Günlük hayatta pek çok kişi karşılaşıyor! 'Uykunuz bölündüğünde yataktan kalkın'
Sağlıklı bir yaşam için düzenli uykunun önemi oldukça büyük. Düzenli olarak yeterli uyku alamayan kişilerin 'insomnia' adı verilen problemle karşı karşıya olduğunu söyleyen uzmanlar, bu uyku sorununun çok yaygın görüldüğüne dikkat çekiyor. Uzman Klinik Psikolog Solin Çekin, yapılması gerekenleri sıraladı.
Sağlıklı bir yaşam için düzenli uykunun önemi oldukça büyük. Uyku sırasında vücut dinlenir, enerjisini korur, kan basıncını, kalp atış hızını, vücut ısısını ve solunumu yavaşlatır. Ancak tüm bunlardan daha da önemlisi uyku düzeninin başta bağışıklık olmak üzere vücudun hemen her sistemi üzerinde oldukça büyük bir öneme sahip olması. Düzenli olarak yeterli uyku alamayan kişilerin 'insomnia' adı verilen problemle karşı karşıya olduğunu söyleyen uzmanlar, bu uyku sorununun çok yaygın görüldüğüne dikkat çekiyor.
'GÜNLÜK HAYATTA PEK ÇOK KİŞİ KARŞILAŞIYOR'
Uzman Klinik Psikolog Solin Çekin, insomnia probleminin hem fizyolojik hem de ruhsal faktörlerin bir bütünü olarak ortaya çıkabildiğini vurgulayarak uyku düzenine özen gösterilmesi gerektiğini söyledi ve "Yaşam kalitesini olumsuz etkilemeye başladığı durumlarda mutlaka bir uzmana başvurulmalı" diye konuştu.
Uykunun fiziksel ve zihinsel sağlığımız için hayati öneme sahip olduğunu hatırlatan Çekin, "Modern yaşamın getirdiği stres, baskı ve diğer faktörler nedeniyle günümüzde pek çok insan çeşitli uyku sorunlarıyla karşı karşıya kalıyor" dedi.
'GÜNDÜZ YORGUNLUĞUNA YOL AÇIYOR'
Insomnia yani uykusuzluğun günümüzde görülen en yaygın uyku problemi olduğunun altını çizen Uzman Klinik Psikolog Solin Çekin, "Insomnia, düzenli olarak yeterli uyku alamama veya uyandıktan sonra tekrar uyuyamama durumudur. Bu problem uyku kalitesini, süresini ve uyku sürecini etkileyerek kişinin dinlenmemiş hissetmesine, gündüz yorgunluğuna ve işlevsellikte azalmaya yol açabilir" uyarısında bulundu.
'KİŞİYİ DAHA DA ÇOK KAYGILANDIRIR'
Insomnianın, bir döngü şeklinde ilerleyebileceğine dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog Solin Çekin, şöyle devam etti: "Uyku sorunlarına bağlı olarak kişi endişelenmeye başlar ve uyku ile ilgili kaygılar geliştirir. Bu kaygılar uykuya dalma sürecinde stres ve gerginlik yaratır. Uykusuzluk devam ettikçe kişi uykusuzlukla daha fazla ilgilenmeye ve düşünmeye başlar. Bu da kaygıyı artırır ve uyku sorunlarını daha da şiddetlendirir. Bu döngü insomnianın sürmesine ve kronikleşmesine yol açabilir."
Insomnianın teşhisinin genellikle belirtilerin ve uyku düzeninin değerlendirilmesiyle yapıldığını ifade eden Uzman Klinik Psikolog Solin Çekin, "Uykuya dalma süresi, uykuda kalma süresi, uyanma zamanları, uyandığınızda hissettikleriniz gibi bilgileri günlük olarak kaydetmek, uyku düzeninizin ve kalitenizin değerlendirilmesine yardımcı olabilir. Depresyon da uyku düzenini etkileyen yaygın bir psikolojik bozukluktur. İnsanlar depresyon dönemlerinde uykusuzluk, erken uyanma veya aşırı uyuma gibi uyku sorunlarıyla karşılaşabilirler. Ayrıca gece geç yatmak, düzensiz uyku programı, yatakta dış aktivitelerin yapılması gibi faktörler ve bazı ilaçların gerek uzun süreli gerekse hekim dışı kullanımları da uyku kalitesini olumsuz etkileyebilir" dedi.
'KAFEİNDEN UZAK DURULMALI'
Insomnianın uzun süreli bir sorun olarak ortaya çıkabileceği veya geçici bir dönemde yaşanabileceğini belirten Uzman Klinik Psikolog Solin Çekin,"Uyku sorunları sürekli hale gelirse günlük işlevselliği ve yaşam kalitesini olumsuz etkilerse bir uzmana başvurmak önemli" önerisinde bulundu.
Insomnia ile başa çıkmak için etkili olabilecek bazı yöntemler olduğunu da sözlerine ekleyen Çekin, "Düzenli bir uyku programı oluşturmak, rahat bir uyku ortamı sağlamak, alkol ve kafein gibi uyarıcı maddelerden kaçınmak, yatakta sadece uyku aktivitelerine odaklanmak gibi uyku hijyeni kurallarına uymak önemli" diye konuştu.
Uykusuzlukla ilişkili belirtilere değinen Çekin, bu belirtiler arasında uykuya dalma güçlüğü, uykuda sık sık uyanma veya erken uyanma, geceleri uykusuz kalmak ve dinlenememek, gündüz aşırı uyku hali veya uyku ihtiyacı hissi, gündüz yorgunluk ve halsizlik, odaklanma güçlüğü, dikkat dağınıklığı ve bilişsel performansta azalma, irritabilite, sinirlilik ve ruh hali değişiklikleri, anksiyete ve kaygı durumlarını sıraladı.
'UYKUNUZ BÖLÜNDÜĞÜNDE YATAKTAN KALKIN'
Uykunun bölünmesi sebebiyle birçok kişinin tekrar uyumaya çalışmak için yatakta kaldığını belirten Çekin, "Bu, birçok kişinin yaptığı bir hata. Uyandığınızda mutlaka yataktan kalkın. Yatakta dönüp durmak yerine başka bir odada rahatlatıcı bir aktivite yapabilirsiniz. Bu, yatağı uykusuzlukla ilişkilendirmenizi önler ve stresi azaltabilir. Rahat bir yatak, sessiz bir ortam, uygun sıcaklık ve loş bir aydınlatma uyku kalitesini artırabilir" tavsiyesinde bulundu.