Halka arzda sıra var
Geçtiğimiz yıl 53 şirket halka arz oldu. Henüz tamamlanmayan 2022’nin ilk çeyreğindeki halka arz olan şirket sayısı 10. Sırada 100 şirket daha bekliyor.
Halka arzlar yatırımcıların ilgi odağında. Talep gördükçe halka arzlar da devam ediyor. Borsada geçtiğimiz yıl şirket sayısında halka arz rekoru kırılırken ortalama başlangıç getirilerinde de en yüksek seviyelere ulaşıldı. Her halka arzda yüksek getirilerin meydana gelmesi yatırımcıları halka arzlara katılmaya teşvik ediyor.
Geçen sene dördü yatırım ortaklığı olmak üzere 53 şirketin halka arzı gerçekleştirildi. Bu firmaların halka arz yoluyla sermaye piyasalarından sağladığı fon 21.6 milyar lirayı buldu. Halka arzda rekor seviyelerin yakalandığı 2021 yılında, borçlanma araçları ayağı ise büyümede sınırlı kaldı. Halka arz ile borsaya gelen şirketlerin sektör dağılımına bakıldığında bilişim, enerji, sağlık sektörlerinde yoğunlaşma öne çıkmakta. Borsaya 2021 yılında gelen 53 şirketin yedisi bilişim ve yazılım, diğer yedisi enerji ve beşi de ilaç ile sağlık sektöründe yer alıyor.
Bu yıl da halka arzlar devem ediyor. 19 Mart itibariyle yılın ilk gününden bu yana borsaya 10 yeni şirket geldi. Yeni halka arzlarla birlikte Borsa İstanbul’daki şirket sayısı 479’a çıktı. Borsaya yeni gelen şirketlerin farklı sektörlerde yoğunlaştığı görülüyor: Bayındırlık ve imar, bilişim ve yazılım, demir çelik, enerji, holding, idari ve destek hizmet faaliyetleri, orman ürünleri ve mobilya, ulaştırma.
Kazandıranlar
Bu yıl borsaya gelen şirketler içinde üçü kazandırırken altı firma kaybettirdi. Kazandıran hisseler: Yüzde 87.14 ile Gezinomi Seyahat, yüzde 26.5 ile Hun Enerji, yüzde 19.13 ile Investco Holding. Kaybettiren altı şirket ise şöyle: Yüzde -4.40 ile Koleksiyon Mobilya, yüzde -6.91 ile DAP Gayrimenkul, yüzde -8.27 ile Gür-Sel Turizm, yüzde -8.29 ile Panelsan Çatı Sistemleri, yüzde -8.61 ile Hitit Bilgisayar, yüzde -27.99 ile Erciyas Çelik Boru.
Halka arzlar yılın kalan aylarında da devam edecek. SPK onayı sonrasında hafta içinde yatırımcılardan talep toplama sürecini tamamlayan iki şirket olan Ensari Deri ile Smart Güneş Teknolojileri’nin önümüzdeki günlerde Borsa İstanbul’da listelenmesi bekleniyor. Halihazırda 100’e yakın şirket de halka arz işlemi için sırada bekliyor. Yabancı paylarında azalma yaşanmasına rağmen yerli yatırımcıların yoğun ilgisi şirketleri fon temin etme noktasında sermaye piyasalarına yöneltmiş görünüyor.
Yatırımcı neleri öncelemeli?
1 Halka arzı kim yapıyor? Halka arzdan elde edilecek gelirin kime gideceği önemli. Gerçekleştirilen halka arz ortak satışı kaynaklı mı? Yoksa şirketin sermaye artırımı sonucu mu oluyor? Eğer ortak halka arz gerçekleştiriyorsa elde edilen nakit de ortağa gidecektir. Ortakların rüçhan hakkı kısıtlanarak sermaye artırımı yoluyla halka arz yapılıyorsa o taktirde toplanan fon şirkete gidecektir. Ortağa giden nakdin şirkete bir katkısı olmayacaktır. Sermaye artırımı yoluyla gerçekleşen halka arzda ise şirketin gelecek parayı nerede değerlendireceği önemlidir. Borçların ödemesinde kullanacaksa özsermayesi güçlenecektir. Bu noktada mali yapının toparlanması şirketin faaliyetlerini toparlamasına imkân sağlayıp sağlamayacağı incelenmeli. Eğer toplanan fon yeni bir yatırıma gidecekse o taktirde de yatırımın kârlı olup olmayacağı incelenmeli.
2 Halka arzda dikkat edilecek en önemli göstergelerden ilki piyasa değeri/defter değeri oranıdır. Yani şirketin özkaynaklarının kaç katı piyasa değeri ile halka arz edildiğidir. Bu oran sektör ortalaması ile karşılaştırılmalı.
3 Fiyat/Kazanç önemli olan bir diğer orandır. Şirket yıllık kârının kaç katı ile halka arz edilecek. Bunun sektör ortalaması ile karşılaştırılması gerek. Eğer şirketin karlılığında son birkaç yılda sürekli dalgalanmalar varsa o taktirde F/K oranı güçlü bir gösterge olmaktan çıkar. Bu durumda piyasa değeri/defter değeri oranı öne çıkacaktır.
4 Şirketin halka arz verileri güçlü olsa dahi hissenin piyasa algısı ve gördüğü talep önemlidir. Güçlü bir firma olmasına rağmen halka açıldıktan sonra yeterli talep görmeyip düşebilir. Öte yandan abartılı bir ilgiyle fiyatın şişmesi de söz konusu olabilir. Bu anlamıyla hissenin farklı yönlerde dalgalanması olasılık dahilinde olabileceği göz ardı edilmemeli.
5 Halka arzdan hisse alıp bir hafta içerisinde satış yapılabileceği beklentisiyle hareket edilmesi ciddi kayıpları beraberinde getirebilir. Hisselerin piyasa fiyatına göre iskontolu arz edilmesi iskonto oranı kadar yükseleceği anlamına gelmez. Halka arza da hisseye 5-10 kat talep gelmesi arz sonrası aynı talebin süreceği ve fiyatın artacağına dair işaret kabul edilmemeli.
Piyasaların seyri nasıl olacak?
Borsa haftayı 2.144 puandan tamamladı. Dolar/TL kuru 14.80, euro/TL 16.38, altının onsu da 1.921 dolar seviyesinde. FED üç yıl aradan sonra faizi 0,25 puan artırdı. TCMB faizi yüzde 14’te sabit tuttu. Piyasalar FED faiz artış korkusunu geride bıraktı. TCMB ise çoğunluk beklentiye uygun olarak sürpriz yapmadı.
Önümüzdeki dönemde dolar/TL kuru için kritik eşik 15 lira seviyesi. Borsada ise temettü dönemindeyiz. Temettü ödeyen şirketlerde hisse bazında hareketlilik artacaktır. Yabancı satışlarıysa sürüyor. Buna rağmen ihracatçı şirketlere talep devam edebilir.
