır. El yordamıyla değil, mutlaka ultrason görüntüleme eşliğinde yapılması gerekir. Aksi takdirde, ilaç eklem dışında kalır ve iyileştirici etki gösteremez.

Yakın arayla uygulanan kortizon enjeksiyonu ve antiromatizmal ilaçlar, PRP tedavisinin iyileştirici etkisini azalttığından önerilmez.

PRP enjeksiyonu, baskılayıcı uygulama olmayıp, hastalığın kendisini tedavi etmeye yöneliktir. Etkisi en erken 5-6 haftada ortaya çıkar. Ağrıyı azaltır ve kalça eklemi hareketlerini iyileştirir. PRP tedavisi mutlaka kalça egzersizleriyle desteklenmelidir. Ayrıca fizik tedaviyle uygulandığında, sonuçlar daha da başarılıdır.

PRP’nin yan etkisi yoktur. Yalnızca yapıldığı bölgede geçici ağrı ve dolgunluk hissi olabilir. Bu etki, birkaç saat veya gün içinde kendiliğinden geçer. Rahatsızlık hissi fazlaysa, kısa süreli basit ağrı kesiciler kullanılabilir.

Bu doğal tedavi yöntemiyle ilgili veriler henüz çok fazla olmasa da, diz eklemi gibi kalça kireçlenmesinin de semptomlarını tedavi edebilir. Teknikle, özellikle kalça kireçlenmesi olan genç hastalarda protez operasyonunu geciktirmek mümkündür.