‘Tarihin hurdalığı’nda sıra dışı buluntular

Çalışmalarda Antik Dönem’de “hurdalık” olarak kullanıldığı değerlendirilen alanda parçalanmış bronz heykel kalıntıları bulundu. Metropolis Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Aybek,  bulunan bronz heykel parçalarına, “antik dönemin hurdalığı” olarak tanımlanan bir mekânın köşesinde, eritilmek üzere parçalanmış ve toplu halde rastladıklarını söyledi.

Buluntular arasında Helenistik Dönem’e ait heykel parçaları ile Roma Dönemi’ne ait figürlerin yer aldığını belirten Aybek, “Bizim meslek grubu için de sıra dışı diyebileceğimiz buluntular. Yaklaşık 2 bin bronz heykel parçası bulduk” dedi.

Baş, göz, parmak…

Çoğunluğunu heykellerin oluşturduğu bronzların parçalara ayrılmasının özel bir önemi olduğunu anlatan Aybek, “Geç Antik Çağ’da heykellerin toplanıp geri dönüştürülmesi, Metropolis’te somut bir kanıt sunuyor. Buluntular arasında baş, göz, parmak ve sandalet gibi parçalar yer alıyor” diye konuştu.

Prof. Dr. Aybek, Antik Çağ’da bronz heykellerin büyük bir öneme sahip olduğunu, buluntuların “Metropolisli Apollonios” yazıtında yer alan, hayırseverlerin onurlandırılması için dikilen heykellerin parçalarına ait olabileceğini belirtti.

İmalat ya da tamirat

Kare ve dikdörtgen bronz plakaların Metropolis’te heykel imalatı ya da tamiratına işaret ettiğini dile getiren Aybek, şunları kaydetti:

“Heykel parçalarının yanında bulduğumuz kare ve dikdörtgen bronz plakalar, üretime işaret ettikleri için çok önemli. Bazı heykel gövdelerinde kare boşluklar bulunuyor. Bu boşluklar, heykelin üretim aşamalarından olan kalıp aşamasında, iç çekirdeği tutan demir pimlerin oluşturduğu delikleri kapatmak için kullanılıyor. Plakalar, Metropolis’te bronz heykel üretimi ya da tamiratına yönelik bir faaliyetin olduğunu gösteriyor.”

Sikke üretilmiş olabilir

Kazı Başkanı Aybek, heykellerin parçalara ayrılmış olmasına dikkati çekerek, şunları kaydetti: “Geç Antik Çağ’da mitolojik inançların terk edilip tek tanrılı dinlere geçilmesi ve bölgede Hristiyanlığın egemen olmasıyla mitolojik ve geçmiş dönemin bronz heykelleri parçalanmış. Henüz bu iddiayı kanıtlayacak arkeolojik bir veri olmamakla birlikte, çok büyük bir bölümünün sikke darbında kullanıldığını söyleyebiliriz çünkü o dönemde yeniden imalata girişmek yerine, mevcutta olan ve geçerliliğini de kaybetmiş, çeşitli nedenlerle zarar görmüş, çoğunluğunu heykellerin oluşturduğu bronz grubu, antik dönemin hurdacısı tarafından parçalanıp eritilmek üzere hazırlanmış.”