Bugüne kadar bilmediğim şehirleri hep yalnız ve haritasız keşfe çıktım. Ama Independent London ve London Design Guide’la tanıştıktan sonra kendi yöntemlerimi sorgula-manın zamanı geldi
Bir şehri nasıl keşfedersiniz? Malum, gezgin ruh hali renk renk, çeşit çeşit... Haritayı elinden düşürmeyeni, ille de orada yaşamış birini bulup cool adresleri defterine not edeni ya da alışverişiten şehir turuna turistliğin dibine kadar hakkını vereni ilk akla gelenler. Bir de tüm bu saydıklarımın kesişim kümesindeki insan tipi var ki, bırakın birlikte tatile çıkmayı, mümkün mertebe birlikte organize işlerle kalkışmayın.
Benim şehrin alnını karışlama maceram ise biraz sancılı, biraz tuhaf, oldukça şuursuz ama hep heyecanlı, hep beklenmedik. Tarifi iki kelimeden ibaret: Yalnız ve haritasız! Öyle damdan düşer gibi, rüzgâr nereden eserse, yemek kokuları nereden gelirse hesabı. Ucu çıkmaz sokaklara değse de, aynı dükkânın önünden beş kez geçmeme sebep olsa da yolun sonu hep sürprizli, keşifli.
Independent London = Kutsal kitap
Farklı bir şehre ayak basmamla beraber sokaklarda kaybolmanın, yön duygusundan yoksun, bir oraya, bir buraya savrulmanın heyecanıyla bitiyorum. Şehir merkezine gelmemizle beraber gelsin sürüden ayrılma taktikleri. “Ben bi’ şuradaki mağazaya bakayım”, “Büfeden bir şeyler alıp geliyorum”, “Siz gidin ben sizi yakalarım” derken hoop başlasın şahsi, el kılavuzsuz keşif turu. Kurnaz taktiklerim, el yordamıyla gezme hallerim beni asla yarı yolda bırakmamıştır. Kayboldukça, keşfettikçe daha özgür, daha hafiflemiş hissederim kendimi. Ta ki son Londra macerasına dek. Independent London ve London Design Guide’ın sayfalarına mıhlanmış, kitaplardaki önerilere harfiyen uyarak lokal uyruklu, bağımsız ruhlu Londra’yı karışladım. Independent London, bir başka türlü orijinal mağaza rehberi. İlki 2007; ikincisiyse genişletilmiş ve güncellenmiş versiyonu olarak 2010 sonunda çıkmış. Londra’nın o göz yoran, ruh daraltan, turistler için şık paketlenmiş süslü halinden kurtulup, doğrudan lokal keşifler peşindeyseniz Independent London eşittir kutsal kitap.
Kitabın ana fikri, hatta tasarımı ve sayfa düzeni buram buram Pukka Living’in hazırlayıp Bilsar’ın sunduğu geçen senenin ‘orijinal’ projelerinden ‘İstanbul Keşif Rotaları’ kitabı kokuyor. Kitabı karıştırdıkça “Benzerliğin bu kadarı” diyorsunuz. Londra sokaklarını dönecek olursak. Tamamlayıcı kitap niyetine yanımda London Design Guide var. Şehirde, otelden bara, mağazadan kulübe ıvır zıvır, börtü böcek tasarıma dair ne varsa ‘Design Guide’ başlığı altında toplamak yeni bir hareket değil. Yine de London Design Guide, 2010’un işlevsel, pratik ve şık duruşu Londra turunu kolaylaştırıyor. Her bölgeyi keşif için yürüyüş rotaları çıkarılmış; rotalar gerçek Londralıların ağzından “Sağında kalan kafeden şu kahveyi al, köşeyi dönünce filanca dükkandan bu dergiyi al” gibi yazılarla tamamlanmış. Kulağa, öğütmeye programlı robot işi gibi gelse de, tecrübeyle sabit, attığım her adıma değdi. Kendi yöntemlerimle şehir gezmeyi tekrar düşünmenin zamanı geldi sanırım.
BEŞ ADIMDA BAĞIMSIZ LONDRA
Fotaki ve Steiger tek kitaba 222 dükkan sığdırırken ben 3-4 günlük Londra çıkarmasına 60 küsurunu sığdırabildim. Buraya ise, yerimin yettiği kadarıyla, ancak beş tanesi sığabildi:
1.Look mum no hands: Tavana asılı bisikletler, sağa sola fırlatılmış tekerlekler mekanın dilini ele veriyor. Burası hem bisiklet tamircisi hem de cafe. Dileyen sokağa bakan geniş uzun ahşap masasına yayılıp, elinde kahvesi, önünde laptop’u, gün boyu çalışıyor. (49 Old Street ECI)
2.The BrIdge Coffee House: Şehrin en iyi kahvesi burada içilir. Vintage ruh her alanına sinmiş, kasası bile 40’lı yıllardan kalma. Kredi kartı uzattığımda vahşi batı yıllarından kalma kasaya gösterip “Sence kredi kartı kabul eder bir halim mi var?” diyecek kadar katı.(5 Kingland Road, Shorteditch)
3.Towner & Hoxton: Bir galeri düşünün, altınızda çimen, etrafınızda ‘übercool’ tasarım işi eşyalar, resimler var. Bu galerinin tam orta yerine kurulup bir fincan çay istemek mümkün. Hem galeri hem ‘tea room’ olarak hizmet veren Yowner&Hoxton sadece hafta sonları açık. (233 Well Street, Hackney Central)
4.Artwords Bookshop: Amazon’da bulamayacağınız, limitli basılmış tasarım, sanat, kültür kitapları satıyor. Yazar-çizer tayfa için cennet mekan. (20-22 Broadway Market)
5.MaIson Bertaux: Londra’daki büyükanneniz. 18 yıldır Soho’da ev işi tartlar pişiriyor, sütlü çay eşliğinde servis ediyor. Ufacık mekan, irili ufaklı biblolarla, yapay çiçeklerle dolu. Büyükanneliğin hakkını fazlasıyla veriyor. (28 Greek Street, Soho)