GASTRİT

Gastrit, midenin iç yüzünde bulunan mukoza tabakasının iltihaplanmasıdır. Erişkinlerde daha sık olmak üzere, toplumda sık görülen bir rahatsızlıktır. Çoğunlukla kronik (müzmin) gastrit görülür.
Ülsere göre daha yüzeysel bir hasar vardır. Fakat derinlere geçebilir ve ülser oluşturacak şekilde aşındırma yapabilir.
Nedenleri...
Şimdiye kadar bilinen en önemli faktörlerin arasında, Helikobakter Pilori adı verilen mikropla oluşan enfeksiyon dikkat çekmektedir. Bütün dünyada bu bakteriye rastlanır. Gelişmekte olan ülkelerde en yüksek enfeksiyon oranına sahip hastalık yapan bakterilerden biridir.
Beslenme alışkanlığı, gastrit oluşumunda önemli bir faktördür. Kötü beslenme ve alkol kullanımı, doğrudan mide yüzeyini tahriş ederek gastrite neden olabilir.
Sigara kullanmak, mide üzerinde etkili olan siniri uyararak asit salgısını artırır. Fazla asit de gastrite sebep olur.
Gastrite sebep olan önemli faktörlerden biri de strestir. Bu kişilerde asit fazla salgılanır. Gastrite yakalanma riski artar.
Bazı ilaçlar mideyi tahrip edebilir. Romatizma ilaçları olarak kullanılan ağrı kesiciler, mideye zarar verir.
Belirtileri...
Gastrit aniden oluşan (akut) ve sürekli (kronik) olmak üzere ikiye ayrılır.
Kronik gastrit, genelde çok az belirti verir ya da belirtisiz seyreder. Uzun süren mide iltihabı vardır. Karnın üst tarafında ağrı, mide bulantısı ve kusma meydana gelebilir. Geğirti, iştah azalması, şişkinlik görülebilir.
Akut gastritte, midede yanma, basınç ve ağrı görülür. Hasta, tok karnına ağrının artığını belirtebilir. Bulantı ve kusma, kronik gastritte olduğu gibi akut gastritte de vardır.
Teşhisi nasıl konur?
Öncelikle, bir gastroenteroloji ya da dahiliye uzmanına başvurmanız gereklidir. Hastalığın tanısını koymak için, hastanın öyküsünü dinlemek yeterli olabilir. Özellikle gençlerde, ilaç tedavisiyle mide asidi azaltılmaya çalışılır.
40 yaşını geçmiş kişilerde, teşhis koymak için endoskopi yöntemi uygulanır. Gerekirse tanı için hastadan parça alınır ve mikroskobik olarak incelenir.
Tedavisi nasıldır?
Gastrit, tedavisi mutlaka yapılması gereken hastalıklardan bir tanesidir. Bireysel olarak bir şeyler yapmak çok da faydalı değildir. İlaç tedavisinin yanı sıra diyet uygulanmaktadır. Hastaya uygun yiyecek-içecekler belirlenir ve hasta bu şekilde beslenir. İlaç tedavisi, mideyi onarmak ve tahripleri aza indirgemek amaçlı uygulanır. Bunun için mide asidini azaltan ilaçlar ve mikrop için gerekli antibiyotik tedavisi uygulanır.

Ülser deyince, pek çok kişinin aklına hemen mide ülseri gelir. Oysaki ‘açık yara’ anlamına gelen ülser, sindirim sisteminde onikiparmak bağırsağında veya yemek borusunda meydana gelebilir. Bakteri, sigara ya da kullanılan ilaçlar gibi nedenlerle mide asidi artarsa ya da dokular zarar görürse, saydığımız organlar savunmasız kalır. Bu durumda da mide asidi benzeri sindirim sıvılarının yara oluşturması kaçınılmaz olur.
Kimlerde görülür?
Bazen genç yetişkin insanlarda görülse de sıklıkla orta yaş ve üzeri kişilerde ortaya çıkan, iyileşse bile tekrarlayan tipte bir rahatsızlıktır. Başlama nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, aylar süren bir hastalık döneminden sonra iyileşir. Hasta iyileşse de peptik ülser olmaya yatkındır.
Nedenleri...
Yapılan çalışmalar, ülserin başlıca iki nedeni olduğunu göstermektedir: NSAİ grubu ilaçlar ve Helikobakter Pilori...
NSAİ’ler (Non-Steroidal Antienflamatuar) İlaçlar: Bu ilaçlar steroid, yani kortizon yapısında olmayan iltihap giderici ağrı kesicilerdir.
Helikobakter Pilori: Kısaca H. Pilori olarak adlandırılan bakterinin yol açtığı enfeksiyon, ülserin başlıca nedenlerinden biridir. Pek çok insanda bulunabilir ancak bazı kişiler ülser olur.
Diğer ülser nedenleri;
Kötü alışkanlıklar: Alkol ve kahvenin aşırı tüketimi.
Stres: Ülser ve stres ilişkisi de en çok merak edilen konulardan biridir. Ciddi bir hastalık, kaza, ameliyat ya da duygusal stres gibi etkenler, ülserin ortaya çıkışında rol alabilir.
Belirtileri...
Karın bölgesinde rahatsızlık hissi, ağrı ve bulantı, başlıca belirtileri arasındadır. Bu ağrı ve rahatsızlık hissi, hastalar tarafından kazınma, yanma ve açlık gibi farklı şekillerde tarif edilir. Mide asidi gideren ilaçlar, geçici bir rahatlık verir.
Mide ülseri belirtileri yemekle birlikte daha da kötüleşir. Kişi yemekten kaçınır, iştah kaybı görülür ve kilo verir.
Onikiparmak bağırsağı ülserinde ise yemek yemek hastayı rahatlatır, belirtileri azaltır. Ağrı yemekten birkaç saat sonra, mide boşken başlar veya uykudan uyandırabilir.
Teşhis ve tedavisi...
Ülserin teşhis ve tadavisi, gastritte olduğu gibi gastroenteroloji ve dahiliye uzmanları tarafından yapılmalıdır. Hastanın öyküsü, fizik muayene ve yaşına göre gastroskopi yapılarak sonuca varılır. Ülser mide asidi ilaçları veya antibiyotiklerle tedavi edilebilir. Ameliyat gerektirmesi nadirdir. Genel olarak ilaçla tedaviden olumlu sonuç alınır. Ancak mide delinmesi ya da kanama gibi durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir.