İlim, sanat, felsefe, doğa ve hava... İstediğini seç, hepsinden bir parça mevcut burada. Mesela Afrodisias, Didim, Milet, Priene, Nysa, Magnesia ve Tralleis gibi Türkiye’nin en önemli ören yerlerinin tamamı Aydın’da... Her şey yetişir, ama zeytinin ve incirin yeri başkadır bu topraklarda yaşayanlar için... Dağlarından akan yağdır zeytin, ovalarından akan baldır incir. Efeler, zeybekler ve kızanlar diyarıdır Aydın. Her birinin hikayesi nefes kesen film olur istenirse...
Bütün bunları biliriz de, nedense adı bir zamanlar Tralleis olan Aydın’ın, merkezini pek bilmeyiz. Kimse merak etmez, geçer gider farkında olmadan şehrin içinde saklanmış hazineleri ve hikayeleri...
Geçtiğimiz günlerde Aydın Turist Rehberler Odası (ATRO) Başkan Yardımcısı, meslektaşım sevgili Ozan Sayın’la paylaştım bu düşüncelerimi. O da “Yarın gel o zaman, Aydın’ın içini gezelim beraber” dedi. Bize ATRO Başkanı Levent Gürçavdı
ve rehber Cengiz Ildır da katıldı. Ertesi gün hep beraber Aydın’ı gezmeye ve kıyıya köşeye saklanmış güzelliklerini keşfe başladık. Öğleden sonra Aydın Eski Eserleri Sevenler Derneği YK Üyesi Mehmet Özçakır’ın da katılımıyla harika bir gün geçirdik.
Öğle yemeğini nerede yiyelim?
Eğer tercihiniz yöresel yemekler ise, tavsiyem 1913 Sokak’taki Sarıoğlu Lokantası... 65 yıldır hizmet veren lokanta, Aydın mutfağından lezzetler sunuyor. “Aydın’a has ne yiyelim?” diyenlere ilk tavsiyem yuvarlama, ikincisi Aydınlıların en sevdiği yemeklerden biri olan ot kavurma, üçüncü ise tabii ki keşkek.
Ne alalım?
Kesinlikle incir. Burası, adı Adem ile Hava’dan bu yana neredeyse her efsane ve hikayede geçen eski Yunan’da doğurganlığın sembolü, meyveler arasında en güçlü antioksidan ve sarı lop, bardacık, sarı zeybek gibi çeşitleri olan incirin başkenti.
Çevresi...
Peki, içini gezdik, bitirdik. “Çevresinde nereler var gezilecek görülecek ?” diyenler için liste uzun...Ama “Aydın’a has ve sıradışı neresi var?” derseniz, Cihanoğlu ve Arpazoğlu Beyleri’nin yaptırdıkları Kule Evleri’ni mutlaka görün derim. Cihanoğlu Kulesi Koçarlı’da, Arpaz Kulesi ise Nazilli’nin Arpaz Köyü’nde. En güzel kale ise yine Koçarlı’da Cincin Köyü’nde.
Aydın’daki ören yerlerinin listesi ise uzun... Tralleis, Miletos, Didyma, Priene, Afrodisias, Nysa, Magnesia ve Anaia ilk aklıma gelenler.
Ve Aydın Arkeoloji Müzesi
Gördüğüm en güzel müzelerden birisi burası. 2015 yılında Avrupa’nın ‘En İyiMüzesi’ adaylarındandı. Her daim söylediğim gibi işini seven insanlar, güzel şeyler yapıyorlar. Aydın Müze Müdürü Sayın Yılmaz Akkan da mesleğine aşık bir arkeolog olarak bunun en güzel örneği. Müzeye girdiğinizde sizi Tralleisli Seikilios’un, eşinin mezar taşına yazdırdığı ve sonrasında bestelenen dünyanın en eski şiiri karşılıyor önce;
Yaşadığın müddetçe dertsiz, tasasız ol
Hiçbir şeyin seni üzmesine izin verme
Hayat çok kısa
Ve zaman, her şeye gebedir.
Sonrasında ise Tralleis, Magnesia, Alabanda, Nysa Arkaik Panionion, Anaia, Alinda, Amyzon, Piginda, Harpasa, Mastaura, Akharaka, Pygale ve Orthosia gibi antik kentlerden eserler.
Şehirde adım adım
Şehri yürüyerek keşfetmek için bizim kullandığımız rota aşağıda.
l Kahveci Bilal Ağa Konağı
(AYTO Kültür Evi)
l Üveys Paşa Camii
l Eyüp Şahin Konağı
l Efeler Konağı
l Cihanoğlu Camii
l Zincirli Han
l Nasuh Paşa Külliyesi
l Cemal Bey Konağı
l Ali Han Oğlu İsmail Türbesi
l Gümrükönü Hamamı
l Cihanoğlu Hanı
l Hasan Çelebi (Eski Yeni) Camii
l Fatma Hanım Sıbyan Mektebi
l Saklı Bahçe (Aydınçer Konağı)
l Aydın Paşa Konağı
l Rifat Bey Konağı
l Eski Şehir Kulübü
l Milli Aydın Bankası
l Aydın Tren Garı
l Bey Camii
l Çavuş Köprüsü
l Ramazan Paşa Camii
l Kırmızı Minareli Camii
l Aydın Arkeoloji Müzesi
Bu arada yürüyüşünüz boyunca göreceğiniz, Atatürk’ün emriyle Yunan işgal kuvvetlerinin çekilirken ateşe verdikleri şehrin imarı için, Macaristan’dan getirilen mimarların yapmış olduğu muhteşem evler de sizleri şaşırtacak.
ATRO
Aydın ve çevresini bir profesyonel rehberle gezmek kesinlikle unutulmaz bir deneyim olacaktır. Gitmeden önce Aydın Turist Rehberler Odası’nı (ATRO) arayıp, size eşlik edecek bir rehber talebinde bulunabilirsiniz. Ücretler ve iletişim bilgileri için atro.org.tr Bu arada unutmadan; 21 Şubat Dünya Rehberler Günü. Tüm meslektaşlarımın Rehberler Günü kutlu olsun...