Bir yanda karavan, bir yanda tiny house! Sular durulmuyor: 'Şikayetle sonuç değişmez'
Özellikle pandemi ve deprem sebebiyle tercih edilmeye başlanan karavanlar, sahiplerine zor zamanlar yaşatıyor. Son günlerde park sorunlarıyla karşılaşan karavancıların başı şikayetlerle dertte. Sahil kesimlerinde konaklayan ya da uzun süreli park edenler yazın gelmesiyle birlikte sorun yaşamaya başladı. "Motorlu karavanlar bakımından mahalle sakinlerinin şikayeti herhangi bir şey değiştirmeyecek, yaptırımı olmayacaktır" diyen Avukat Cem Sinanoğlu merak edilenleri tek tek aktardı.
Gonca Kocabaş / Milliyet.com.tr - 6 Şubat Kahramanmaraş depremleri sonrası özellikle büyükşehirlerdeki mahallelerde, sahil şeritlerinde giderek artan karavanlar büyük bir sorunu da beraberinde getirdi. İhtiyaçlarına göre çekme ya da motokaravan tercih eden karavan sahipleri kendilerine yer gösterilmemesinden şikayetçiyken, mahalleliler karavanların yerlerini işgal ettiklerini söylüyor. Peki, bu sorun için kanunlar ne diyor?
Çekme karavanların hukuk mevzuatında bir tanımı bulunmuyor. Bu nedenle sadece römork kapsamında değerlendiriliyor. Römorkların, Karayolları Trafik Kanunu Yönetmeliğinin 61 ve 62. maddelerine göre yerleşim birimleri içindeki karayollarına park etmesinin yasak olduğunu söyleyen Avukat Cem Sinanoğlu, “Bu nedenle ancak izin verilen yerlere park edilebilirler. Motorlu karavanlar ise mevzuatta yer almakta olup özel amaçlı taşıt olarak tanımlanmıştır. Motorlu karavanlara yönelik olarak herhangi bir yasak mevzuatta öngörülmemiştir. Bu nedenle otomobillerden bir farkı yoktur” açıklamasında bulundu.
‘MAHALLELİNİN ŞİKAYETİ BİR ŞEY DEĞİŞTİRMEZ’
Motorlu karavanlar bakımından mahalle sakinlerinin şikayetinin herhangi bir şey değiştirmeyeceğine ve yaptırımı olmayacağına dikkat çeken Sinanoğlu, “Zira motorlu karavanlar bakımından mevzuatımızda park yasağı söz konusu değil. Trafik cezası yazılması halinde de sulh ceza hakimliğine itirazda bulunularak ceza iptal ettirilebilir. Ancak Karayolları Trafik Yönetmeliği kapsamında belediye meclisi, il ve ilçe trafik komisyonlarına 'karayollarının bir kısmının veya tamamının yoldan faydalananların bir kısmına veya tamamına kapatılmasına, park edilecek yerler ile zaman ve süresinin ve araçların geliş ve gidiş yollarının ve yollara konulacak trafik işaretlerinin yerlerinin belirlenmesine karar vermek”' yetkisi verilmiş olup bu yönde bir kararın bulunması durumunda yaptırım söz konusu olacaktır” diyerek ekledi:
“Tabii ki bu yetki sınırsız suretle kullanılamaz. Yetki doğrultusunda alınan karara yönelik olarak vatandaşların İdare Mahkemeleri'nde iptal davası açma hakları mevcut. Bu yönde bir karar alındı ise idarelerin yaptıkları işlemlerin aksi kanıtlanıncaya kadar hukuka uygun olduğu hukukumuzda kabul edildiğinden, idarenin işlemi mahkemeler tarafından iptal edilmedikçe yaptırım söz konusu olacaktır. Çekme karavanlar bakımından ise yerleşim birimleri içindeki karayollarına park yasağı söz konusu olduğundan mahalle sakinlerinin şikayeti ile veya re’sen yapılan tespit doğrultusunda ceza yaptırımı uygulanacaktır.”
'ŞİKAYET DOĞRULTUSUNDA KARAVAN PARKI OLUŞTURULDU'
Antalya'da bu yönde bir şikayetin söz konusu olduğunu dile getiren Sinanoğlu, Belediye Meclis toplantısında Konyaaltı sahilinde karavancıların yoğun parkı sonucu vatandaşların şikayetleri doğrultusunda karavan parkı oluşturulması yönünde karar alındığını dile getirdi. Bu kararda belirli alanlar dışında karavan parkının yasaklanmasının öngörüldüğünü söyleyen Sinanoğlu, “İzmir Karşıyaka Belediyesi otopark alanında afiş asmak suretiyle 'Bu alana karavan park etmek yasaktır. Karavanlarınızı kaldırmanız rica olunur' şeklinde bir yasak öngörmüştür. Ancak otoparkta yine de karavanlar yer alıyor be herhangi bir yaptırımın uygulanıp uygulanmadığına yönelik bir bilgi mevcut değil. Yine Bursa’da Orhangazi Belediyesi tarafından karavan park projesi yapılması öngörülmüşken projeye yönelik iptal davası açılmış ve mahkemece Belediye Meclisi kararıyla, protokolün esaslı unsurları belirlenmeden ve meclisi işlevsizleştirecek biçimde yetki devri yapıldığı, yetkilerin genel biçimde, hangi proje ve anlaşma için kullanılacağı kararlaştırılmaksızın ve protokole ilişkin esaslar unsurlar belirlenmeksizin yetki devri yapıldığı gerekçesiyle Belediye Meclisi kararı iptal edilmiştir” şeklinde konuştu.
‘GİTMEDEN ÖNCE GÖRÜŞÜLÜP BİLGİ ALINMASI ZARURİ'
"Şehir içlerinde ya da sahil beldelerinde çekme karavanların park edilmesi yasağı mevzuatLA öngörülmüş durumdadır. Motorlu karavanlar bakımından ise mevzuatta böyle bir yasak öngörülmemiştir" diyen Sinanoğlu, “Çekme karavanlar bakımından her halükarda şikayet halinde park ihlali dolayısıyla yaptırım uygulanacaktır. Motorlu karavanlar bakımından ise park yasağına ilişkin bir kararın varlığı halinde yaptırım uygulanması söz konusu olacaktır. Ancak kısa süreli park yahut kamp haricinde sahiller kamu malı olduğu üzere her vatandaşın eşit suretle yararlanma hakkı olup uzun süreli işgaller durumunda hak ihlali doğacağı, çevrenin kirlenmesi ve diğer vatandaşların kullanım haklarının ihlal edilmesi durumunda, yaz sezonu yahut yoğun zamanlarda sahil kenarları veya orman içlerinde özgürce kamp yapma imkanı sınırlandırılmıştır. Bu nedenle kamp yapılacak yerle ilgili önceden kolluk kuvvetleri ve yerel idareler ile görüşülüp kamp yapılacak yere dair haklarınızın öğrenilmesi zaruri " bilgisini paylaştı.
'TINY HOUSE'LAR DA KARAVAN OLARAK KABUL EDİLİYOR'
"Tekerlekli tiny houselar Karayolları Trafik Kanunu'nun 3. Maddesi ve Karayolları Trafik Yönetmeliği'nin 3.Maddesi'nin C bendinin 20. bölümüne göre römork olarak tanımlanan O sınıfı motorsuz araç vasfındadırlar" şeklinde konuşan Avukat Cem Sinanoğlu, “Diğer yandan tiny house'lar römork vasfında olduğundan tescilleri Karayolları Trafik Yönetmeliği'nin 42. Maddesi'ne göre yapılmaktadır. Tiny house’lar, trafik yönetmeliklerine tabii araçlar vasfında olup plaka, ruhsat ve trafik tescil işlemleri ikmal edildikten sonra başkaca bir izine ihtiyaç olmadan kullanılabilirler. Karayolları Trafik Yönetmeliğine göre, römork ve yarı römorkları çekmek için imal edilmiş olan ve yük taşımayan motorlu araçlar 'çekici' olarak tanımlanmaktadır. Yani 'tiny house'lar 'karavan' olarak kabul edildiği için Karayolları Yönetmeliği gereği çeken aracın sürücüsü 'BE' sınıfı ehliyetine sahip olması gerekir” açıklamasını yaparak sözlerini şöyle sürdürdü:
“İlgili aracın çeki demiri takılı olması ve bu çeki demirinin gerekli işlemler yapılarak ruhsata işlenmesi gerekir. Bununla birlikte sürücü belgelerinin belirlenmesinde yönetmeliğin 75. maddesi gözetilmeli. Bu belgelerin olması halinde sözleşme özgürlüğü kapsamında kiraya vermekte bir sakınca yoktur. Ancak plakası olan her araç gibi tiny house da trafik siciline tescillidir. Bu nedenle yıllık muayeneye tabidir. Eğer trafik sicilinden terkin edilir ise imar olmayan arsa yahut tarlada durması hukuka aykırı olur. Trafik sicilinden terkin edilmedikçe ve düzenli muayeneleri yapıldıkça taşıt statüsünde olurlar ve belediyenin imara aykırılıktan ötürü özel arazide işlem yapması mümkün olamaz. Birçok kişinin tiny house'u ilk başta trafik siciline tescilli oluyor ama sonra tiny house'u imarı delmek için yerleştirip muayene ettirmiyor aksine trafik sicilinden terkin ediyorlar. Bu da sıkıntı yaratıyor. Ayrıca kamuya açık alanlarda park etme yasağına aykırı suretle bırakılan karavan vb. taşıtlarda kiralama yapıldığı zaman güvenlik zafiyeti oluştuğundan kiralama durumunda kiralayanların ve malikin bilgilerinin ilgili mercilere bildirilmesi zorunludur. Aksi takdirde vergi kaçırma ve benzeri hususlarda ticaret kapsamında sorumluluk oluşacaktır.”
DANIŞTAY'IN DEĞİŞİK TARİHLERDE ALDIĞI KARARLAR VAR'
Normal taşıtların park edilebileceği her alana motorlu karavanların park edebileceğine dikkat çeken Sinanoğlu, “Ancak belirtmiş olduğumuz üzere idarenin bu yönde bir yasak öngörmesi mümkün. Motorlu karavanlar için herhangi bir ekstra park engeli bulunmuyor. Çekme karavanı park etmek için ise mevzuatta yasak olduğundan karavan park alanları kullanılmalı. Birçok bölgede park için uygun alanlar mevcuttur. Danıştay’ın değişik tarihlerde aldığı kararlarda da belirtildiği üzere, trafiğe tahsis edilmiş olan cadde ve sokakların kenarında park eden araçlardan, park edilen alan trafiği engellediği ve araçların buraya girişi, çıkışı ve güvenli bir şekilde park edebilmesi için gerekli park işaretlemeleri yapılmadan park ya da işgal ücreti alınamayacağı da biliniyor” bilgisini paylaşarak sözlerini şu şekilde sonlansırdı:
"Kaldı ki kamp dışında kamuya ait alanlarda park haricinde kamp yapılması, tente açılması, masa çıkartılması, ateş yakılması ve atıkların kontrolsüzce çevreye bırakılması sebebiyle gerek yerel idarelerden izin alınmalı gerekse bulunulan konum öncelikle kolluk kuvvetlerine bildirilmeli. Park ile kamp yapmak ayrı hususlardır. Kamuya ait alanlarda kamp yapılması durumunda diğer vatandaşların haklarının ihlal edilmemesi gerekir."