Gıda atıklarıyla mücadele

Açlık... Dünyanın en önemli sorunlarından biri. Dünyada yaklaşık 800 milyon insan yetersiz beslenirken, BM Gıda İsrafı Endeksi Raporu’na göre dünya genelinde her yıl toplam 931 milyon ton gıda israf edilmekte. Sorun sadece gelişmiş ülkelere has değil, gelişmekte olan ve gelişmemiş ülkelerin de sorunu.
Atık konusunda yüzde 61 ile evler birinci sırada yer alırken, yüzde 26 ile restoranlar ikinci ve yüzde 13 ile de perakende sektörü üçüncü... Tüketici düzeyinde tüketime hazır gıdanın yüzde 17’si hiç dokunulmadan çöpe atılmakta mesela.
Türkiye’de durum ne derseniz, her yıl kişi başına 93 kilogram yiyecek çöpe atılmakta. Yani ülkemizde her yıl 7.7 milyon tondan fazla gıda çöpe gidiyor. Bir insanın hayatı boyunca 70 bin kez yemek yediği ve bunun da yaklaşık 25-30 tona denk geldiği düşünüldüğünde, çöpe giden gıda ile 300 bin insanımız hayat boyu beslenebilir.
2030 yılına kadar dünya yüzde 40 daha fazla suya, yüzde 50 daha fazla gıdaya ihtiyaç duyulacağı hesaplanmakta ve bu şekilde tüketmeye devam edersek, pek de uzak olmayan bir gelecekte mevcut kaynakların yetersiz kalacağı, gıda ve su savaşlarının çıkacağı öngörülmekteyken, her yıl üretilen gıdaların yaklaşık üçte biri, yani 1.3 milyar tonu her yıl çöpe gitmekte.

FAO’nun kampanyası...

Dünyadaki gıda ve tarımla ilgili çalışmaları organize edip, geliştirerek gıda güvenliğini sağlamak amacıyla kurulmuş bir örgüt olan Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), 2020 Mayıs’ında Tarım ve Orman Bakanlığımız ile birlikte, gıda kaybı ve israfı hakkında kamuoyu farkındalığı yaratmak ve gıda tedarik zincirindeki tüm aktörleri harekete geçirmek için ‘Gıdanı Koru-Sofran Sahip Çık’ kampanyasını başlattı. www.gidanikoru.com

Önle, bağışla, yönlendir

Özel sektör ile beraber gıda israfının azaltılmasına yönelik hazırlanan kılavuzlarla, otel ve lokanta gibi toplu gıda tüketiminin olduğu sektörlere, gıda israfını önlemek, önlenemeyeni bağışlamak ve kalanları da yönlendirmek konularında yol gösterilmesi amaçlanmış.
Genelde yerel araştırma ve çalışmaların daha doğru veriler içerdiğine inanan biri olarak, kılavuzları incelerken, referans olarak, Amerikan Otel ve Konaklama Birliği ile Rockefeller Vakfı çalışması ‘Otellerde Gıda İsrafıyla Savaş’ gibi yabancı kılavuzların yanı sıra, Metro Türkiye’nin otel ve restoranlarda yaptığı Gıda Atık Ölçüm Projesi gibi yerel araştırma sonuçlarını da içerdiği görmek mutlu etti.

Atıksız Menü Atölyesi

Akademik bir çalışma için bu konu üzerinde araştırma yaparken, Metro Türkiye CEO’su Sinem Türüng’den gelen ‘Atıksız Menü Atölyesi’ davetini reddetmek mümkün değildi.
‘Otel, Restoran ve Diğer Toplu Tüketim Yerlerinde Gıda İsrafıyla Mücadele Kılavuzu’ temel alarak hazırladıkları atölye çalışmasında pek çok mutfakta atık kabul edilen malzemelerle birbirinden lezzetli yemekler ve tatlılar yapılabileceği uygulayarak görmüş olduk.
Gerek Gastronometro’daki atölye çalışmasında yemekleri hazırlarken, gerekse öncesinde menü planlamasından, siparişe, mal kabulünden depolamaya, pişirmeden servise, gıda israfının nasıl önlenebileceğine, önlenemeyen atığın ise nasıl değerlendirileceği konularında paylaştıkları bilgiler için Gastronometro Eğitmen Şefleri Murat ve Emrecan’a çok teşekkürler.

Pek çoğumuzun atık gördüğü malzemelerle hazırladığımız harika menü ise haftaya bu satırlarda olacak.