VATANDAŞ DÖVİZ SATIYOR
27 Temmuz ile 24 Ağustos tarihleri arasında, bankalardaki döviz mevduat hesapları 8 milyar dolar azaldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, ‘Döviz satın’ çağrısı üzerine Türk halkı bankalara koşup doları TL’ye çevirdi.
Gelişmekte olan piyasalarda tansiyon düşmüyor. Ticaret savaşları gerilimi tırmandırırken para birimleri değer kaybediyor. ABD yaptırımları ve döviz spekülasyonu sonrası dolar/TL kurunda dalgalanma sürüyor. Cumhurbaşkanı ekonomik savaşın adını koyarken vatandaşa döviz satın çağrısı etkisini hissettirmiş görünüyor. Yurtiçi yerleşiklerin döviz hesabında satışlar dikkat çekiyor.
Temmuz ayının 27’si ile ağustos ayının 24’ü arasında, yani yaklaşık bir aylık sürede bankalardaki döviz mevduat hesaplarında 8 milyar dolarlık azalış meydana geldi. 10-17 Ağustos haftasında döviz mevduatında yaşanan azalmada bireyler 5,5 milyar dolar ile ağırlığı oluşturuyor. Yurt içi yerleşiklerin kıymetli maden dahil yabancı para mevduat ve fonları da 24 Ağustos itibariyle son bir ayda yaklaşık 8 milyar dolar azalışla 152,83 milyar dolar oldu.
Son bir aydaki TL mevduatlarına bakıldığında ise 1 milyar 25 milyon TL’den 1 milyar 51 milyon TL’ye çıktığı görülüyor. TL mevduatta bir aylık dönemde 25 milyar lira artış meydana geldi.
Dolarda karar haftası
Bayram tatili boyunca kısa bir mola veren dolar/TL kuru piyasaların açılmasıyla birlikte yeniden hareketlendi. Perşembe günü 6,8379 seviyesine ulaşan dolar kuru, dört günlük yükselişle 13 Ağustos rekorundan bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Perşembe günü ise Merkez Bankası Başkan Yardımcısı ve Para Politikası Kurulu üyesi Erkan Kilimci’nin görevinden istifa ettiği açıklandı. Her ne kadar Kilimci’nin Türkiye Kalkınma Bankası’nın Yönetim Kurulu üyesi olacağı belirtilse de istifa haberi kura olumsuz yönde yansıdı.
Enflasyon verisi ve yeni sinyallere odaklanan piyasa oyuncuları 7,2362’lere doğru yeni bir atağın gelişebileceğini dile getiriyor. Ekonomide ilave tedbirlerin gelmesi durumunda ise bu öngörü boşa çıkabilecektir.
İlave tedbir gelebilir
Yabancı kurum raporlarına göre 13 Eylül TCMB faiz kararı öncesinde kurda zirvenin bir kez daha test edilme ihtimali ağırlık kazanıyor. Gerekçe olarak da Türk lirasının hızla değer kaybetmesine yol açan sorunların çözülmediğine yönelik değerlendirmeler öne çıkıyor. Söz konusu raporlara göre alınan önlemler dolar/TL’de ancak kısa süreli durulmalara yol açar nitelikte. Merkez Bankası’nın 13 Eylül faiz toplantısı ise kritik bir toplantı olarak değerlendiriliyor. Bununla birlikte gerçekleşmeler takip edildiğinde Ekonomi Yönetiminin kur hareketlerine karşı oldukça aktif pozisyon içerisinde olduğunu görüyoruz. Bayram öncesi Merkez Bankası’ndan gelen kararlar ve swap işlemlerine ilişkin alınan önlemlere yenilerinin eklenerek devam etmesi halinde kurun dalgalı seyrinin de normalleşme sürecine girmesi mümkün olabilecek.
Geçtiğimiz hafta vadeli TL hesabından vergi oranları düşürülürken TL mevduatında 6 aya vadede uygulanan vergi oranı yüzde 5’e çekildi. Altı aya kadar olan döviz mevduatında ise vergi oranı yüzde 20’ye çıkarıldı. TL’ye yönelimi artırmaya dönük gerçekleştirilen bu adımın ardından Merkez Bankası bir hamlede daha bulundu. TL ve döviz likidite yönetimindeki etkinliğin artırılması amacıyla kendi bünyesinde döviz karşılığı TL swap piyasasının açılmasına karar verdi. Öte yandan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, kararlılık vurgusunda bulunuyor. Albayrak, ‘KOBİ Destek Kredisi Tanıtımında, yaptığı konuşmada “Sürekli teyakkuzda olmamız gereken bir süreçteyiz.” İfadesini kullandı. Söz konusu açıklama TL’yi güçlendirmek için ilave adımların gelmeye devam edeceği şeklinde yorumlanmalı.
Doların yönü...
Dolar/TL kuru yılbaşından bu yana yüzde 72 değer kazandı ve bunun yüzde 33,15’i son bir ay içerisinde gerçekleşti. Dolar/TL 2013 yılından bu yana yükseliş eğilimini sürdürmesine rağmen 2001 krizinden bu yana yıl içi en sert dalgalanmasını yaşıyor. Grafikler incelendiğinde teknik olarak boğa eğiliminin devam ettiği gözleniyor. Kısa vadede 6,50 seviyesindeki yükselen trend desteği aşağı kırılmadıkça yeni hedeflere doğru yükseliş eğiliminin devam etmesi şaşırtıcı olmayacaktır. Burada 7,10-7,20 liraya doğru hareketlerde teknik olarak ikili zirve oluşup oluşmadığı takip edilmeli. Yukarı yönlü ana trend korunmakla birlikte söz konusu eğilim çıkış hızına göre kendi içerisinde dalgalanmalarda bulunuyor. İlave tedbirlerin sonuç vermesiyle birlikte trendin aşağı kırılması gündeme gelecektir ki ancak bu durumda kurda aşağı bir hareket söz konusu olabilsin.
