DÜNYA KÜLTÜREL VE DOĞAL MİRASI
"Nedir bu Dünya Mirası listesi, neden önemli, var mı turizme bir katkısı?” diye sordu geçtiğimiz günlerde misafirlerimden biri, tur sırasında...
“Olmaz mı? Hem de çok katkısı var turizme ama değerini ve de kullanmasını bilenlere” yanıtını verdim. Dünya Mirası listesini Birleşmiş Milletler’in ‘Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü’ ya da kısa adı ile UNESCO bünyesindeki Dünya Miras Komitesi belirliyor. Bu komite, 1972’de Paris Konferansı’nda bütün insanlığın ortak mirası olarak kabul edilen kültürel ve doğal varlıkları tanıtmak, toplumsal bilinci oluşturmak ve bozulan, yok olan kültürel ve doğal değerlerin yaşatılması için işbirliğini sağlamak amacıyla ‘Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme’yi kabul eden üyeler arasından iki yıl için seçilen 21 üyeden oluşuyor. Her yıl aday gösterilen kültürel ve doğal varlıklar arasından belirlenmiş kıstaslara uygun, takdire ve korunmaya değer doğal oluşumlara, anıtlara ve sitlere Dünya Mirası statüsü tanınıyor.
2018 itibarıyla bu listede 832’si kültürel, 206’sı doğal, 35’i ise karma olmak üzere 1073 kültürel ve doğal varlık bulunuyor.
“2017 itibarıyla en çok kültürel miras nerede?” derseniz, İtalya’da...
En çok doğal mirasla karma mirassa Avustralya ve Çin’de. Türkiye’den 15’i kültürel, ikisi karma olmak üzere toplam 17 varlık yer alıyor bu listelerde.
Avrupa’daki Dünya Mirası Listesi’nden
1- Elhamra Sarayı/Granada-İspanya
Dünyaca ünlü Elhamra Sarayı, Endülüs kültür ve medeniyetinden günümüze ulaşabilen çok az sayıdaki örneklerden olup, temelleri 1232 yılında Gırnata Emirliği zamanında atılmıştır. Daha sonra İspanyol Kraliyet Ailesi tarafından da kullanılan saray ve bahçeler bugün müze olarak ziyaretçilerini ağırlıyor.
Kabul tarihi: 1984
2- Floransa/İtalya
Arno Nehri çevresinde kurulmuş Toskana’nın başkenti, aynı zamanda İtalyan Rönesansı’nın başlangıç noktası olarak bilinir. Leonardo da Vinci, Michelangelo ve Dante Alighieri bu tarihi şehirde yaşamış dünyaca ünlü sanatçılardandır.
Kabul tarihi: 1982
3- Etna Dağı/Sicilya/İtalya
Etna, İtalya’nın en büyük üç aktif yanardağından olup, Sicilya’nın doğu kıyısında, Catania şehrinin kuzeyinde, Parco dell’Etna Milli Parkı’ndadır.
3 bin 326 metre yüksekliğiyle en
yakın rakibi Vezüv’ün üç, Stromboli’nin ise yaklaşık üç buçuk katıdır.
Kabul tarihi: 2013
4- Rhaetian Demiryolu/İsviçre
İsviçre Alpleri’ni geçen, olağanüstü bir mimariye sahip ve çevreyle uyumlu demiryolu, 67 km. uzunluğundaki Albula ve 61 km. uzunluğundaki Bernina hatlarından oluşuyor. ‘Dünyanın en yavaş ilerleyen hızlı treni’ unvanına sahip Glacier Expressi de bu demiryolunu kullanarak, St. Moritz ve Zermatt’ı birbirine bağlıyor. Kabul tarihi: 2008
5- Brugge/Belçika
İkinci Dünya Savaşı’nda zarar görmediği için bozulmayan mimarisiyle Avrupa’nın en iyi örneği olarak görülen Batı Flandre Kantonu’nun başkenti Brugge, bu nedenle listede yer alıyor.
6- Maramureş’in Ahşap Kiliseleri/Romanya
Romanya’nın kuzeyindeki Maramureş’te 17 -19’uncu yüzyıllar arasında inşa edilen 300 kadar ahşap Ortodoks Kilisesi’nden 100’ü günümüze kadar ulaşmıştır. Bunlar girişin üzerinde uzun ince çan kuleleriyle göz alan, muhteşem işçiliğe sahip sıradışı ahşap yapılardır. Dini mimari ve geleneksel yapıları nedeniyle sekiz adedi UNESCO tarafından Dünya Mirası Listesi’ne alınmıştır. Kabul tarihi:1999
7- Budapeşte/Macaristan
Avrupa’nın en renkli başkentlerinden biri, Macaristan’ın başkenti Budapeşte’dir. Zengin tarihi ve muhteşem mimarisiyle Tuna Nehri’nin iki kıyısı boyunca uzanan şehir, esasında Buda, Obuda ve Peşte ismli üç kentin 19’uncu yüzyılda birleşmesiyle oluşmuştur. Budin Kalesi, Matyas Kilisesi, Macar Parlamento Binası, Gresham Sarayı, Gellért Tepesi ve Kaplıcası, Opera Binası Dünya
Mirası’nın parçalarıdır.
Kabul tarihi: 1987
Dünya Mirası Listesi’nde Türkiye
l İstanbul l Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası l Hattuşa l Nemrut
l Xanthos-Letoon l Safranbolu
l Truva l Edirne Selimiye Camii ve Külliyesi l Çatalhöyük
l Bergama l Bursa-Cumalıkızık
l Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri l Efes l Ani l Afrodisias
l Göreme Milli Parkı ve Kapadokya l Pamukkale-Hierapolis