Faiz kararı sonrası piyasaların seyri
Para Politikası Kurulu 24 Eylül sonrasında faizleri 200 baz puan artırarak 8.25 seviyesinden 10.25’e yükseltti. Piyasalarda yeni beklenti ise açıklanacak ekonomi paketiyle ilgili. Peki faiz kararı sonrası yeni fiyat dengeleri ve piyasaların seyri nasıl olacak?
TCMB’nin faiz artırımı sonrası piyasalar açısından önemli bir belirsizlik kalkmış oldu. Artık yeni fiyatlamalar bu kararın olası etkileri üzerinden yapılacak. Diğer taraftan bu hafta açıklanacak yeni ekonomi programı beklentileri ayakta tutan bir diğer gelişme. Açıklanacak program ve hedefler, piyasalarda öngörülebilirliği artırdığı ölçüde yatırımcı yaklaşımı da daha net gözlenebilecek. Zira pandemi beklenmeyen bir süreçti ve etkileri hala devam ediyor. Küresel bazda tüm devletler gibi Türkiye’de de ekonomiyi desteklemeye yönelik tedbirler alındı. TCMB’nin geçtiğimiz hafta aldığı faiz kararının açıklamasında da enflasyonist baskıların giderilmesine yönelik olduğu belirtildi. Uzun süredir gündemde bulunan enflasyonla mücadelede tek haneli rakamlara inmede zorlanılıyor. Enflasyonun yüksek seyri döviz bazlı enstrümanlara yönelimi artırıyor ve sarmal bir şekilde kur artarken bunun getirdiği enflasyon etkisi ile yatırımcıların TL enstrümanlara yöneliminde arzu edilen gerçekleşemiyor.
Altı aylık süreç
2020 yılında ilk koronavirüs vakasının tespit edildiği 11 Mart’tan bu yana yabancı sermaye akışının dışa dönük ivmesinde artış dikkat çekiyor. Borsada halka açık kısmın yüzde 60’ı yabancı saklamasında bulunurken oran şimdilerde yüzde 49 seviyesinde bulunuyor. Aynı süre içinde bireysel yatırımcının artan ilgisi ile borsa 1.009 seviyesinden 1.129’a çıkarken artış yüzde 11 oldu. Aynı dönemde dolar 6.19 seviyesinden 7.68’e çıkarak yüzde 24 değer kazandı. Euro ise 6.98 TL’den yüzde 27 artarak 8.92’ye yükseldi. Gram altındaki değer artışı yüzde 38’i bulurken 331 TL’den 457’ye yükseldi. Bu süreçte enflasyon 11.86’dan 11.77’ye geriledi. Politika faizi ise 9.75’ten 10.25’e çıktı.
En önemli gösterge
Tüm yukarıdaki değişimler bir tarafa birikim sahibi için asıl önemli olan gösterge ise enflasyondur. Paranın alım gücü toplumun tamamını doğrudan ilgilendirmesi açısından yakından takip edilir. Enflasyonda istenen düşüşün sağlanamaması alternatif seçenekleri öne çıkardı. Bir TL varlığı niteliğinde bulunan borsaya gelen birikimlerin ise daha ziyade spekülatif hisselere yönelmesi getiriyi artırma arayışının bir başka tezahürü olarak görülebilir. Bugüne kadar getirilen önlemler ve teşviklere rağmen döviz mevduat hesaplarında istenen çözülme yaşanmadı. Öte yandan birikim sahiplerinin yastık altı olarak tabir edilen ekonominin dışındaki altının da ekonomiye girişinde istenenin sağlandığı söylenemez. Şimdilerde TCMB’nin vurgu yaptığı enflasyon konusunda ekonomi programında alınacak tedbirler bekleniyor.
Merkez Bankası’nın faiz kararı sonrası ilk piyasa tepkileri ise olumlu. Dolar kuru 7.49’a kadar geriledi. Ancak sonrasında 7.66’ya yükseldi. Euro 8.75’e kadar geriledikten sonra 8.91’e yükseldi. BIST 100, 1.123 ile 1.135 aralığında dalgalandı. TL’de kalıcı olarak bir reel getiri oluşacağına dair kanaatin oluşması tabloyu TL varlıklar lehine destekleyecektir.
Borsaya ilgi neden artıyor?
Pandemi döneminde borsanın getirisi altın ve dövizin çok altında gerçekleşerek yüzde 11 olmasına rağmen, yatırımcı rekoru kırıldı. Döviz ve altından çok yatırımcı borsayı izledi. Bunun nedeni borsadaki küçük ve spekülatif hisseler. Bu hisseler pandemi döneminde yüzde 96.27 oranında arttı. Yatırımcı sayısı ilk defa 1 milyon 693 bini gördü. Üstelik yabancının sekiz ayda 5.9 milyar dolarlık satış gerçekleştirdiği ortamda bu gelişmenin olması önemli. Getirinin olduğu yerde yatırımcı sayısının ve ilgisinin arttığı görülmekle birlikte yatırımcının spekülatif hisselerden ziyade uzun vadede büyüyen şirketleri keşfetmesi daha da önemli.
Dört sektör
Pandemi sürecinde dört sektör izleniyor: Sağlık, gıda, teknoloji ve perakende ticaret. Koronavirüs nedeniyle ölüm oranlarında yeniden ivmelenme var ve önümüz kış. Bu nedenle sektörel bazda pandemi döneminin gözde sektörlerine ilginin devam etmesi beklenmeli.
KOBİ’ler gözde oldu
Pandemi sürecinin yıldızı KOBİ’ler oldu. BIST KOBİ Sanayi sektöründe 41 hisse bulunuyor. Bunların 33 tanesi yüzde 100’ün üzerinde prim yaptı. Taze Kuru Gıda yüzde 12.927, RTA Laboratuvarları yüzde 2.052 yükseldi. Mega Polietilen’in prim oranı ise yüzde 981 oldu. Merko Gıda yüzde 951 kazandırdı. Taze Kuru Gıda 11 Mart’ta 5.97’den işlem görürken 25 Eylül itibari ile fiyatı 777 TL. RTA Laboratuvarları 11 Mart’ta 2.3 seviyesinde işlem görürken 25 Eylül itibari ile 49.5 seviyesinde. Bu kadar yüksek getirilerin olduğu bir ortam ister istemez birikim sahiplerinin ilgisini çekiyor. Ancak borsada yaşanan spesifik çıkışlardan ziyade ortalamalara bakmak daha doğru bir sonuç olacaktır. Borsanın genelindeki getirilerin özellikle yabancı çıkışı varken yüzde 11’le sınırlı kaldığı unutulmamalı.