Başta Amerika ve Avrupa olmak üzere tüm dünyada piyasalar yön bulmaya çalışıyor. Merkez bankalarından gelen faiz kararları yatırım tercihlerinin seyrini etkiliyor
Enflasyon; pandemi etkisi, savaş etkisi, emtia etkisi, tedarik zinciri etkisi derken sürekli yükselecek bir gerekçe buluyor. Önceleri geçici olarak nitelendirilip fazla anlam yüklenmeyen enflasyon global ölçekte bir sorun haline gelmiş durumda. Ülkemiz ise bunu en sıcak haliyle yaşıyor. Enflasyon olumsuz yüzü sadece alım gücünü eritmekle kalmıyor yatırımları ve büyümeyi de olumsuz etkileyen bir yanı var. Gelinen aşamada enflasyon dünya ülkelerinde büyüme endişesinin zirve yapmasına neden oldu. Merkez Bankaları enflasyonla başa çıkabilmek için ağırlıklı olarak faiz argümanını kullanıyor. Farklı ülke merkez bankaları ilave yerel tedbirleri devreye alarak enflasyonla mücadele ediyor. Tüm bunlara rağmen enflasyonun bırakın düşme eğilimine girmesi kontrol altında dahi alındığını söylemek henüz çok erken.
Ülkemiz de bu sorunu üst seviyeden yaşıyor. Nakitte duranlar elindekinin hızla eridiğini gözlemekte. Birikimlerini muhafaza edebilme ve enflasyonun aşındırıcı özelliğinden korunma telaşı ister istemez had safhaya çıkmış görünüyor. Bu nedenle güvenli limanda olma isteği ağır basıyor. Nakitte olanlar döviz ve döviz bazlı enstrümanlara yöneliyor. Daha riskli yatırım enstrümanlarını tercih edebilenler de borsaya yönelmekte.
Borsada durum
Borsa ortalamaların üzerinde. Günlük hacim 37,8 milyar TL. Hisse bazında seçici hareketler var. Endeksin ortalamaların üzerinde kalması yükselişin devamlılığı açısından önemli. BIST 100 Endeksi, haftayı yüzde 5,63 artışla 2.516 puandan kapattı. Sekiz günlük ortalaması 2.482 seviyesinde bulunuyor. Sekiz günlük ortalamanın üzerindeki hareket sürdükçe endeks gücünü koruyabilecek.
9 bankaya dikkat!
Banka hisseleri bir haftada ortalama yüzde 9 değer kazandı. Dokuz banka defter değerinin yüzde 50 altında işlem görüyor.
Borsada işlem gören dokuz banka hissesi defter değerinin altında işlem görüyor. Özkaynak toplamı 528 milyar lira olan dokuz bankanın piyasa değeri ise 261 milyar TL. Ortalama defter değeri oranı 0,50. Hisseler özkaynaklarının yarısına inmiş durumda. Vakıfbank, Halk Bankası ve İş Bankası C Hisseleri defter değeri en düşük banka hisseleri.
Peki bankalar defter değerlerinin altında işlem görmeye devam edecek mi? Banka hisseleri uzun süredir yatırımcının ilgi gösterdiği sektörlerin dışında kaldı. Likit olmaları nedeniyle yabancıların da en fazla satış yaptığı hisseler arasında yer alıyorlar.
Yabancı satışı
Banka hisselerinde 2018 yılından bu yana 3,4 milyar dolarlık yabancı satışı yaşandı. En büyük satışlar 2018 yılı ve pandemi döneminde gerçekleşti. 2022 yılının ocak-haziran döneminde satışlar 498 milyon dolar. Büyük çıkışlar 2018 kur atağı ve pandemide gerçekleştiği için sınırlı satış etkisi gözlenmekte.
Bir haftada %9 arttı
Banka hisseleri son bir haftada yüzde 9 oranında değer kazandı. Hisselerin dolar bazında tarihi dip seviyelerde olmaları talep görmelerinin en önemli nedenleri. Talebin uzun soluklu olmaması ise çıkışların sınırlı kalmasına sebep oluyor.
Fed ne yapacak?
Merkez bankalarının aksiyonlarına bakıldığında büyüme kaygılarının enflasyon endişelerinin üzerine çıktığı görülüyor.
Yıllık enflasyon Euro Bölgesi’nde yüzde 8,6 iken ABD’de yüzde 9,1 seviyelerine ulaştı. 26-27 Temmuz tarihlerinde gerçekleşecek FED toplantısından yüzde 75 baz puan faiz artışının çıkması öngörülüyor.
Bilanço sezonunda neye dikkat etmeli?
Borsa şirketlerinin yılın 2. çeyreğine ilişkin finansal sonuçları 26 Temmuz’dan itibaren gelmeye başlayacak. Konsolide olmayan finansallar için gönderim tarihi 9 Ağustos, konsolide finansalların açıklanması için son gönderim tarihi ise 19 Ağustos olarak takip edilecek.
Şirketlerin açıklayacakları bilançolar önemli. Zira ilk altı aylık gelişmeyi ortaya koyacak. Sektörlerin öncü şirketleri borsada yer aldığı için gelişim seyirlerine dair fotoğrafı da görme imkanı olacak.
Bilançolarda yatırımcıların arayacakları ana maddeler şunlar olacak:
1 Şirketin cirosunda ve kârında artış var mı?
2 Şirketin ciro ve kârındaki artış reel mi?
3 Şirketlerin aktif kârlılığında, özkaynak kârlılığında büyüme var mı? Özkaynak kârlılığının yüksek oluşu ve artışı aynı zamanda yönetim performansını da ortaya koyacaktır.
4 Maliyet kalemlerindeki artış gelirle uyumlu mu?
5 Büyüme hızı bir önceki dönemin üzerinde mi?
ECB’nin kararı ne anlam taşıyor?
Küresel bazda enflasyonda yaşanan yükseliş sonrası merkez bankaları faiz artırıyor. Avrupa Merkez Bankası (ECB), 11 yıl sonra ilk defa 50 baz puanlık faiz artışına gitti. Euro Bölgesi’nde haziran ayında yıllık enflasyon oranının yüzde 8,6 ile rekor kırmasının hemen ertesinden ECB’den de faiz artırımı kararı geldi. ECB, marjinal fonlama faizini yüzde 0,75, ana refinansman faizini yüzde 0,5, mevduat faizini ise yüzde 0 olarak açıkladı.
Yatırımcı sayısı 2 milyon 509 bin
Borsa İstanbul pay senedi piyasasında, bakiyeli yatırımcı sayısı bu yılın ilk yarısında arttı. 2021 yılı sonunda 2 milyon 355 bin olan Borsa İstanbul pay senedi piyasasındaki bakiyeli yatırımcı sayısı, altı ayda yaklaşık 154 bin artarak, haziran ayında 2 milyon 509 bine yükseldi. Pay senedi piyasasında ayda en az bir kez işlem yapan yatırımcı (aktif yatırımcı) sayısı ise geçen yıl sonuna göre 193 bin düşerek bu yılın mayıs ayı sonu itibariyle 1 milyon 219 bine geriledi.