Büyükler kâra koştu küçükler frene bastı
Borsa İstanbul’da şirketler yıl sonu bilançolarını açıkladı. Açıklanan sonuçlara göre borsanın büyük şirketleri kârını artırırken küçükler düşürdü. Sanayi şirketlerinin kâr ve satışı yüzde 30’un üzerinde gerçekleşirken yıllık enflasyon oranının üzerine çıktı. Hizmet sektöründe satış ve kârlılık düştü
Borsada işlem gören şirketlerin 2018 yılına ait sonuçları çarpıcı veriler ortaya koydu. Ekonominin yüzde 2,6 büyüdüğü, enflasyonun yüzde 20,30 oranında artış gösterdiği 2018 yılında borsa şirketleri sektörel bazda farklı sonuçlar ortaya koydu. Açıklanan bilançolara bakıldığında sanayi endeksinde bulunan 153 borsa şirketinin kârı yüzde 30,18 oranında artış gösterdi. 2018’de reel olarak kârını artıran şirketlerin satış gelirleri 299 milyar TL’den 409 milyar TL’ye yükseldi. Borsa şirketlerinin satışları 109 milyar TL artış gösterdi ve yüzde 36 oranında büyüdü. 2018’de yaşanan kur şokuna rağmen sanayi şirketlerinin esas faaliyet karlılıklarını artırdığı dikkat çekti. Şirketlerin büyüme hızı ekonomideki büyüme hızı ile karşılaştırılır. Ekonomide ivme kaybı gözlenirken sanayi şirketlerinin ataklarını sürdürmesi büyük şirketlerin kur şokuna karşı koruma yöntemleri geliştirmeleri de önemli.
Sanayi göz doldurdu
153 borsa şirketi 409 milyarlık satış gerçekleştirirken bunun yüzde 21,5’i tek başına Tüpraş’a ait bulunuyor. Tüpraş’ın satışları 88 milyar TL oldu. Ford Otosan, Ereğli Demir Çelik, Arçelik, Anadolu Efes, Tofaş Oto. Fab., İskenderun Demir Çelik, Vestel, Coca Cola İçecek, Aygaz sanayi endeksinde en yüksek satışı gerçekleştiren şirketler oldu. Bu şirketler borsada işlem gören sanayi şirketlerinin cirosunun yüzde 65’ini oluşturdu.
Sanayi şirketlerinin yatırım faaliyetlerinden gelirleri yüzde 145 oranında artış göstererek 2,8 milyar TL’den 6,9 milyar TL’ye yükseldi.
Toplu bilançolara bakıldığında BIST 100 Kapsamında bulunan borsa 30 şirketlerinin kârlarını yüzde 20 oranında artırdıklarını ancak BIST 100-30 şirketlerinin ise kârlarının yüzde 12 azalttığı görünüyor.
Kârlılıktaki en büyük erime ise hizmet sektöründe gerçekleşti. Hizmet sektörü şirketlerinin kârı yüzde 20 oranında azalma gösterdi.
Mali sektör şirketlerinin kârı yüzde 9,71 artış göstererek yüzde 20,30 oranındaki yıllık enflasyonun altında kaldı.
Yabancı kârlı pozisyonları artırıyor
Yabancı yatırımcıların haftalık alım ve satımları incelendiğinde son üç haftadır hisse senetlerinde alıcı oldukları ancak tahvilde satış yaptıkları görülüyor. Yılbaşından bu yana 10 hafta içerisinde yedi hafta boyunca hisse senetlerinde alım yapan yabancıların hisse pozisyonları için pozitif eğilimleri devam ediyor. Bunun en önemli nedeni hisse senetlerindeki yüksek iskonto. 14 Mart itibariyle borsadaki yabancı payı yüzde 65,11 seviyesinde bulunuyor. Yabancıların borsadaki paylarında yüzde 65’in üzerindeki seyri koruyor olması önemli. Borsanın dip yaptığı dönemlerde bu oranın yüzde 61’lere indiği, yükselişlerin yaşandığı dönemlerdeyse oranın yüzde 65-66’lara yükseldiği unutulmamalı. Yeterli yerli yatırımcı ilgisinin olmaması hisse senetlerinde yabancı oranının yüzde 65’lere çıktığı dönemlerdeki 120 binlik seviyelerin yüzde 17 altında işlem görülmesine neden oluyor. Öte yandan tahvilde ise ellerindeki kağıtları satarak kâr realizasyonu gerçekleştiriyorlar.
Enflasyon düşüşü faize yansır
Merkez Bankası’nın piyasa profesyonelleriyle yaptığı beklenti anketine göre 12 ay sonrası enflasyon beklentisi yüzde 15,47 seviyesinden yüzde 15,24’e geriledi. 24 ay sonrası enflasyon beklentisi yüzde 12,10’dan yüzde 11,80’e indi. Enflasyon cephesinde ileriye dönük beklenen düzelme, beraberinde faiz indirimlerini de getirecektir. 25 Nisanda gerçekleştirilecek toplantıda Merkez Bankası faizi pas geçebilir ya da çok düşük bir faiz indirimi gerçekleştirebilir. Asıl faiz indirimine ise haziran ayı ile birlikte beklenebilir. Beklenti anketine göre 2019 sonu Dolar/TL beklentisi hafif yükselişle 5,99’dan 6,06’a yükseldi.
Dolar altı haftadır aralıksız yükseliyor
Dolar/TL kuru yükselişini aralıksız bir şekilde altı haftadır devam ettiriyor. Teknik olarak orta ve uzun vadeli ortalamaların üzerine çıkılması ile birlikte yükseliş ivme kazandı. Yukarı doğru hareketin ilk güçlü direnç seviyesi 5,55’te bulunuyor. Olası aşağı hareketlerde 5,39’daki 20 günlük ortalama izlenecek. 5,36’daki 100 günlük ortalama ve 5,21’deki 200 günlük hareketli aşağı kırılmadıkça yükseliş
eğilimi korunacaktır.
Döviz mevduatı zirveye çıktı
Merkez Bankası verilerine göre, yurtiçi gerçek kişilerinin ve şirketlerin döviz mevduatları 171 milyar dolar ile tüm zamanların zirvesine yükseldi. Gerçek kişilerin ve şirketlerin döviz alımlarının devam etmesi, kırılganlık yaratıyor. Halkın dolar alımı devam ediyor. Dokuz haftadır aralıksız olarak yurtiçi yerleşikler döviz alıyor. Doları güvenli liman olarak görenler 1 Mart - 8 Mart haftasında 834 milyon dolar daha döviz aldı. 7 Eylül 2018’e göre döviz tevdiat hesapları (DTH) 20 milyar dolar artış gösterdi. 11 Ocaktan bu yana gerçekleşen artış ise 12 milyar dolar. Dövize yönelik yükseliş beklentisinin korunması beraberinde talebi artırıyor.