Dünya borsaları FED’in faiz artırımına kilitlenmişken Trump’ın yaptığı açıklamalar piyasalarda sert satışları beraberinde getirdi. ABD borsaları perşembe günü yaşadıkları yüzde birlik düşüşün ardından cuma günü de değer kaybetti. Dow Jones Endeksi 26 Ocak’ta gördüğü tüm zamanların zirvesinin yüzde 6.8 altına geriledi. BIST 100 Endeksi ise 28 Şubat’ta 119.245’i gördükten sonra haftayı 116.859’dan tamamladı. Küresel borsalarda satışların güçlendiği görülüyor.
Ancak bunun nedeni FED’in gerçekleştirebileceği dört faiz artırımı ihtimalinden daha çok Trump’ın demir çelik ithalatına yüzde 25, alüminyuma yüzde 10 gümrük tarifesi uygulayacağını açıklaması. İstatistiklere bakıldığında demir çelik ve alüminyumun ABD’nin toplam dış ticaretinde düşük bir paya sahip olup yüzde 2’nin altında kalıyor.
Bununla birlikte devletler arasında gümrük savaşına yol açabileceği düşüncesi söz konusu kararın piyasalar üzerinde etkili olmasına yol açtı.
Altına talep artabilir
FED’in faiz artırım beklentisi sonrası Trump’ın açıklamaları, yatırımcıların güvenli limanlara ilgisinin canlı kalmasına neden oluyor. Geçtiğimiz haftada Borsa İstanbul’da işlem gören hisse senetleri haftalık bazda ortalama yüzde 0.56 değer kaybederken 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı yüzde 0.56, euro/TL ise yüzde 0.97 değer kazandı. Dolar da yüzde 0.90’lık artışla 3.8220 liraya çıktıktan sonra haftayı 3.8076’dan tamamladı. Küresel bazda büyüme kaygılarının artması altına yönelimi artırabilir.
Öte yandan borsaların zirve seviyelerinde olması satışların da sert yaşanmasına neden oluyor. Bununla birlikte dünya borsalarında çok uzun soluklu yaşanan yükseliş sonrası zirvelerin ardından yaşanacak dönüşler birden bire değil, zamana yayılacaktır. Bu nedenle paniklemek yerine yatırım sepeti oluşturmak ve hisse seçimindeki niteliği artırmak yatırımları güçlendirecektir. Borsa İstanbul’da BIST 100 Endeksi’nin güçlü destek seviyesi 116.500’de bulunuyor. Bu seviyenin aşağı kırılması satışların sürmesine neden olacaktır.
Fakat borsada henüz yükseliş trendi tamamlanmadığından bu düşüşün sınırlı kalması beklenmeli. Endekste ilk direnç 118.000’de bulunuyor. Bu seviyenin üzerinde hedef yeniden 120.000 olacaktır. Mevcut durumda endeks orta vadeli yükseliş trendini koruyor. Dolar kurunda ise 3.85 seviyesi önemli bir direnç.
Bu direnç aşılmadıkça 3.70’ler yeniden gündeme gelecek. Ancak 3.85’in aşılması 4’e doğru yükselişin önünü açabilir. Dolar/TL ve Borsada trend dönüşleri için henüz erken.
Ticaret savaşları başladı mı?
Trump’ın açıklamalarında vurguladığı gümrük vergisinin gelmesi, kuşkusuz otomotiv, beyaz eşya gibi sektörleri olumsuz etkileyecek. Olumsuz etki bu sektörlerle sınırlı kalabilir. Borsalarda yaşanan panik ve satış havasının nedeni ise ABD’nin bu adımından sonra Avrupa ve Çin gibi büyük oyuncuların da böyle adımlar atma ihtimali. Bu da bir dış ticaret savaşı başlatarak küresel büyümenin yavaşlamasına neden olabilir. İşte bu kaygı satışları getiriyor. Borsada işlem gören Erdemir ve Kardemir gibi demir çelik şirketlerinin ABD’ye satışları ise sınırlı. Bu nedenle fazla etkilenmeleri beklenmiyor. Ancak ABD pazarına mal satamayan ülkelerin Türkiye pazarına girmeye kalkarak kâr marjlarını düşürmeleri bu şirketlerin kârlılıklarına da yansıyabilir. Borsa İstanbul’da yabancıların payı yüzde 65 seviyesinde. Küresel borsalarda yaşanacak satış dalgası BIST’e de olumsuz yansıyacaktır.
Sanayide yüzde 60 kâr
Borsa İstanbul’da yıl sonu bilançosunu açıklayan şirketler içerisinde en yüksek kârı gerçekleştiren 10 şirketin kârı yüzde 60 arttı. Borsada 2017 senesi sanayi şirketlerinin yılı oldu. Bankaların hisse performansları endeksin altında kalırken sanayi şirketleri yüksek performanslarıyla yatırımcıların yüzünü güldürdü. Sanayi sektöründe işlem gören şirketlerin geçen yıl ortalama getirisi yüzde 54,83 oldu. Aynı dönemde BIST 100 Endeksi yüzde 47.6 değer kazandı.
Sanayi hisselerindeki güçlü seyrin altında elbette hisse senetlerinin mali verilerinde görülen büyümeler yatıyor. Borsa İstanbul’da sanayi şirketlerinin yarısından fazlası bilanço açıkladı. Buna göre Borsa İstanbul’da işlem gören 10 büyük sanayi şirketinin net kârı bir önceki yıla göre yüzde 60 artarak 14 milyar 758 milyon lira oldu. Bu şirketlerin net kârı 2016’da 9 milyar 168 milyon TL seviyesinde gerçekleşmişti.
Enerji ve ulaştırma hisseleri
Borsa İstanbul’daki sanayi şirketleri arasında geçen yıl en fazla net kârı 3 milyar 811 milyon TL ile Tüpraş elde etti. Tüpraş’ı 3 milyar 753 milyon lirayla Ereğli Demir Çelik ve 1 milyar 485 milyon lira ile Ford Otosan izledi. Tüpraş ve Ereğli’nin kârı yüzde 100’ün üzerinde artarken Ford Otosan’ın kârı yüzde 55.97 yükseldi. Sanayinin lider şirketi Tüpraş’ın tam kapasiteyle çalışması ve şirketin kârlılığını artırma beklentilerinin devam etmesi, endeks üstü getiri beklentisiyle ilgi görmeye devam etmesine yol açıyor.
Yılbaşından bu yana en fazla değer kazanan hisseler elektrik ve ulaştırma sektöründen çıktı. Elektrik hisselerinin ortalama getirisi yüzde 35.62 olurken ulaştırma sektörü hisselerinin değer artışı yüzde 18,85 seviyesinde gerçekleşti. Elektrik sektöründe en yüksek primi Ayen Enerji sağladı. Hissenin yılbaşından bu yana performansı yüzde 148.45 oldu. Zorlu Enerji ise yüzde 32.91 oranına yükseldi.