Doğum günü kutlamaları

Dün bu dünyaya gözlerimi açıp ciğerlerimi ilk havayla doldurduğum günün seneyi devriyesi idi. Her insan evladı kendi isteği ve iradesi dışında gerçekleşen eylemlerin bir sonucu olarak bu dünyaya “Merhaba” demesini, sanki çok önemli bir iş başarmış gibi kutlamakta her nedense. Tam bunları düşünürken, nereden çıktı bu doğum günlerini kutlamak konusunda iki kelam edeyim bari dedim bu hafta.
Her bir haltı Yunan mitolojisine bağlayan batı kültürü bu konuyu da bağlamadıysa şaşarım diyordum ki bağlamışlar. Hem de Anadolulu bir tanrıça olan Artemis üzerinden. Bizim Artemis her ayın altısında, dolayı ile de yılda 12 kez un ve baldan bir pasta eşliğinde kutlarmış doğum gününü.
Tanrıları kenara koyarsak başlarda Mısır, Yunanistan, Roma ve Perslerde sadece önemli zatlar, genelde de erkek olanlar kutlarmış doğum günlerini. Babiller de mesela sadece prenslerin doğum günleri kutlanırmış. Bu arada bilinen ilk doğum günü partisini ise bundan bir 5 bin yıllarında bir firavun vermiş. Söyleyenlerin yalancısıyım. Unutmadan Kleopatra’nın da Markus Antonius’un doğum günü şerefine bir parti verdiğini de ekleyelim.

Marco Polo’nun aktardığına göre Cengiz Han’ın torunu Moğol İmparatoru Kubilay Han’da kutlamaktaymış doğum günlerini. Resmi bile var. İnanmayan Oxford Üniversitesi’nin kütüphanesindeki Kubilay Han’ın doğum günü partisini anlatan minyatüre bir göz atabilirler.
Peki parya takımına ne zaman inmiş bu doğum günü kutlama işi derseniz, cevap belli her taşın altından çıkan Romalılar zamanında. Ama hâlâ erkeklerin doğum günleri kutlanmaktaymış Roma döneminde de. Ama dilek tutup, mum üflemenin arkasında Almanlar var. Bugünkü kutlamalara en yakın olanı Almanlar’ın Kinderfest’i dersek yanlış söylememiş oluruz.
Hristiyan dünyası ise uzun yıllar doğum günü kutlamalarını pagan adeti olarak görüp reddetse de ilerleyen yıllarda pek bir benimser. O kadar benimser ki dünyada en çok kutlanan doğum günü İsa Peygamberin doğum günü oluverir bir anda.
Günümüzde ise tüketim kültürünün doğal sonucu olarak bir doğum gününü kutlama çılgınlığı yaşanmakta. Sosyal medya sayesinde bu daha da arttı son yıllarda. Adını sanını hatırlamadığınız yüzlerce insan doğum gününüzü kutlayıvermekte sosyal medya üzerinden. Ama konu her ne kadar mekanikleşip, ticarileşse de yine de mutlu olmakta insan doğum günü kutlandığında. Dolayısı ile biz de bugünkü yazıyı bugün doğmuş olan tüm okurların doğum gününü kutlayarak bitirelim.