Sade devrim
Merkez Bankası’ndan art arda gelen önleyici tedbirler, doların ateşini soğuttu. Son olarak sadeleştirme hamlesi geldi. Bundan sonra finansal istikrara yönelik adımlar, kuru frenlediği gibi ekonomik güçlenmeyi de sağlayacak.
Dolar kurundaki hızlı yükseliş Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz hamlesiyle frenlenmeye çalışıldıysa da geç kalınan hareket, ilave tedbirleri gündeme getirdi. TCMB attığı son sadeleştirme adımıyla aynı zamanda piyasalara olumlu mesaj verdi. Kur geçtiğimiz hafta çarşamba günü 4.9253 ile en yüksek seviyesine tırmanmasının ardından, Merkez Bankası’ndan gelen müdahalenin etkisiyle sert bir geri çekilme yaşayarak 4.54’e kadar gerilemişti.
Sonrasında kurun yeninden 4.70’lerin üzerine çıkması TCMB’nin hem yurt içi hem de yurtdışında etkili bir iletişime geçerek sakinleşmeyi sağlamasına neden oldu. Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek ve Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya, önceki akşam Türkiye Bankalar Birliği tarafından düzenlenen iftar yemeğinde, Merkez Bankası’nın sadeleştirmeye gideceği mesajını verirken yılın ikinci yarısından itibaren cari açıkta iyileşme olabileceği vurgusunu yaptı.
Merkez ne dedi?
Mehmet Şimşek ilave her yüzde 1 faiz artışının reel sektöre ilave 10.5 milyar TL yük getirdiğini de belirtti. Şimşek ve Murat Çetinkaya pazar günkü iftarın ardından, dünü ve bugünü Londra’da yatırımcılarla geçirdi. Yapılacak bu görüşmeler önemli.
TCMB, pazar günkü iftarın ardından dün internet sitesi üzerinden para politikasına ilişkin bir basın duyurusu yaptı. Duyuruya göre, 1 Haziran’dan itibaren bir hafta vadeli repo faizi yüzde 16.5 ile politika faizi olarak uygulanacak.
Mevcut durumda ise fonlama yine yüzde 16.5 ile Geç Likidite Penceresi (GLP) faiziyle yapılıyor. Dolar/TL kuru, haftaya yüzde 4.70 seviyesinin altında başladı. TCMB’nin sadeleştirme adımının ardından, kur, yüzde 2.96 değer kaybederek 4.5630 seviyesinden işlem gördü.
Risk nasıl düşer?
TCMB geleneksel bir para politikası aracı olmayan GLP kullanımını bırakarak iletişimini netleştirdi. Haftalık fonlamaya dönülüyor. Böylece haftalık repo faizi politika faizi olarak tekrar önem kazandı. Bundan sonra Geç Likidite Penceresi yerine haftalık repodan fonlama yapılacak.
TCMB’nin 7 Haziran tarihindeki toplantıyı beklemeyerek bu adımları atması kuru frenledi. Londra görüşmelerine sadeleştirme adımının yetiştirilmesi yatırımcıların kafa karışıklığını giderecek önemli bir adım.
Bu aşamadan sonra finansal istikrara yönelik adımlar atılıp, Türkiye ekonomi yönetimine güven yeniden sağlanabilirse, Türkiye’nin kredi risk priminin hızla gerilediğini görebiliriz. 21 Mayıs’ta 287 seviyesine kadar yükselen Türkiye’nin kredi risk primi 28 Mayıs itibariyle 268 seviyesinde. Risk primi 200’ün üzerindeki seyrini koruduğu sürece piyasalarda volatil hareketler sürecektir.
Bu hamle neden önemli?
TCMB ay başından bu yana yaptığı yaklaşık 10 milyar dolara ulaşan döviz likiditesi rahatlatıcı adımlar ve 300 baz puanlık faiz artışı ardından dün de sadeleşmenin son aşamasına geçileceğini açıkladı.
Merkez Bankası’nın genel olarak bugüne kadar ana fonlama aracı haftalık repo faizi olurken 2010 sonrasında ise banka farklı faiz oranlarından piyasaları fonlayarak alışılagelmiş para politikası çerçevesini terk etmişti. Hatta banka bir ara banka piyasayı her gün farklı bir ağırlıklı fonlama maliyeti oluşturacak şekilde fonladı. TCMB 2017 Ocak ayından itibaren ise 1 hafta vadeli repo faizinden hiç fonlama yapmadı.
Ekonomi yönetimi önceki akşam iftar yemeğinde İstanbul’da yatırımcılarla biraraya geldi.
Bugün ise banka piyasayı faiz koridorunun da üst bandının da üstünde yer alan GLP faiz oranından fonluyor ve ağırlıklı fonlama maliyetini yüzde 16.50’de tutuyor. Ancak Reuters’a göre bu faiz oranı da piyasalarda daha önce likiditesini ayarlayamayan bankaların kullandığı bir “cezalandırma” faizi olarak bilindiği için banka eleştiriliyordu. Sadeleşme süreci ile birlikte bu eleştirilerin de son bulması bekleniyor.
Zeybekci’den destek geldi
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, TCMB’nin faizde sadeleşme adımına ilişkin, “Bunların hepsi olumlu adımlar, sonuçlarını da göreceğiz. Merkez Bankamızı bütün gücümüzle destekliyoruz” dedi. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi’nde (ADÜ) düzenlenen sempozyum sonrası açıklamalarda bulunan Zeybekci, Merkez’in son dönemdeki adımlarıyla ilgili olarak, “Bunların hepsi önemli, olumlu adımlar, sonuçlarını da göreceğiz” diye konuştu.
Dolarda 4.50 kritik
Dolar kurunda TCMB’nin attığı adımlara rağmen 4.50’nin altına sarkma yaşanmadı. 4.50 - 4.70 aralığındaki bir bantta hareket gözleniyor. 4.70 seviyesi önemli bir direnç. Dolar/TL bu seviyenin altında kaldıkça 4.50 ve 4.20 seviyeleri test edilebilir. 4.50’nin aşağı kırılması hareketin yönü açısından önemli. Zira 4.50 aşağı kırılamazsa dolar/TL bir kez daha 4.70’in üzerini deneyerek 5.25 hedefi ile yükselişi deneyebilir.
