Geçtiğimiz hafta 21 Şubat Dünya Rehberler günüydü. Turizme ilk adımım, o zamanki adı ile, rehberlik kokartımı almak olmuştu. Rehberlikte edindiğim bilgi ve tecrübe, ilerleyen yıllarda, turizmdeki ikinci, beyaz yakalı hayatta ise ilk adımım olan acente yöneticiliğinde inanılmaz fayda sağladı.
Sırp akademisyen Branislav Rabotic’in, “Rehberler diğer turizm çalışanlarından farklı olarak sürdürülebilir turizmin çıkarlarını korurken, turistlerle yakınlık kuran, yoğun ve onlarla yüz yüze iletişim halinde olan kişilerdir. Rehberler kendi destinasyonlarında turizm elçisi olarak adlandırılır” demekte bir makalesinde.
Bugün artık bir kısım acenteci tarafından altı üstü rehberlik denilip, bir vasıfsız işçinin aldığından daha düşük yevmiye teklif edilen, bu meslek, o kadar önemli esasında, elçilikle karşılaştırılmakta pek çok ülkede...
Acenteleri, otelleri ve rehberleriyle turizm sektörü gelmiş geçmiş en büyük krizle boğuşurken, sektör temsilcilerinin Türkçe rehberliği, dil sınavlarını, turist rehberliği eğitim gezilerini kimin yapacağını tartışması, nedense bana 1453’te şehir Osmanlı kuşatması altında düşmek üzereyken, Ayasofya’da hararetli bir şekilde meleklerin cinsiyetini tartışan ruhban sınıfını hatırlattı.
Tur yok, turist yok, acenteler batıyor, oteller boş, rehberler işsiz, aç ve açıkta. Sektörü karıştıran bu yasa değişikliğine, akademisyenler “Hayır” diyorlar, rehberler “Hayır” diyor, acenteciler ve otelciler “Çok daha önemli sorunlar varken yeri ve zamanı değil” diyor. Toplantılar kapalı kapılar arkasında yapılıyor, ilgili meslek birlikleri üyelerini bilgilendirmekten imtina etmekte, dedikodu mekanizması tam kapasite çalışmakta. Merakla bekliyorum ne olacak diye...
Seyahat acenteleri çok zor durumda
Rehberleri yazınca, acente sahibi meslektaşlarım hafif kırılmış bir halde, “Bizlerin çok daha önemli dertleri var, onları niye yazmıyorsun?” diye serzenişte bulunmuşlar. Ne diyeyim, yerden göğe kadar haklılar.
Yazayım yazmasına da, seçimler öncesi her daim ulaşılabilen birlik başkanlarına bugünlerde ulaşmak, güncel ve onaylanmış bilgi almak mümkün değil diyordum ki, Seyahat Acentaları Yöneticileri Derneği (SAYD) Genel Sekreteri Mehmet Gem’den geldi yazacak malzeme.
Sevgili Mehmet Gem’in gönderdiği basın bülteni esasında, herkesçe bilinenin bir kez hatırlatılması ilgili kurumlara. Özetle diyor ki SAYD, “Türkiye genelinde faaliyet gösteren, salgın başladığı tarihten bu yana siftah yapamayan, yaklaşık 12 bin tane turizm seyahat acentası, hem maddi hem de manevi olarak dayanma sınırlarını zorluyorlar ve eldeki verilere göre bu yıl da onları çok zor günler bekliyor.” Haklı, limanlarımız boş, kruvaziyer gemileri bu yılda gel(e)miyor. Yurt dışından turist geleceğini beklemek yine eldeki verilere göre sadece hayal, iç piyasa ciddi bir hareketlenme beklenmiyor, acenteciler hibe ya da ucuz kredi alamıyor, yetişmiş personel hızla sektörü terk ederken, her gün satılık acente ilanlarının sayısı artıyor turizm platformlarında.
Çözüm için çalışıyorlar
SAYD tüm zorluklara rağmen, çözüm için çalışmalar yapmaya devam etmekte. Son olarak 186 sanayi ve ticaret odası ile 52 ticaret odası başkan ve yönetim kurullarına ayrı ayrı mektuplar yazarak, bu sene turizm seyahat acentelerinden aidat almamalarını talep etti.
Ayrıca Cumhurbaşkanına, Ticaret Bakanına, siyasi parti başkanlarına, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı’na ve TÜRSAB Başkanı’na da birer mektup yazarak 2021 yılında Turizm Seyahat Acentelerinden oda aidatlarının alınmaması için gerekli kanun düzenleme çalışmasının yapılması talebini ileterek destek istedi.
Bu zor günlerde, her türlü desteğe ihtiyacı olan acentelerin sesini duyan olması umuduyla...